Trong vùng tâm lũ!

Ngày 30/9, sau khi bão số 10 qua đi, nhiều địa phương ở Thanh Hóa vẫn đang oằn mình gánh những thiệt hại nặng nề. Tại các xã Xuân Tín, Quý Lộc, Nông Cống,... nước lũ từ thượng nguồn đổ về như con “thủy quái” nhấn chìm đồng ruộng, nhà cửa, cuốn phăng cầu cống, để lại những thôn xóm ngập chìm trong mênh mang biển nước. Dầm nước xuyên đêm ngày, người người, nhà nhà bao bọc lẫn nhau, lực lượng chức năng căng mình hộ đê, bảo vệ, di dời người và tài sản... Tất cả tạo nên bức tranh vừa dữ dội vừa kiên cường.

Hàng nghìn nhân khẩu “chạy” lũ trong đêm!

Chiều 29/9, tuyến đê bao sông Cầu Chày đoạn qua địa bàn xã Xuân Tín bất ngờ xảy ra sự cố tràn đê. Chỉ trong phút chốc, nhiều kilomet đê bị dòng nước xiết tràn qua, đe dọa gần 1.000 hộ dân và hàng trăm hecta lúa, hoa màu.

“Nhận tin báo lũ, cả xã dốc toàn lực, vừa di dân vừa hò nhau gia cố tuyến đê. Già, trẻ, gái, trai... đều có mặt ở tuyến đê, tay cuốc, tay xẻng, ai cũng cố gắng giữ lấy làng. Nhưng nước lên quá nhanh, vừa đắp xong chỗ này thì chỗ khác lại tràn qua. Cả đời tôi chưa bao giờ chứng kiến cảnh tượng nào dữ dội và khủng khiếp đến thế”, ông Nguyễn Văn Đàn, người dân xã Xuân Tín, nghẹn ngào nhớ lại.

Xã Xuân Tín chìm trong biển nước.

Nguy hiểm đến quá bất ngờ, nhà ông Đoàn Phú Cường, thôn Phủ Lịch, xã Xuân Tín - có nhà chỉ cách chân đê chưa đầy trăm mét, trong phút chốc lũ đã nhấn chìm cả mét nước. Ông Cường kể: “Lũ lên quá nhanh, chỉ trong vòng một giờ đồng hồ đã tràn qua mặt đê. Cả nhà tôi phải vội vàng thu dọn đồ đạc chạy lên chỗ cao. May có lực lượng công an, dân quân tự vệ, thanh niên trong xã đến hỗ trợ kịp thời, không thì chẳng biết xoay xở thế nào!”.

Toàn xã có 21,6km đê bao thì có tới 5km đê bị nước lũ tràn qua, gây ngập úng diện rộng. Chúng tôi đã huy động toàn bộ người dân ra hộ đê tại những điểm xung yếu, song song với đó là thực hiện công tác di dời người dân.

Ông Mai Văn Linh, Phó Chủ tịch UBND xã Xuân Tín

Ngay khi sự cố xảy ra, chính quyền xã Xuân Tín huy động toàn bộ lực lượng tại chỗ, cùng cả nghìn người dân khẩn trương đắp bao tải cát, rọ đá,... gia cố những đoạn đê xung yếu. Ông Mai Văn Linh, Phó Chủ tịch UBND xã, cho biết: “Toàn xã có 21,6km đê bao thì có tới 5km đê bị nước lũ tràn qua, gây ngập úng diện rộng. Chúng tôi đã huy động toàn bộ người dân ra hộ đê tại những điểm xung yếu, song song với đó là thực hiện công tác di dời người dân”.

Một “vết thương” do mưa lũ để lại ở xã Xuân Tín.

Công việc diễn ra khẩn trương đến nghẹt thở. Những chuyến xe chở đất, đá, cát, bao tải nối đuôi nhau dồn về hiện trường. Trong màn đêm đặc quánh, ánh đèn pin, đèn pha loang loáng hắt lên những dáng người ướt sũng, lấm lem bùn đất. Hàng trăm cán bộ, chiến sĩ cùng bà con thay nhau quần quật xúc đất, vác cát, khiêng rọ đá, dựng từng bao tải thành bức tường chắn lũ. Tiếng loa tay liên hồi thúc giục, hòa cùng tiếng hò dồn dập, tạo nên một không khí vừa khẩn trương vừa quyết liệt. Gần như xuyên đêm 29, sáng 30/9, các lực lượng đã di dời được 700 hộ dân, với hơn 2.500 nhân khẩu ra khỏi vùng nguy hiểm.

Sáng 30/9, nước bắt đầu rút, đã có 472 hộ tạm thời được trở về nhà, còn 228 hộ với gần 700 nhân khẩu vẫn đang ở nơi di dời, do nước ngập sâu. Đặc biệt, tại các thôn 2, 3, 4, 5 của xã Xuân Tín vẫn đang bị cô lập. Để tiếp cận hỗ trợ lương thực, thực phẩm cho bà con, lực lượng chức năng buộc phải đi đường vòng sang xã Minh Sơn (huyện Ngọc Lặc cũ). Mưa lũ cũng cuốn trôi cầu Mọ, bắc qua sông Cầu Chày, nối thôn 2 với đường tỉnh 518C.

Các phương án ứng phó, khắc phục với mưa lũ tiếp tục được xã Quý Lộc tập trung triển khai.

Không chỉ Xuân Tín, nhiều địa phương ven sông Cầu Chày và sông Chu cũng phải căng mình chống lũ. Tại xã Quý Lộc (huyện Yên Định cũ), 5 thôn vùng ngoại đê gồm: Tân Lộc 2, Tu Mục 2, Đan Nê 1, Đan Nê 2 và thôn 10 với 1.790 hộ dân bị nước lũ bao vây. Chiều 29/9, lực lượng công an, dân quân tự vệ trực tiếp xuống từng hộ, hỗ trợ bà con di chuyển đồ đạc, gia súc, gia cầm lên cao.

“Lúc đó trời vẫn mưa xối xả, nước ngập dâng lênh láng. Chúng tôi phải khẩn trương đưa cả người, cả lúa gạo, lợn, gà lên đê. Nhìn bà con bì bõm lội trong nước, có người phải lên tầng hai tránh ngập, ai cũng thương xót. Người già, trẻ nhỏ được ưu tiên sơ tán trước. Trâu bò, lợn gà thì đưa lên đê. Đến tối 29/9, toàn bộ việc di dời cơ bản hoàn tất”, chị Lại Thị Thủy, người dân thôn Tân Lộc 2 nhớ lại.

Ông Đặng Văn Hiệp, Bí thư Đảng ủy xã Quý Lộc cho biết: “Đến sáng 30/9, tổng số hộ bị ngập trên địa bàn là 1.256 hộ. Xã đã di dời tại chỗ hơn 1.000 hộ; số còn lại đã được lực lượng chức năng di dời đến các điểm tập trung an toàn. Đáng lo nhất là hơn 30 trang trại chăn nuôi quy mô lớn trên địa bàn, nếu nước lũ tiếp tục dâng cao thì sẽ rất khó khăn cho công tác cứu hộ, di dời”.

Đó cũng là nỗi lo của ông Nguyễn Chung Phát, quản lý hệ thống 20 trang trại gà của Công ty Japfa, với hơn 300.000 con gà tại xã Quý Lộc: “Nếu nước còn dâng cao thêm, chúng tôi thực sự khó giữ nổi. Chỉ cần vài tiếng ngập úng là nguy cơ hàng trăm nghìn con gà sẽ chết, thiệt hại là rất lớn”.

Trong gian khó thắm tình quân - dân!

Lực lượng chức năng xã Nông Cống di dời người dân đến nơi an toàn.

Từ chiều 29/9, tại khu vực các xã: Nông Cống, Tượng Lĩnh, Thắng Lợi (huyện Nông Cống cũ), nước lũ lên nhanh nhấn chìm nhiều nhà cửa, đời sống người dân đảo lộn. Chính quyền địa phương và lực lượng cứu hộ cứu nạn đã không quản hiểm nguy, triển khai các giải pháp ứng cứu nhằm bảo vệ an toàn tính mạng và tài sản cho Nhân dân.

Sáng sớm 30/9, tại khu vực làng Đồng Trù, thôn Cao Nhuận, Tiền Châu, Tiền Lược thuộc xã Nông Cống, nước vẫn trắng băng, ngập hàng trăm nóc nhà. Bầu không khí căng thẳng bao trùm. Nền trời vẫn phủ màu xám ảm đạm, mưa vẫn xối xả không ngớt. Nước lũ dâng cao gần 2 ngày và chưa có dấu hiệu rút bớt.

Ông Đào Xuân Trường, 75 tuổi ở thôn Cao Nhuận, xã Nông Cống vừa được các chiến sĩ Phòng Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy và Cứu nạn cứu hộ (Công an tỉnh) đưa khỏi vùng ngập lũ đến nơi tránh trú an toàn, kể lại: “Thôn Cao Nhuận nhiều năm nay dù mưa to thế nào cũng chưa bao giờ bị ngập. Nhưng từ trưa ngày 29/9, do mưa lớn kéo dài liên tục, nước dâng cao và lên rất nhanh, chỉ một tiếng sau là dồn vào nhà, ngập sâu khiến con cháu tôi trở tay không kịp, nhà toàn người già...”.

Hàng cứu trợ được tập kết...

Trên chiếc ca nô nhỏ cơ động trên dòng nước ngầu đỏ đưa nhu yếu phẩm vào cho người dân đang bị cô lập do lũ, anh Nguyễn Văn Tuấn, người dân tỉnh Phú Thọ, cho biết: “Ngay sau biết được thông tin người dân xã Nông Cống gặp khó khăn do mưa lũ, chúng tôi đã di chuyển ngay trong đêm từ tỉnh Phú Thọ mang theo các nhu yếu phẩm như nước uống, mì tôm, ca nô để tiếp ứng cứu dân. Từ đêm 29 đến ngày 30/9 cùng với các lực lượng chức năng, chính quyền địa phương, chúng tôi đã đưa hàng trăm người dân ở khu vực nguy hiểm đến nơi tránh trú an toàn”.

...và chuyển đến tận tay người dân.

Trong thiên tai, lũ lụt càng thấy rõ hơn tinh thần vì Nhân dân phục vụ của lực lượng vũ trang. Những ngày đối mặt với mưa lụt, những chiến sĩ công an, bộ đội đã dầm mình trong nước di dời người dân đến nơi an toàn.

Chứng kiến cảnh nước ngập lưng người các cán bộ, chiến sĩ lội nước đưa người, tài sản của Nhân dân ra nơi trú tránh an toàn, chị Hoàng Thị Yến, người dân xã Nông Cống xúc động nói: “Trong thiên tai, lũ lụt càng thấy quý trọng tình người, sự quan tâm, hỗ trợ và ứng cứu rất kịp thời của bà con làng xóm, của các cấp chính quyền và đặc biệt là lực lượng công an, bộ đội. Những hộ chưa kịp di dời đều được chiến sĩ lội nước đem lương khô, mì tôm, nước uống đến tận nơi”.

Trong thiên tai, lũ lụt càng thấy quý trọng tình người, sự quan tâm, hỗ trợ và ứng cứu rất kịp thời của bà con làng xóm, của các cấp chính quyền và đặc biệt là lực lượng công an, bộ đội. Những hộ chưa kịp di dời đều được chiến sĩ lội nước đem lương khô, mì tôm, nước uống đến tận nơi.

Chị Hoàng Thị Yến, người dân xã Nông Cống

Chủ tịch UBND xã Nông Cống Đồng Minh Quân cho biết: “Tính đến 12h ngày 30/9, tại xã Nông Cống có 3.200 hộ với 11.330 khẩu bị ngập lụt; 30/44 thôn bị ngập trong biển nước, hàng nghìn ngôi nhà bị ngập sâu, 2 người tử vong do mưa lũ... Nước lũ về quá nhanh nhưng với phương châm “Không để nguy hại đến tính mạng của người dân, không để dân thiếu đói do mưa lũ”, chính quyển địa phương, các lực lượng chức năng từ tỉnh đến xã đã không quản ngại vất vả kề vai, sát cánh cùng Nhân dân chống chọi với thiên tai khắc nghiệt. Không quản mưa gió, đêm tối, công tác ứng cứu các hộ dân bị nước ngập sâu đến nơi trú ẩn an toàn và hỗ trợ nhu yếu phẩm cho người dân vùng lũ được triển khai kịp thời”.

“Quần áo ướt lại khô lúc nào chúng tôi cũng không biết, chỉ chú tâm vào nhiệm vụ trước hết và trên hết là đảm được tính mạng, giảm thiểu được thiệt hại cho người dân. Trong những ngày mưa lũ, chúng tôi cũng đã nhận được rất nhiều tình cảm của người dân trong và ngoài tỉnh. Ngay trong đêm 29/9, ngoài lực lượng công an, bộ đội đã có những đoàn thiện nguyện trực tiếp mang đến - từ xuồng, áo phao, đèn pin đến các nhu yếu phẩm cần thiết... để hỗ trợ người dân ở các thôn đang bị cô lập. Vì thế, mặc dù tất cả cán bộ, công chức trong xã và lực lượng chức năng mấy ngày nay làm việc xuyên ngày, xuyên đêm, nhưng vẫn cảm thấy ấm lòng, quên đi mọi mệt mỏi nhờ có tình cảm này, sự động viên này”, ông Quân chia sẻ.

Công tác khắc phục hậu quả lũ lụt tiếp tục được chính quyền địa phương, các lực lượng chức năng và bà con chung tay, kề vai.

Sang chiều, nắng đã hửng, nước rút dần để lại những đống bùn đất, ngổn ngang cành cây, rác rưởi trên những cánh đồng, sân nhà. Những cột điện chỏng chơ, những đoạn đê bị khoét hàm ếch, những chiếc cầu gãy sập như những vết sẹo nham nhở. Người dân các địa phương đã phần nào bớt lo lắng hơn nhưng họ hiểu rằng, mối lo chưa dứt, còn những ngày dài chung tay, kề vai tái thiết.

Khánh Phương - Đình Giang