Nông thôn mới ở Trường Lâm, Tân Trường: Từ gian khó đến mùa quả ngọt

Sau hơn một thập kỷ nỗ lực không ngừng, hai xã Trường Lâm và Tân Trường (thị xã Nghi Sơn) đã cán đích 19/19 tiêu chí NTM. Đằng sau những thành quả hôm nay là câu chuyện về sự đồng lòng, quyết tâm của cả hệ thống chính trị và Nhân dân địa phương. Hành trình XDNTM ở Trường Lâm và Tân Trường không chỉ là sự đổi thay về hạ tầng, mà còn là bước chuyển mạnh mẽ trong tư duy, nhận thức và chất lượng sống của mỗi người dân.

57 hộ dân thôn Quyết Thắng, xã Tân Trường đã đồng lòng hiến đất để mở rộng, nâng cấp đường giao thông nông thôn khang trang, sạch đẹp.

Những con số biết nói

Với Trường Lâm, từ một xã bán sơn địa với nền kinh tế chủ yếu dựa vào nông nghiệp, sau hơn một thập kỷ triển khai chương trình XDNTM, diện mạo xã đã thay đổi rõ rệt. Năm 2024, tổng giá trị sản xuất trên địa bàn xã đạt hơn 644 tỷ đồng. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch đúng hướng; trong đó, sản xuất nông, lâm nghiệp chiếm 45%; sản xuất công nghiệp, xây dựng và dịch vụ thương mại chiếm 55%. Thu nhập bình quân đầu người là 73 triệu đồng/năm, tăng gấp nhiều lần so với năm 2010 và cao hơn mức thu nhập bình quân đầu người của thị xã; tỷ lệ hộ nghèo đa chiều giảm còn 1,5%, cho thấy sự chuyển dịch mạnh mẽ trong sinh kế của người dân. Xã có 3 trường học đều đạt chuẩn quốc gia mức độ 1; trạm y tế xã đạt Bộ tiêu chí quốc gia về y tế.

Cánh đồng 5ha được HTX Dịch vụ nông nghiệp tổng hợp Tân Trường phát triển chuỗi liên kết trồng và bao tiêu lúa với Công ty Giống cây trồng Việt Thành.

Tại xã Tân Trường là địa phương có địa hình phức tạp với diện tích tự nhiên hơn 3.800ha, lại mới thoát khỏi vùng kinh tế đặc biệt khó khăn vào năm 2021, quá trình XDNTM càng thêm thử thách. Được sự quan tâm chỉ đạo, bố trí các nguồn lực của thị xã, địa phương cũng đã hoàn thành 19 tiêu chí trong Bộ tiêu chí XDNTM. Đây là sự nỗ lực cố gắng của cả hệ thống chính trị và Nhân dân địa phương, đánh dấu bước phát triển mới trên nhiều lĩnh vực, từ kinh tế đến văn hóa, xã hội.

Đến nay, kinh tế Tân Trường đã phát triển theo hướng bền vững, nhờ vào địa hình thuận lợi, nhiều công ty, doanh nghiệp đã đầu tư mạnh mẽ vào địa phương, tạo việc làm, thu nhập cho người dân. Thu nhập bình quân đầu người năm 2024 trên địa bàn đạt gần 61,6 triệu đồng. Các hoạt động văn hóa - văn nghệ, thể dục - thể thao được diễn ra thường xuyên, rộng khắp. Phong trào toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư luôn đạt kết quả tốt với trên 80% các khu dân cư đạt danh hiệu khu dân cư văn hóa, trên 76% gia đình trên địa bàn đạt danh hiệu gia đình văn hóa; 100% cơ quan đạt cơ quan văn hóa...

Cách làm hay từ thực tiễn

Điểm nổi bật trong XDNTM tại hai xã chính là những cách làm hay, sáng tạo, khơi dậy nội lực từ chính người dân. Tuyến đường chạy tới xứ đồng Đồng Kỳ của thôn Quyết Thắng, xã Tân Trường trước đây chỉ rộng 3m và xuống cấp. Được ngân sách thị xã Nghi Sơn bố trí gần 10 tỷ đồng, 57 hộ dân trong thôn đã đồng lòng hiến hơn 2.600m2 đất, thậm chí có hai hộ còn hiến cả đất ở quý giá để mở rộng đường. Ông Lê Vạn Tuấn, trưởng thôn Quyết Thắng, chia sẻ: "Chúng tôi đã tổ chức họp mặt trận thôn, tuyên truyền để người dân đồng thuận và nhận được sự ủng hộ tích cực. Tuyến đường mới hoàn thành giúp diện mạo thôn thêm khang trang, sạch đẹp, giao thương thuận lợi".

Công ty Cao Minh Phát, xã Trường Lâm tạo việc làm với thu nhập lên tới 7 triệu đồng mỗi tháng cho lao động địa phương thông qua hoạt động gia công túi xuất khẩu.

Ở xã Trường Lâm, tinh thần ấy cũng lan tỏa mạnh mẽ. Những tuyến đường hoa rực rỡ nối dài khắp các thôn xóm. Những con đường cũ kỹ, lầy lội đã được thay bằng những cung đường bê tông vững chắc, góp phần thúc đẩy giao thương, phát triển kinh tế. Chủ tịch UBND xã Trường Lâm Cao Văn Sự chia sẻ: “Có được thành công này, trước hết là nhờ chủ trương đúng đắn, cơ chế linh hoạt, kết hợp với sự vào cuộc trách nhiệm của cả hệ thống chính trị và sự đồng thuận cao của Nhân dân”.

Giờ học vẽ của học sinh Trường Tiểu học Trường Lâm - trường đạt chuẩn quốc gia mức độ 1.

Bên cạnh phong trào hiến đất, hai xã còn đi đầu trong xây dựng mô hình vườn mẫu, cải tạo vườn tạp. Nhiều gia đình ở Tân Trường đã mạnh dạn chuyển đổi vườn tạp sang trồng cây ăn quả có giá trị như cam, bưởi, ổi, kết hợp nuôi gà thả vườn, nuôi dê. Không chỉ tăng thu nhập, các mô hình này còn giúp người dân thay đổi tư duy sản xuất từ nhỏ lẻ, manh mún sang liên kết chuỗi giá trị.

Mô hình trồng cây ăn quả kết hợp chăn nuôi mang lại hiệu quả kinh tế ổn định tại thông Quyết Thắng, xã Tân Trường.

Với lợi thế bán sơn địa, cả Trường Lâm và Tân Trường đều xác định phát triển sản xuất là con đường căn cơ để nâng cao thu nhập cho người dân. Nhận thức rõ vai trò của liên kết sản xuất trong phát triển bền vững, cả hai xã đều chú trọng phát triển kinh tế hợp tác, thu hút doanh nghiệp đa ngành nghề. Xã Trường Lâm hiện có một HTX dịch vụ nông nghiệp hoạt động hiệu quả, liên kết với các doanh nghiệp tiêu thụ nông sản. Ngoài ra, trên địa bàn có tới 114 doanh nghiệp, 480 hộ sản xuất, kinh doanh cá thể với nhiều ngành nghề khác nhau như: vận tải, xây dựng, mộc, cơ khí, chế biến nông sản, xay xát, kinh doanh vật tư nông nghiệp... và các loại hình dịch vụ thương mại, thu hút và tạo việc làm ổn định, thu nhập cao cho Nhân dân. Đặc biệt, hiện nay xã có gần 2.500 lao động đang làm việc tại các công ty, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh, thị xã và có 81 lao động làm việc tại nước ngoài tạo nguồn lực rất lớn để phát triển kinh tế và nâng cao thu nhập của người dân. Bà Cao Thị Tuyết, Giám đốc Công ty Cao Minh Phát, cho biết: "Từ năm 2022 đến nay, công ty đã liên kết, sản xuất gia công mặt hàng túi xuất khẩu cho doanh nghiệp tại tỉnh Hà Nam. Chúng tôi tạo việc làm ổn định cho 15 - 20 lao động địa phương, thu nhập bình quân 7 triệu đồng/người/tháng”.

Tại xã Tân Trường, HTX dịch vụ nông nghiệp tổng hợp Tân Trường cũng ghi dấu với chuỗi liên kết trồng và bao tiêu lúa với Công ty Giống cây trồng Việt Thành. Diện tích liên kết lên tới 5ha, toàn bộ sản phẩm đều được gắn mã QR truy xuất nguồn gốc theo tiêu chuẩn VietGAP. Đây chính là hướng đi bền vững, giúp nông sản địa phương khẳng định thương hiệu, nâng cao giá trị, giúp nông dân nâng cao thu nhập gắn với bảo vệ môi trường.

Những tuyến đường được mở rộng tại xã Trường Lâm đang góp phần thúc đẩy giao thương, phát triển kinh tế địa phương.

Song hành cùng phát triển kinh tế, hai xã đặc biệt chú trọng các biện pháp bảo vệ môi trường. Các tuyến đường hoa, tuyến đường xanh - sạch - đẹp được hội phụ nữ phát động rộng khắp. Phong trào “5 không, 3 sạch”, phân loại rác tại nguồn, thu gom rác thải nhựa, hay mô hình “nhà sạch, vườn đẹp” đã trở thành nét đẹp văn hóa mới...

Chủ tịch UBND xã Tân Trường Nguyễn Anh Hùng chia sẻ: "Thành công lớn nhất trong XDNTM chính là thay đổi tư duy sản xuất của người dân. Từ manh mún, tự phát, giờ đây bà con đã chú trọng sản xuất hàng hóa quy mô lớn, ứng dụng khoa học - kỹ thuật, liên kết theo chuỗi giá trị. Hơn 100 doanh nghiệp vừa và nhỏ đang hoạt động trên địa bàn hiện đang thu hút hàng nghìn lao động; trong đó có nhiều cơ sở khai thác khoáng sản, dịch vụ vận tải, cơ khí, chế biến nông lâm sản đã tạo thêm nhiều sinh kế mới cho người dân địa phương. Đây là yếu tố cốt lõi để nâng cao thu nhập, XDNTM bền vững".

Trạm y tế xã Trường Lâm đạt Bộ tiêu chí quốc gia về y tế, đáp ứng cơ bản nhu cầu khám chữa bệnh ban đầu.

Phó Chủ tịch UBND thị xã Nghi Sơn Phạm Văn Nhiệm cho biết: "Chỉ đạo XDNTM tại 2 xã Trường Lâm và Tân Trường, UBND thị xã đã định hướng cho các địa phương này phát triển kinh tế bền vững gắn với lợi thế địa phương, bảo đảm phát huy nội lực, kết hợp huy động nguồn lực từ các cấp, doanh nghiệp và Nhân dân. Cùng với đó, UBND thị xã cũng chú trọng công tác tập huấn, bồi dưỡng nâng cao năng lực cho cán bộ làm NTM; đặc biệt luôn kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, tạo cơ chế thông thoáng để các xã chủ động, sáng tạo trong tổ chức thực hiện để các xã hoàn thành mục tiêu. Trong thời gian tới, thị xã tiếp tục chỉ đạo các xã duy trì và nâng cao tiêu chí để XDNTM nâng cao, NTM kiểu mẫu, phấn đấu trong năm 2025 tất cả các xã trên địa bàn thị xã đạt chuẩn NTM, trong đó có 3 xã đạt chuẩn NTM nâng cao, 1 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu và thị xã Nghi Sơn hoàn thành nhiệm vụ XDNTM".

Với nền tảng vững chắc, sự chung tay của chính quyền và Nhân dân, Trường Lâm và Tân Trường không chỉ tự hào về đích NTM, mà còn sẵn sàng hướng tới những mục tiêu cao hơn như NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu. Đây chính là động lực mạnh mẽ để tiếp tục viết tiếp câu chuyện NTM giàu đẹp, văn minh trên quê hương Nghi Sơn.

Bài và ảnh: Minh Hằng