Thư viện tư nhân góp phần thúc đẩy văn hóa đọc

Thời gian qua, cùng với hệ thống các thư viện công lập, mô hình thư viện tư nhân (TVTN) đã góp phần tích cực trong phát triển văn hóa đọc tại cộng đồng, nâng cao dân trí và xây dựng xã hội học tập.

Thư viện tư nhân Hà Duyên Đạt (Xuân Lai, Thọ Xuân) luân chuyển và tổ chức đọc sách tại thôn.

TVTN Hà Duyên Đạt (thôn 5, xã Xuân Lai, Thọ Xuân) thành lập từ năm 2015, được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đánh giá là một trong những mô hình TVTN hoạt động hiệu quả. Với mong muốn nhân rộng những tri thức trong các tài liệu quý, có giá trị của gia đình được đến với đông đảo người dân, ông Hà Duyên Sơn giáo viên về hưu đã thành lập nên TVTN Hà Duyên Đạt. Thư viện được lấy tên người sinh thành ra ông Sơn, một chiến sĩ cách mạng rất ham mê đọc sách, miệt mài sưu tập những cuốn sách quý và luôn dạy dỗ các con, cháu, phải chăm chỉ đọc sách, nỗ lực học tập thật giỏi để trở thành người có ích cho xã hội. Từ kho sách của gia đình với hơn 400 đầu sách, ông Sơn đã vận động con, cháu xa quê, các cá nhân, đóng góp sách, xây dựng nguồn sách phong phú, đa dạng cho thư viện. Nhờ đó thư viện thường xuyên nhận được nhiều sách mới, sách hay và sách quý từ các cá nhân, tập thể như: Thư viện tỉnh Thanh Hóa, Thư viện Tạ Quang Bửu Trường Đại học Bách khoa Hà Nội, Thư viện Quốc gia Việt Nam, tiệm sách Kính vạn hoa Hà Nội, Hội Tủ sách Hà Nội...

Đồng thời, để làm mới và phong phú đầu sách, ông Sơn đã chủ động tìm hiểu, sưu tầm và mua bổ sung những cuốn mới, sách hay. Hiện nay, thư viện có hơn 2.000 đầu sách với hơn 7.000 bản sách, thuộc nhiều lĩnh vực, nội dung, như: Sách pháp luật, chính trị, lịch sử Việt Nam, lịch sử địa phương, sức khỏe và đời sống, y học, sách về kỹ thuật hướng dẫn chăn nuôi, trồng trọt... Thư viện mở cửa hằng ngày, phục vụ miễn phí đã thu hút hàng trăm người dân ở tất cả các lứa tuổi, trong đó có hơn 300 bạn đọc thường xuyên, có thẻ bạn đọc. Em Hoàng Hương Thảo ở xã Xuân Lai chia sẻ: TVTN Hà Duyên Đạt có nhiều sách hay, bổ ích, lại thường xuyên được bổ sung nhiều sách mới, nên em và nhiều người dân thường xuyên lui tới tìm tài liệu phục vụ công tác nghiên cứu và học tập.

Không chỉ phục vụ bạn đọc tại thư viện, để thúc đẩy văn hóa đọc trong cộng đồng phát triển TVTN Hà Duyên Đạt đã phát động phong trào “Góp một cuốn sách để đọc nhiều cuốn sách” nhằm khởi dậy đam mê đọc sách của người dân, nâng cao nhận thức của mọi người dân về ý nghĩa và tầm quan trọng của thư viện, của việc đọc và phát triển kỹ năng, thói quen đọc trong quá trình học tập suốt đời. Đồng thời, thư viện còn phối hợp với đoàn thanh niên xã, thôn tổ chức các hoạt động và sự kiện ngoại khóa như, tổ chức sinh hoạt chuyên đề nhân các ngày lễ lớn; thi tìm hiểu kiến thức; luân chuyển sách về nhà văn hóa các thôn, tổ chức ngày đọc sách tại các thôn theo từng lứa tuổi để nhiều người dân có cơ hội đọc sách. Bên cạnh đó, thư viện còn phối hợp với xã tổ chức biểu dương, tặng quà cho các bạn đọc tiêu biểu, có hoàn cảnh khó khăn.

Hay như TVTN dòng họ Lại (thôn Đông Thôn, xã Hà Dương, Hà Trung), được hình thành ngay tại nhà thờ của dòng họ với gần 300 đầu sách. Thư viện được thành lập từ năm 2017 do Hội đồng Gia tộc họ Lại quản lý. Ban đầu, thư viện chỉ phục vụ bạn đọc vào các ngày lễ, ngày cuối tuần nhưng sau một thời gian hoạt động thư viện đã mở cửa thường xuyên theo nhu cầu của bạn đọc. Với nguồn tư liệu đa dạng, phong phú, không gian thoáng mát, rộng rãi, thư viện đã trở thành nơi tìm đến của nhiều người dân để đọc sách, trao đổi, trau dồi kiến thức. Nhờ đó, phong trào văn hóa đọc tại địa phương dần được nâng lên. Chị Phan Thị Lan, Giám đốc Trung tâm Văn hóa – Thể thao huyện Hà Trung cho biết: Thực hiện việc phát triển văn hóa đọc, xây dựng hệ thống TVTN, huyện đã vận động những gia đình, dòng họ có nguồn sách, nguồn tư liệu phong phú xây dựng thư viện ngay tại cơ sở để phục vụ nhân dân. Để tạo động lực cho các TVTN hình thành và phát triển, trung tâm đã hỗ trợ mỗi TVTN mới thành lập 100 đầu sách, báo; thường xuyên trao đổi kinh nghiệm, hỗ trợ chuyên môn, nghiệp vụ, tổ chức tập huấn cho những người quản lý thư viện. Nhờ đó, hoạt động của các TVTN được duy trì, góp phần tích cực vào việc phát triển văn hóa đọc tại địa phương.

Trên địa bàn tỉnh có hơn 10 TVTN hoạt động. Số lượng tuy ít nhưng sự xuất hiện của các TVTN đã góp phần phát triển văn hóa đọc tại cộng đồng. Ông Đỗ Hữu Cương, Giám đốc Thư viện tỉnh cho biết: Cùng với hệ thống các thư viện huyện, xã, phòng đọc sách báo làng, những năm qua TVTN đóng vai trò quan trọng trong công tác phát triển văn hóa đọc, giúp người dân tiếp cận thông tin một cách dễ dàng, thuận lợi. Với sự chủ động, tích cực của các TVTN trong việc huy động nguồn sách, đã góp phần thúc đẩy văn hóa đọc trong cộng đồng, xây dựng xã hội học tập.

Bài và ảnh: Thùy Linh