Tăng cường điều phối tổng thể trong XDNTM

Sau thời điểm sắp xếp và vận hành chính quyền địa phương 2 cấp từ 1/7, nhiều xã mới có phần “chểnh mảng” nhiệm vụ XDNTM do ưu tiên triển khai nhiều nhiệm vụ cấp bách khác. Văn phòng Điều phối Chương trình XDNTM tỉnh Thanh Hóa đã có nhiều việc làm kịp thời để tăng cường vai trò điều phối tổng thể, từng bước “vực lại” chương trình mục tiêu quốc gia quan trọng này.

Lãnh đạo Văn phòng Điều phối Chương trình XDNTM tỉnh kiểm tra, trao đổi thông tin về XDNTM với đồng bào xã Minh Sơn.

Không để “giậm chân tại chỗ”

Từ đầu tháng 7/2025, khi triển khai chính quyền địa phương 2 cấp, Thanh Hóa được sắp xếp từ 547 xã, phường xuống còn 166 đơn vị. Trong đó, chỉ có 147 xã phải tiếp tục thực hiện nhiệm vụ XDNTM. Văn phòng Điều phối Chương trình XDNTM Thanh Hóa được tỉnh giao có trách nhiệm chính trong đôn đốc các địa phương tiếp tục triển khai nhiệm vụ XDNTM.

Theo khảo sát của phóng viên, gần 2 tháng sau khi vận hành chính quyền cấp xã mới, nhiều địa phương còn chưa kiện toàn và thành lập ban chỉ đạo XDNTM, trong khi những cán bộ chuyên trách ở các xã cũ cơ bản đã nghỉ hoặc được điều chuyển sang những nhiệm vụ khác tại xã mới. Theo đó, chương trình bị gián đoạn, thậm chí có tình trạng “giậm chân tại chỗ” ở nhiều nơi. Nguyên nhân chính được cho là các xã mới phải lo kiện toàn, ưu tiên thực hiện nhiều nhiệm vụ cấp bách khác trong vận hành bộ máy mới, sau đó lại lo triển khai đại hội đảng bộ cấp xã.

Theo Phó chánh Văn phòng Điều phối Chương trình XDNTM tỉnh Dương Văn Giang: “Nhận thấy nhiệm vụ XDNTM ở cơ sở có phần trầm lắng, nguy cơ gián đoạn, chúng tôi đứng ngồi không yên. Văn phòng đã quán triệt nâng cao trách nhiệm của cán bộ, đảng viên, siết chặt kỷ cương trong thực hiện nhiệm vụ. Đồng thời triển khai hàng loạt nhiệm vụ cấp bách, trong đó tập trung bám sát cơ sở, kịp thời nắm bắt những khó khăn trong XDNTM để hướng dẫn các xã. Đơn vị cũng tăng cường công tác tham mưu cho cấp trên triển khai nhiều nhiệm vụ phù hợp với tình hình mới”.

Văn phòng đã khẩn trương tham mưu cho ban chỉ đạo cấp tỉnh, UBND tỉnh, Sở Nông nghiệp và Môi trường đôn đốc, kiện toàn lại bộ máy ban chỉ đạo chương trình từ cấp tỉnh đến xã cùng các quy chế, quy định của các ban chỉ đạo.

Trên cơ sở những tham mưu, ngày 5/8, UBND tỉnh Thanh Hóa đã có Công văn số 12806/UBND-NNMT về “Tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia XDNTM và giảm nghèo bền vững” để chỉ đạo các đơn vị liên quan, các xã mới triển khai ngay những giải pháp cấp bách. Theo đó, Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu các xã khẩn trương thành lập ban chỉ đạo thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia, ổn định đội ngũ cán bộ làm công tác XDNTM. Chủ tịch UBND tỉnh cũng giao các sở, ngành liên quan cấp tỉnh cùng vào cuộc tháo gỡ những vướng mắc, đồng hành cùng các địa phương trong XDNTM.

Cũng theo ông Dương Văn Giang, đến nay, tất cả các xã đã kiện toàn ban chỉ đạo chương trình và phân công nhiệm vụ cụ thể cho các thành viên. Văn phòng đã yêu cầu các xã đưa NTM thành nhiệm vụ trọng tâm trong những tháng còn lại của năm 2025 để duy trì các tiêu chí.

Điều chỉnh theo nhiệm vụ mới

“Theo các hướng dẫn mới từ Trung ương, sau sáp nhập, sẽ lấy mức độ đạt chuẩn NTM của xã thấp nhất cho xã mới. Theo đó, Thanh Hóa hiện không có xã NTM kiểu mẫu, còn 1 xã NTM nâng cao, 101 xã đạt chuẩn NTM và 45 xã chưa đạt chuẩn NTM phải phấn đấu. Trong khi các xã mới cơ bản được hợp nhất từ 3 đến 5 xã cũ nên có không gian, quy mô rất rộng khiến nhiệm vụ NTM cũng phải khác. Chúng tôi phải xác định lại đặc điểm tình hình mới để chỉ đạo, điều phối các xã”, ông Dương Văn Giang chia sẻ.

Văn phòng cũng tham mưu cho UBND tỉnh bãi bỏ những nội dung không còn phù hợp trong XDNTM, như các nhiệm vụ liên quan đến cấp huyện cũ; thay đổi mục tiêu, nhiệm vụ chương trình cho giai đoạn 2026–2030 do có nhiều thay đổi. Đồng thời tham mưu tổng hợp khả năng đăng ký chỉ tiêu XDNTM giai đoạn 2026–2030 cho các xã mới.

Cùng thời điểm, Văn phòng Điều phối Chương trình XDNTM tỉnh cũng tham gia đóng góp nhiều ý kiến để Trung ương xây dựng bộ tiêu chí NTM các cấp độ cho giai đoạn 2026–2030 trên toàn quốc. Khi Trung ương đã có các hướng dẫn mới với những tiêu chí NTM các cấp độ giai đoạn 2026–2030 với nhiều thay đổi, đơn vị đã tăng cường công tác tuyên truyền, đồng thời phối hợp với các cơ quan truyền thông trong và ngoài tỉnh để chuyển tải các nội dung liên quan. Các bản tin NTM của đơn vị được phát hành hàng tháng cũng tăng cường chuyển thể các nội dung chỉ đạo mới của tỉnh, kết quả thực hiện và những cách làm hay của một số địa phương để tạo sự lan tỏa. Tính từ sau thời điểm vận hành chính quyền địa phương 2 cấp, Văn phòng Điều phối Chương trình XDNTM tỉnh cũng tổ chức 6 lớp tập huấn cho cán bộ cơ sở về nhiệm vụ XDNTM cấp xã, cấp thôn trong tình hình mới.

Trong triển khai nhiệm vụ giai đoạn tới, trung ương cũng đang hướng dẫn các tỉnh tập trung cho nhiệm vụ XDNTM thôn bản. Theo ông Dương Văn Giang, Thanh Hóa chính là tỉnh đầu tiên của cả nước triển khai nhiệm vụ và có bộ tiêu chí riêng cho thôn bản, sau đó trung ương thấy hay nên về tìm hiểu triển khai ra cả nước. Đây sẽ là sở trường của tỉnh, đã có tiền đề và đang thực hiện rất tốt, hy vọng tỉnh sẽ gặt hái nhiều thành quả NTM giai đoạn 2025–2030.

Bài và ảnh: Lê Đồng