Phát triển kinh tế trang trại theo hướng bền vững

Những năm gần đây, các địa phương trong tỉnh đã chú trọng phát triển các mô hình trang trại, gia trại theo hướng tập trung chuyên canh, sản xuất hàng hóa. Sự phát triển cả về chất lượng, số lượng của trang trại đã góp phần quan trọng trong chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp, nông thôn, giúp các địa phương hoàn thành và nâng cao chất lượng chương trình XDNTM.

Trang trại tổng hợp của gia đình bà Nguyễn Thị Dung, xã Vân Du xây dựng được các chuỗi liên kết tiêu thụ sản phẩm bền vững.

Từ năm 2020, gia đình anh Nguyễn Danh Hoàng đã nhận thầu hơn 3ha đất đồi tại thôn Đồng Nghiêm, xã Mậu Lâm để phát triển trang trại tổng hợp. Anh Hoàng đã đầu tư hàng tỷ đồng để xây dựng trang trại chăn nuôi gà theo hướng công nghệ cao, kết hợp trồng cây ăn quả. Để có hệ thống chăn nuôi hiện đại, anh đã xây dựng 3 dãy chuồng chăn nuôi gà, với công suất 2 vạn con/lứa và 2ha trồng các loại cây ăn quả như bưởi, mít Thái, ổi... Theo chia sẻ của anh Hoàng, thành công của trang trại chính là kiểm soát tốt vệ sinh thú y, tiêm vắc-xin đầy đủ theo quy định. Mỗi năm gia đình nuôi 2 lứa, cung cấp cho thị trường hơn 80 tấn gà thương phẩm. Ngoài ra, trang trại còn nuôi hơn 500 con gà đẻ trứng, cung cấp cho thị trường khoảng 1.300 quả trứng/tháng. Trung bình mỗi năm, trang trại của gia đình anh Nguyễn Danh Hoàng có doanh thu 6 tỷ đồng, lợi nhuận khoảng 700 triệu đồng/năm, tạo việc làm ổn định cho 7 lao động. Tuy nhiên, khó khăn lớn nhất hiện nay chính là việc tiếp cận nguồn vốn vay để mở rộng quy mô sản xuất. Anh Hoàng chia sẻ: “Để đầu tư, hoàn thiện trang trại theo hướng công nghệ cao, gia đình tôi cần thêm nguồn vốn. Do đó, chúng tôi mong muốn thông qua địa phương và các sở, ngành, đơn vị có liên quan của tỉnh để tiếp cận với nguồn vốn vay ưu đãi. Từ đó có thêm nguồn lực để đầu tư, mở rộng trang trại”.

Đã hàng chục năm trồng cây ăn quả theo hướng tập trung, quy mô lớn, bà Nguyễn Thị Dung, xã Vân Du luôn trăn trở duy trì và tìm kiếm thêm đối tác để tiêu thụ các sản phẩm của trang trại. Với quy mô 30ha, trong đó có 10ha cây mắc ca đang cho thu hoạch; 2ha cây thanh long ruột đỏ; 7ha bưởi da xanh, cam canh; 1ha mít Thái và các loại cây lâm nghiệp kết hợp chăn nuôi bò, lợn cỏ, nuôi giun quế, ong mật... hằng năm, trang trại của bà Dung cung cấp cho thị trường hàng trăm tấn sản phẩm các loại. Tuy nhiên, đối với những loại cây trồng trái mùa thì việc tiêu thụ không quá khó khăn. Song, vào mùa thu hoạch, gia đình bà luôn loay hoay tìm hướng tiêu thụ sản phẩm, kể cả diện tích được trồng theo tiêu chuẩn VietGAP. Bà Dung cho biết: “Hiện nay, diện tích cây ăn quả nhất là cam, bưởi trên địa bàn tỉnh khá nhiều. Vì vậy, những sản phẩm có chất lượng bị cạnh tranh về giá, thu hẹp thị trường tiêu thụ so với những sản phẩm sản xuất đại trà. Do đó, để phát triển bền vững, chúng tôi phải xây dựng được hệ thống sản phẩm đạt chuẩn và vượt trội về chất lượng. Đồng thời, xây dựng được những chuỗi liên kết, tiêu thụ sản phẩm bền vững”.

Theo thống kê của Sở Nông nghiệp và Môi trường, đến tháng 9/2025, toàn tỉnh có 1.074 trang trại đạt chuẩn theo tiêu chí quy định tại Thông tư số 02/2020/TT-BNNPTNT của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường), tăng 16 trang trại so với số liệu ngày 31/12/2024. Trong đó, có 128 trang trại trồng trọt, 644 trang trại chăn nuôi, 25 trang trại lâm nghiệp, 120 trang trại nuôi trồng thủy sản, 157 trang trại tổng hợp. Các trang trại trên địa bàn tỉnh đã tạo việc làm thường xuyên cho khoảng 4.500 lao động, với thu nhập bình quân 4,5 triệu đồng/người/tháng. Hầu hết các trang trại đã tổ chức được các chuỗi liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm hiệu quả. Tuy nhiên, kinh tế trang trại trên địa bàn tỉnh còn gặp nhiều khó khăn, như: diện tích đất phát triển trang trại chủ yếu là đất thuê thầu thời hạn ngắn nên các chủ thể chưa yên tâm đầu tư sản xuất; việc ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất tại các trang trại còn ít; đa số các trang trại còn thiếu kết nối với thị trường nên việc tiêu thụ còn gặp nhiều khó khăn...

Trước những rào cản của kinh tế trang trại, ngành nông nghiệp và các địa phương đang thực hiện các giải pháp hỗ trợ chủ trang trại tiếp cận nguồn vốn đầu tư phát triển sản xuất; đào tạo, tập huấn nâng cao kỹ năng quản trị kinh doanh; đẩy mạnh áp dụng khoa học công nghệ, sản xuất theo chuỗi giá trị, xây dựng nhiều trang trại đạt tiêu chuẩn an toàn thực phẩm như VietGAP, HACCP... Đồng thời, hỗ trợ các chủ trang trại xây dựng được các chuỗi liên kết với các cơ sở sản xuất, doanh nghiệp chế biến và kịp thời tháo gỡ vướng mắc để kinh tế trang trại phát huy hiệu quả, phát triển ổn định và bền vững.

Bài và ảnh: Thanh Hòa