Động lực mới cho tăng trưởng công nghiệp

Khi dư địa tăng trưởng từ các động lực truyền thống dần thu hẹp, việc khơi thông và hình thành các dự án công nghiệp mới đang được Thanh Hóa đẩy mạnh như một hướng đi tất yếu, nhằm duy trì nhịp tăng trưởng công nghiệp và tạo nền tảng phát triển cho giai đoạn tới.

Một góc Dự án số 1, Tổ hợp Hóa chất Đức Giang Nghi Sơn tại KKTNS đang gấp rút thi công. Ảnh: Tùng Lâm

Trên công trường Dự án số 1, Tổ hợp Hóa chất Đức Giang Nghi Sơn tại Khu Kinh tế Nghi Sơn (KKTNS), những ngày cuối năm, không khí thi công diễn ra gấp gáp. Hàng trăm công nhân, kỹ sư đang tập trung hoàn thiện các hạng mục nhà xưởng, lắp đặt máy móc, thiết bị. Dự án được khởi công từ tháng 2/2025, với tổng vốn đầu tư 2.400 tỷ đồng, công suất thiết kế 151.000 tấn hóa chất/năm. Đến nay, phần xây dựng cơ bản đã hoàn thành khoảng 95% và đang bước vào giai đoạn lắp đặt thiết bị, sẵn sàng cho vận hành thử trong năm 2026. Công tác chuẩn bị nhân sự, đào tạo đội ngũ vận hành và mời chuyên gia kỹ thuật cũng đang được chủ đầu tư triển khai song song, sẵn sàng cho giai đoạn vận hành thử và vận hành chính thức.

Ông Hồ Mạnh Linh, Phó Giám đốc Công ty TNHH MTV Hóa chất Đức Giang Nghi Sơn, chia sẻ: "Sự đồng hành, hỗ trợ kịp thời của chính quyền địa phương, đặc biệt trong công tác giải phóng mặt bằng, hoàn thiện thủ tục đầu tư và bảo đảm hạ tầng kỹ thuật là yếu tố then chốt giúp dự án giữ vững tiến độ. Doanh nghiệp đang phát động kế hoạch 100 ngày cao điểm hoàn thiện việc lắp đặt máy móc, đồng thời tổ chức thi công xuyên các dịp lễ, tết, với mục tiêu hoàn thành dự án trong quý I/2026 để nhà máy vận hành thử trong quý II/2026.

Cũng tại KKTNS, nhiều dự án công nghiệp khác cũng đang được chủ đầu tư đẩy mạnh tiến độ thi công như: Dây chuyền 4, Nhà máy luyện cán thép Nghi Sơn số 2, Nhà máy sản xuất vải Billion Union Việt Nam... Cùng với đó, các dự án hạ tầng khu công nghiệp (KCN) như KCN Đồng Vàng, KCN số 3, KCN WHA Smart Technology - Thanh Hóa cũng đang được tích cực triển khai, từng bước tạo quỹ đất sạch, sẵn sàng đón làn sóng đầu tư mới.

Theo Ban Quản lý KKTNS và các KCN, năm 2025, ban đã tham mưu thu hút 17 dự án đầu tư mới, trong đó có 3 dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài; điều chỉnh tăng vốn cho 19 lượt dự án, với tổng vốn tăng thêm gần 6.000 tỷ đồng và hơn 100 triệu USD. Đến nay, KKTNS và các KCN đã thu hút 733 dự án, với tổng vốn đăng ký gần 198.000 tỷ đồng, tiếp tục khẳng định vai trò là “đầu tàu” phát triển công nghiệp của tỉnh.

"Cùng với thu hút đầu tư, ban tập trung cao cho công tác cải cách hành chính, coi đây là một trong những giải pháp then chốt để tạo môi trường đầu tư thông thoáng, minh bạch. Đến nay, 100% thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền của ban đã được cắt giảm thời gian giải quyết theo quy định, đẩy mạnh cung cấp dịch vụ công trực tuyến, giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian, chi phí trong quá trình triển khai dự án. Bên cạnh đó, công tác giải phóng mặt bằng, đầu tư hạ tầng giao thông, điện, nước trong khu kinh tế và các KCN được xác định là “điểm then chốt” để các dự án sớm đi vào hoạt động, tạo ra các sản phẩm công nghiệp mới", Phó trưởng Ban Quản lý KKTNS và các KCN Trần Chí Thanh, cho biết.

Theo Sở Công Thương, năm 2025, mặc dù chịu tác động của lạm phát toàn cầu, cạnh tranh thương mại gia tăng và biến động chính sách thuế quan tại một số thị trường lớn, song hoạt động sản xuất công nghiệp của tỉnh vẫn duy trì tăng trưởng cao, tiếp tục là động lực chủ lực cho tăng trưởng GRDP và thu ngân sách. Sự đóng góp của các nhà máy mới, như: Dây chuyền 3, Nhà máy luyện cán thép Nghi Sơn số 2, Nhà máy dệt may Nam Ích Thái Thắng, Nhà máy giày dép xuất khẩu Vạn Hà, Nhà máy sản xuất dây cáp điện tại Triệu Sơn, Nhà máy cơ khí công nghệ cao Đại Dũng, Nhà máy lốp ô tô Radial, Nhà máy giày Kim Dung... đã góp phần tăng sản lượng, tạo thêm dư địa tăng trưởng mới cho toàn ngành.

Theo bà Lưu Thị Nga, Trưởng Phòng Quản lý Công nghiệp, Sở Công Thương, cho biết: "Năm 2025, đa số các sản phẩm công nghiệp chủ lực của tỉnh đều ghi nhận mức tăng trưởng khá so với cùng kỳ. Trong đó, xi măng tăng 19,2%, xăng tăng 5,9%, dầu diesel tăng 4,8%, điện thương phẩm tăng 13,3%; chỉ có 2/19 sản phẩm chủ lực giảm do yếu tố thị trường và điều tiết sản xuất. Đáng chú ý, công nghiệp chế biến, chế tạo tiếp tục giữ vai trò trung tâm, với tỷ trọng giá trị tăng thêm chiếm 28,7% GRDP, phản ánh đúng định hướng chuyển dịch cơ cấu ngành công nghiệp của tỉnh".

Cũng theo bà Nga, trong bối cảnh dư địa từ các “đầu tàu” truyền thống như lọc hóa dầu, xi măng, sản xuất điện dần khai thác năng lực tối đa, việc hình thành lớp dự án công nghiệp mới tại KKTNS, các KCN và cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh được xác định sẽ đóng vai trò quyết định trong việc duy trì đà tăng trưởng, đa dạng cơ cấu sản phẩm và nâng chất lượng phát triển công nghiệp. Năm 2026, Thanh Hóa đặt mục tiêu Chỉ số IIP tăng 14%; tỷ trọng giá trị tăng thêm công nghiệp chế biến, chế tạo trong GRDP đạt từ 29,8%. Cùng với đà tăng trưởng của các ngành chủ lực như lọc hóa dầu, thép, vật liệu xây dựng, sản xuất điện, dệt may - giày da, sự phát triển của KKTNS và các KCN vệ tinh, nhất là khi nhiều dự án lớn dự kiến hoàn thành và đi vào hoạt động trong năm 2026, sẽ tạo thêm xung lực mới cho nền công nghiệp tỉnh. Đáng chú ý, dự kiến năm 2026, sẽ có gần 20 cụm công nghiệp đủ điều kiện đi vào hoạt động, sẵn sàng thu hút các dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài trong lĩnh vực công nghệ cao, hướng tới sản phẩm có giá trị gia tăng lớn.

Tùng Lâm