Nỗi đau còn mãi

Luật pháp quy định hình phạt rất nặng cho hành vi xâm hại tình dục trẻ em nhưng số trẻ em bị xâm hại tình dục không vì vậy mà vơi bớt, thậm chí những năm gần đây số vụ án liên quan đến các tội danh xâm hại trẻ em có chiều hướng gia tăng, để lại những nỗi niềm trăn trở, day dứt.

Cần đẩy mạnh giáo dục giới tính và kỹ năng tự bảo vệ mình trước nguy cơ bị xâm hại cho đối tượng trẻ em, học sinh. (Ảnh minh họa).

Cách đây chưa lâu, dư luận ở thị trấn một huyện ven biển hết sức phẫn nộ khi vụ việc xâm hại xảy ra với cháu T. (sinh năm 2007) bị phát hiện và đưa ra xét xử. T. vốn lớn lên trong một gia đình có hoàn cảnh éo le, bố mất sớm. Cuộc sống tuy khó khăn nhưng dưới sự chăm sóc của mẹ, T. lớn lên khỏe mạnh, hồn nhiên và đang học THCS ở một trường học gần nhà. Cuộc sống của em bỗng chốc thay đổi hoàn toàn khi bị kẻ ác xâm hại tình dục khi cô bé mới chỉ 14 tuổi. Sự việc đau lòng diễn ra đã khiến em mang thai và phải làm mẹ. Không biết em sẽ phải mạnh mẽ như thế nào để vượt qua nỗi đau về tinh thần, phải kiên cường ra sao để lo cho con thơ. Nhà chỉ thường xuyên có hai mẹ con bởi từ ngày con gái bị xâm hại tình dục dẫn đến mang thai ngoài ý muốn, người mẹ đã phải tìm một công việc bán thời gian để có thể vừa làm việc, vừa chăm sóc cả con gái và cháu nhỏ. Áp lực cuộc sống có lúc tưởng chừng như đã làm chị quỵ ngã nhưng chị vẫn phải cố gắng vươn lên để con, cháu có chỗ dựa trong cuộc sống.

Câu chuyện đau lòng mang tên tội ác xâm hại tình dục trẻ em không phải là hiếm. Mới đây, Hội đồng xét xử Tòa án Nhân dân một huyện miền núi đã tuyên phạt bị cáo V. 6 năm 6 tháng tù vì tội “Giao cấu với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi”. Nạn nhân trong vụ án là con riêng của vợ còn chưa tròn 15 tuổi. Vì hoàn cảnh kinh tế gia đình, vợ của V. đi xuất khẩu lao động, giao 2 con gái (một con chung, một con riêng) cho V. ở nhà chăm sóc, nuôi dưỡng. Thế nhưng, V. đã nhiều lần thực hiện hành vi giao cấu với con gái riêng của vợ. Gia đình tan vỡ, bố dượng đi tù, mẹ dày vò, xót xa về hoàn cảnh, về tương lai của đứa con gái mới chập chững bước vào đời.

Vụ việc anh họ xâm hại em gái xảy ra vào giữa năm 2022 là một câu chuyện day dứt không chỉ đối với nạn nhân, người phạm tội, mà cả gia đình. H. (sinh năm 2005) và K. (sinh năm 2010) là anh em họ trong một gia đình. H. lớn lên trong hoàn cảnh éo le, bố mất sớm, mẹ bỏ đi, H. sống cùng ông nội ở quê từ nhỏ; K. thì sống cùng bố mẹ trong một tỉnh phía Nam. Một lần, do ông ốm phải nhập viện, nên K. cùng người thân về quê thăm ông. Trong lúc cả nhà đi vắng, hai anh em họ ở nhà cùng chơi điện thoại, H. đã có những hành vi đồi bại với K. Mặc dù sự việc bất thành, song khi bị phát hiện, H. đã phải trả giá vì hành vi của mình khi việc học hành bị dang dở, tòa án xử phạt 48 tháng tù. K. trở về bên gia đình, tuy nhiên sự việc xảy ra khiến em không khỏi sợ hãi và bàng hoàng vì người phạm tội lại chính là người anh họ mà mình từng quý mến.

Xâm hại trẻ em, đặc biệt là xâm hại tình dục trẻ em đang là vấn nạn không chỉ để lại hậu quả nặng nề với bản thân người bị hại mà còn ảnh hưởng đến cả gia đình và xã hội. Đây là hồi chuông báo động cho sự suy đồi đạo đức, suy đồi về nhân cách và sự lệch lạc trong nhận thức, lối sống. Theo thông tin từ Trung tâm Trợ giúp pháp lý (TGPL) Nhà nước tỉnh Thanh Hóa, thời gian gần đây tình hình tội phạm xâm hại tình dục trẻ em đang có chiều hướng gia tăng. Nếu như năm 2017, Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh Thanh Hóa tiếp nhận, xử lý khoảng 10 vụ việc trẻ em bị xâm hại tình dục, thì giai đoạn từ đầu năm 2018 đến nay trung tâm thực hiện 231 vụ việc xâm hại trẻ em. Đặc biệt, từ đầu năm 2022 đến nay, trung tâm đã tiếp nhận 45 vụ việc liên quan đến các tội danh xâm hại trẻ em.

Là trợ giúp viên pháp lý (TGVPL) làm việc tại Chi nhánh TGPL số 4 (thuộc Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh Thanh Hóa) thường xuyên được phân công hỗ trợ, TGPL trong các vụ việc trẻ em bị xâm hại tình dục, TGVPL Hoàng Đức Hiếu đánh giá tình trạng xâm hại tình dục trẻ em vẫn là vấn nạn nhức nhối. Các vụ việc không chỉ xảy ra ở các huyện miền núi, vùng sâu, vùng xa khi nhận thức pháp luật của người dân còn hạn chế, mà còn phát sinh ở các huyện đồng bằng, ven biển - nơi đời sống kinh tế - xã hội phát triển. Trong các vụ án này, bị can, bị cáo đa phần là những người có mối quan hệ thân thiết với nạn nhân như người yêu, bạn trai, người quen, anh em họ hàng thân thích, thậm chí là người thân trong gia đình người bị hại. Nạn nhân là các bé gái tuổi còn rất nhỏ, cá biệt có trường hợp mới 8 tuổi. Các đối tượng đã lợi dụng sự quen biết nhằm tiếp cận, dụ dỗ nạn nhân để thực hiện hành vi đồi bại.

Theo TGVPL Hoàng Đức Hiếu, có nhiều nguyên nhân, hoàn cảnh đưa đẩy bị can, bị cáo đến hành vi phạm tội. Do nhận thức về pháp luật của người dân còn nhiều hạn chế, người thực hiện hành vi phạm tội không biết khung hình phạt của các tội này rất cao, thậm chí chung thân hoặc tử hình, cũng có trường hợp bị can, bị cáo không nhận thức được rằng hành vi của mình là phạm tội; hoặc các đối tượng ăn chơi, đua đòi, say rượu dẫn tới không kiểm soát được bản thân; có đối tượng phạm tội khi vừa bước qua tuổi vị thành niên, khả năng nhận thức pháp luật, xã hội còn hạn chế... Trong một số trường hợp để xảy ra hành vi phạm tội của các bị can, bị cáo cũng có nguyên nhân không nhỏ đến từ chính người bị hại và gia đình người bị hại. Đối với bản thân trẻ, do tuổi còn nhỏ nên tò mò muốn khám phá về tình yêu, tình dục, thiếu kỹ năng phòng ngừa dễ bị rủ rê, lôi kéo, ép buộc quan hệ tình dục; một số cháu do thiếu sự quản lý, giáo dục của gia đình nên ham chơi, đua đòi, có lối sống buông thả, phóng khoáng, điều đó cũng dễ khiến các cháu trở thành nạn nhân của xâm hại tình dục trẻ em. Đối với gia đình, do ảnh hưởng của mặt trái kinh tế thị trường, bố mẹ bị cuốn vào vòng xoáy mưu sinh, không dành thời gian quan tâm, sẻ chia, chăm sóc, giáo dục con cái, không trang bị cho các con những kỹ năng cần thiết để phòng chống xâm hại tình dục, thậm chí bỏ mặc, phó thác con cái cho người thân nuôi dưỡng mà không biết rằng mình đang “giao trứng cho ác”, tạo cơ hội cho kẻ ác thực hiện hành vi phạm phạm tội.

Những vụ án xâm hại trẻ em để lại những hậu quả vô cùng nghiêm trọng, trẻ bị xâm hại không chỉ phải chịu nỗi đau đớn về thể xác mà còn để lại những nỗi đau ám ảnh trong tâm hồn. Để góp phần kiềm chế, giảm thiểu số vụ xâm hại tình dục trẻ em, cần tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật đến người dân, khuyến cáo các bậc phụ huynh, những người trực tiếp nuôi dưỡng quản lý trẻ em cần thường xuyên quan tâm hướng dẫn, giáo dục, trang bị những kiến thức, hiểu biết nhất định về giới tính, giáo dục kỹ năng xử lý, tự phòng vệ khi gặp tình huống nguy hiểm. Các gia đình cũng cần quản lý việc vào mạng internet một cách tích cực để giúp con hiểu và phòng tránh những nguy cơ, để những đứa trẻ không phải gánh chịu nỗi đau dai dẳng suốt cuộc đời.

Việt Hương