Cuối năm ở làng nghề làm hương

Những ngày này người dân ở các làng nghề làm hương trên địa bàn Thanh Hóa đang tất bật để kịp cung ứng cho thị trường.

Về các làng nghề làm hương đâu đâu cũng bắt gặp cảnh lao động khẩn trương, bởi đây là thời gian khách hàng đặt mua nhiều nhất.

Khắp các con đường, ngõ xóm là hình ảnh những “đóa” hương bung nở.

Là mặt hàng không thể thiếu vào dịp lễ, tết, nên ngay từ đầu tháng 10 âm lịch các gia đình làm nghề đã bắt đầu chuẩn bị sản xuất hương phục vụ dịp tết.

Nhà nào cũng đẩy mạnh sản xuất để đảm bảo nguồn cung cho thị trường.

Hương được làm từ trầm, tùng, trắc, quy đầu, bạch chỉ, hắc hương, hoa hồi, quế chi, nhựa cây trám, củ, rễ cây bài, than xoan... Tùy từng loại hương để người làm nghề lựa chọn nguyên liệu phù hợp.

Để có được những cây hương mang mùi thơm đặc trưng, người làm hương phải cầu kỳ trong từng công đoạn, từ chuẩn bị nguyên liệu làm bột hương, chân hương đến quấn hương.

Ngày nay công nghệ làm hương đã được hiện đại hóa. Việc xe tay truyền thống được thay thế bằng máy móc, hương vừa đẹp lại đều, cho chất lượng và năng suất cao.

Theo kinh nghiệm của những người làm nghề lâu năm, khi se hương, người thợ phải lăn thật nhẹ và chắc tay để cho bột bám đều vào que hương. Hương sau khi se xong phải đủ nắng mới không bị mốc và để được lâu.

Ông Nguyễn Văn Dân ở thôn Quyết Thắng, xã Vạn Thắng, huyện Nông Cống cho biết: “Cây hương đạt chuẩn là phải thẳng, tròn, đều và có màu vàng nâu, đặc biệt là có mùi thơm đặc trưng của hương bài. Tăm phải được ngâm 3-6 tháng, rửa sạch phơi khô, làm sạch, vo tròn, tránh ẩm mốc tăm, sau đó dùng thuốc để nhuộm chân hương”

Vì hương được dùng vào công việc tâm linh nên theo ông Dân, công đoạn làm hương phải rất cẩn thận, sạch sẽ từ nguyên liệu đến khâu sơ chế, đóng gói.

Theo những người làm nghề, một trong những công đoạn quan trọng để tạo nên hương vị của cây hương là chạy nhựa. Thông thường, nhựa được dùng làm hương là loại nhựa của cây trám. Sau đó, nhựa trám sẽ được trộn cùng bột than (than vừng, mía, lá chuối…) rồi đưa vào cối giã nát. Hiện nay, công đoạn chạy nhựa được thực hiện bằng máy xay nên người dân đỡ vất vả hơn nhiều.

Mỗi mẻ hương phơi dưới trời nắng to khoảng 1 ngày là khô, sau đó đóng gói thành phẩm. Với nguyên liệu thảo mộc, bí quyết pha trộn riêng biệt, tỉ mỉ trong từng công đoạn nên hương của các làng nghề ở xứ Thanh luôn bảo đảm thơm lâu, bền màu, đẹp mắt.

Hoài Thu - Thu Hà