Bảo vệ và phát huy giá trị di tích quốc gia đặc biệt

Di tích lịch sử và danh lam thắng cảnh Sầm Sơn là một quần thể đa dạng và giàu giá trị, bao gồm núi Trường Lệ, đền Độc Cước, Hòn Trống Mái, đền Tô Hiến Thành, đền Cô Tiên... Xác định, quần thể di tích và thắng cảnh này có vai trò hết sức quan trọng đối với sự phát triển của đô thị du lịch Sầm Sơn, UBND tỉnh Thanh Hóa đã có Văn bản số 858/UBND-VX ngày 18-1-2019, gửi Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đề nghị trình Thủ tướng Chính phủ quyết định xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt đối với di tích lịch sử và danh lam thắng cảnh Sầm Sơn. Trên cơ sở đó, ngày 31-12-2019 Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1954/QĐ-TTg về việc xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt (đợt 10) cho 7 di tích, danh lam thắng cảnh trên cả nước, trong đó có Di tích lịch sử và danh lam thắng cảnh Sầm Sơn.

Biển Sầm Sơn nhìn từ núi Trường Lệ.

Được công nhận là di tích quốc gia đặc biệt là bởi quần thể di tích và danh thắng này mang đầy đủ các đặc trưng tiêu biểu và nổi bật của một địa điểm có sự kết hợp hài hòa giữa cảnh quan thiên nhiên có giá trị về địa chất, địa lý, đa dạng sinh học và các công trình kiến trúc nghệ thuật có giá trị về kiến trúc nghệ thuật, thẩm mỹ độc đáo. Đây là tài sản quý giá không chỉ của Sầm Sơn mà của cả quốc gia, đóng vai trò quan trọng đối với lịch sử hình thành và phát triển lâu dài của vùng đất này. Do vậy, việc bảo vệ và phát huy giá trị di sản cần được đặc biệt quan tâm, nhằm đáp ứng nhu cầu về văn hóa ngày càng cao của Nhân dân, cũng như góp phần xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. Đồng thời, tăng cường hiệu lực quản lý Nhà nước, nâng cao trách nhiệm của Nhân dân trong việc tham gia bảo vệ và phát huy giá trị di sản đặc biệt này.

Riêng đối với Sầm Sơn, việc bảo vệ, bảo tồn và phát huy giá trị di tích quốc gia đặc biệt có ý nghĩa to lớn trong việc góp phần làm phong phú, đa dạng và tăng sức hấp dẫn cho các sản phẩm du lịch; đồng thời, tạo ra lợi thế và xung lực mới thúc đẩy ngành kinh tế mũi nhọn phát triển nhanh, hiệu quả và bền vững hơn. Chính vì vậy, thời gian qua, bên cạnh việc tập trung đầu tư trùng tu, tôn tạo các di tích, danh thắng, TP Sầm Sơn đã tiến hành quy hoạch tổng thể các cụm di tích trên địa bàn để phục vụ phát triển du lịch. Qua đó, nhiều cụm di tích đã phát huy được hiệu quả, đáp ứng nhu cầu về du lịch tâm linh của du khách. Đồng thời, tổ chức tốt các lễ hội truyền thống của địa phương, nhằm góp phần thu hút du khách về với Sầm Sơn. Ngoài ra, việc quản lý, chăm sóc, bảo vệ và phát huy giá trị của 112,47 ha rừng đặc dụng thuộc Khu di tích lịch sử văn hóa núi Trường Lệ cũng được địa phương chú trọng. Toàn bộ rừng đặc dụng trên núi Trường Lệ đã khép tán; trong đó có khoảng 20 loài cây rừng bản địa đa loài và quý hiếm như lim xanh, gội trắng, xà cừ, lát hoa, muồng đen, đinh hương, bằng lăng, tếch, thông, sưa... xen với các loài phụ trợ như keo, bạch đàn, phi lao... có giá trị về mặt cảnh quan, môi trường sinh thái và góp phần phát triển du lịch, kinh tế - xã hội địa phương.

Với mục tiêu xây dựng Sầm Sơn trở thành đô thị du lịch trọng điểm quốc gia, Sầm Sơn đã và đang tích cực triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, quyết liệt nhằm chấn chỉnh, thiết lập trật tự, kỷ cương trong các hoạt động kinh doanh dịch vụ - du lịch; tăng cường quản lý Nhà nước về dịch vụ - du lịch, ở tất cả các khâu, các lĩnh vực; đẩy mạnh công tác quy hoạch, quản lý quy hoạch, đầu tư xây dựng; tiếp tục thực hiện cải cách hành chính, tạo môi trường thông thoáng phát triển mạnh mẽ các loại hình dịch vụ du lịch gắn với bảo vệ môi trường tự nhiên và môi trường xã hội phát triển du lịch bền vững; quan tâm nâng cao nguồn nhân lực cả về số lượng và chất lượng, đáp ứng yêu cầu phát triển của đô thị du lịch hiện đại; phát triển đồng bộ và hiện đại hệ thống dịch vụ thương mại gắn với phát triển du lịch; đầu tư, nâng cấp phát triển hạ tầng bưu chính, viễn thông, điện lực; nâng cao chất lượng dịch vụ tài chính, ngân hàng, y tế, giáo dục đáp ứng yêu cầu của Nhân dân và du khách...

Việc tạo tiền đề cho du lịch phát triển cũng là cơ sở để TP Sầm Sơn dành nguồn lực đầu tư cho công tác bảo tồn, phát huy giá trị các thiết chế văn hóa truyền thống, các di sản vật chất, tinh thần đặc trưng, đậm đà bản sắc dân tộc, gắn liền với việc tổ chức đa dạng các sự kiện, hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao truyền thống và hiện đại. Cùng với đó, thành phố cũng tích cực kêu gọi, thu hút các dự án đầu tư khu du lịch sinh thái - văn hóa núi Trường Lệ, Khu du lịch nghỉ dưỡng cao cấp Nam Sầm Sơn... tạo ra các khu du lịch hiện đại chất lượng cao, sản phẩm du lịch mới, hấp dẫn du khách. Đồng thời, xây dựng thêm các loại hình du lịch làng nghề, du lịch văn hóa - tâm linh; mở các tour, tuyến du lịch kết nối các điểm đến trên địa bàn thành phố; tăng cường liên kết trong phát triển du lịch, kết nối Sầm Sơn với các khu, điểm du lịch nổi tiếng như Thành Nhà Hồ, Lam Kinh, Bến En, Suối cá Cẩm Lương, Hàm Rồng...

Có thể nói, với những giá trị đặc biệt cả về lịch sử, văn hóa và sinh thái tự nhiên; cùng sự quan tâm đầu tư bảo vệ, tôn tạo và phát huy giá trị của TP Sầm Sơn, Di tích lịch sử và danh lam thắng cảnh Sầm Sơn sẽ trở thành một động lực quan trọng, góp phần thúc đẩy du lịch và kinh tế - xã hội TP Sầm Sơn phát triển.

Bài và ảnh: Khôi Nguyên