Xung quanh việc xây dựng nhà sàn trái quy định tại di tích đền Khe Rồng

Nhà sàn kiên cố được xây dựng khi chưa được cấp phép tại Khu di tích lịch sử, văn hóa và thắng cảnh cấp tỉnh đền Khe Rồng.

Đền Khe Rồng (hay còn gọi là đền Đức Ông) hiện nằm ở khu phố Vĩnh Long 1, thị trấn Bến Sung (Như Thanh). Sở dĩ di tích có tên là Khe Rồng bởi vì đền nằm ngay trên bờ sông có tên là Khe Rồng.

Đền Khe Rồng là nơi thờ Đạo Mẫu. Đạo Mẫu ở đền Khe Rồng là Đạo Mẫu Tam Phủ gồm Đệ nhất Phủ Liễu Hạnh, Đệ nhị phủ Thượng Ngàn, Đệ tam phủ Thủy Tinh. Ngoài ra, còn phối thờ cả thần hiệu Đức Ông. Theo truyền thuyết, vào những năm cuối cùng của cuộc kháng chiến chống giặc Minh, theo kế hoạch của Nguyễn Chích, Bình Định vương Lê Lợi tiến quân vào Nghệ An làm chỗ đứng quân để tiến ra Bắc quét sạch quân Minh. Nghĩa quân dưới sự chỉ huy trực tiếp của Bình định vương Lê Lợi đã liên tiếp giành thắng lợi lớn. Trên đường hành quân, có một vị tướng đã ốm và chết tại đây. Đất nước sạch bóng thù, nhà vua tưởng nhớ đến những người có công đánh giặc và đã cho lập đền thờ Đức Ông để ghi nhớ người có công lớn giúp nhà vua.

Trải qua thời gian, lịch sử phát triển của dân tộc, đền Khe Rồng là di tích có giá trị cao về lịch sử, văn hóa và đặc biệt là tâm linh của huyện Như Thanh nói riêng và người dân khu vực miền núi phía Tây Nam của tỉnh Thanh Hóa nói chung. Khu di tích này đã được Sở Văn hóa - Thông tin (nay là Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch) công nhận là di tích lịch sử văn hóa và thắng cảnh cấp tỉnh. Kể từ khi được công nhận đến nay, UBND thị trấn Bến Sung, Ban Quản lý di tích đền Khe Rồng và người dân trong vùng đã thực hiện tốt công tác bảo tồn, tu bổ di tích, phát huy tốt giá trị của Di tích lịch sử, văn hóa và thắng cảnh cấp tỉnh.

Tuy nhiên, theo phản ánh của người dân, trong khoảng hơn một năm qua, trong khuôn viên di tích đền Khe Rồng, 1 ngôi nhà sàn đồ sộ bỗng “mọc lên”. Qua khảo sát thực tế, nhà sàn có diện tích khoảng 45m2, được xây dựng kiên cố với vật liệu chủ yếu bằng gỗ, nền xi măng, mái ngói, chồng lấn lên phần đất khu vực cần bảo vệ của di tích. Mặc dù địa điểm xây dựng nhà sàn này nằm trên địa điểm xây dựng nhà khách của di tích theo bản đồ quy hoạch, tuy nhiên, nhà sàn này lại không hề có bất cứ giấy tờ, thủ tục nào được cơ quan chức năng cấp phép cho xây dựng, hay phê duyệt về thiết kế công trình. Nhà sàn này đã được xây dựng, hoàn thành và đưa vào sử dụng từ cuối năm 2018, đầu năm 2019 đến nay mà chưa có đầy đủ thủ tục pháp lý. Việc tùy tiện xây dựng nhà sàn trong Khu di tích lịch sử, văn hóa và thắng cảnh Khe Rồng đã phá vỡ quy hoạch kiến trúc tổng thể, ảnh hưởng đến sự trang nghiêm, linh thiêng của di tích cấp tỉnh này. Hơn nữa, việc sử dụng nhà sàn này cũng không đúng chức năng, không nằm trong các hạng mục quy hoạch của di tích đền Khe Rồng.

Ông Nguyễn Văn Cương, Trưởng Phòng Văn hóa - Thông tin huyện Như Thanh thừa nhận: “Phản ánh của nhân dân, du khách là đúng. Việc xây dựng nhà sàn trong khu di tích đền Khe Rồng đúng là chưa được sự cấp phép của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền. Tuy vậy, việc xây dựng và đặt nhà sàn tại khu di tích chỉ là sự cố mang tính tình thế. Nhà sàn được dựng lên là để làm nơi làm việc, đi lại tạm thời của đại diện Ban trị sự Phật giáo huyện Như Thanh trong khoảng thời gian chưa có trụ sở, nơi làm việc. Sau khi được UBND tỉnh cấp đất, nơi làm việc, nhà sàn này sẽ được di dời hoặc huyện sẽ làm các thủ tục, xin giữ lại làm nhà khách cho di tích đền Khe Rồng nếu được các cơ quan chức năng cho phép”.

Làm việc với bà Bùi Thị Tuyết, Trưởng Phòng Quản lý Di sản văn hóa - Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch được biết: Qua kiểm tra hồ sơ, hiện Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch chưa hề cấp phép cho việc xây dựng nhà sàn tại đền Khe Rồng (Như Thanh). Việc tự ý xây dựng đã vi phạm các quy định về quản lý di tích, di sản và ảnh hưởng xấu tới di tích đã được công nhận cấp tỉnh này. Với chức năng, thẩm quyền, phòng sẽ tiến hành kiểm tra vấn đề này, xác định rõ vi phạm để có đề xuất xử lý theo các quy định hiện hành. Còn đồng chí Vương Thị Hải Yến, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch khẳng định: “Sau khi tiếp nhận toàn bộ thông tin phản ánh của báo chí về sự việc xây dựng nhà sàn trái quy định tại đền Khe Rồng, Sở sẽ thành lập đoàn công tác, tiến hành kiểm tra thực tế, sai phạm đến đâu, sẽ xử lý đến đó. Sở cũng sẽ làm việc với UBND huyện Như Thanh và UBND thị trấn Bến Sung để tìm giải pháp giải quyết vấn đề này phù hợp nhất nhưng vẫn phải bảo đảm đúng các quy định về công tác quản lý, bảo vệ di tích của pháp luật”.

Mạnh Cường