Đổi mới giáo dục nghề nghiệp: Thích ứng thị trường lao động

Thời gian qua, hệ thống giáo dục nghề nghiệp (GDNN) của tỉnh đang chủ động đổi mới để thích ứng với yêu cầu ngày càng cao của thị trường lao động. Trong đó đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số (CĐS), đào tạo nâng cao kỹ năng số cho đội ngũ giảng viên; đổi mới đào tạo gắn với nhu cầu thực tế của thị trường lao động; chú trọng hợp tác với doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp công nghệ và sản xuất, nhằm xây dựng chương trình đào tạo phù hợp...

Học sinh, sinh viên Trường Cao đẳng Nghề Nghi Sơn thực tập tại doanh nghiệp.

Chủ động đổi mới, đẩy mạnh CĐS

Trường Cao đẳng Nông nghiệp Thanh Hóa được cấp phép đào tạo 13 ngành nghề trình độ cao đẳng, 12 ngành nghề trình độ trung cấp, 26 nghề trình độ sơ cấp. Bên cạnh đó, nhà trường còn tổ chức đào tạo, bồi dưỡng thường xuyên dưới 3 tháng với 33 nghề thuộc lĩnh vực nông, lâm nghiệp và thủy sản. Số lượng tuyển sinh bình quân hàng năm của trường từ 2.500 - 3.000 người học (trong đó học sinh, sinh viên chính quy từ 500 - 600 người học; đào tạo thường xuyên từ 2.000 - 2.500 người học).

Để chủ động thích ứng với yêu cầu của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, nhà trường đã quan tâm, đẩy mạnh CĐS trong hoạt động giảng dạy, quản trị trường học. Trong hoạt động quản trị nhà trường đã triển khai và sử dụng hệ thống phần mềm dùng chung TD-Office, thực hiện ký số 100% văn bản đi; đầu tư và triển khai ứng dụng phần mềm kết toán; phần mềm quản lý đào tạo, quản lý người học...

Về chuyên môn, nhà trường cũng đã quan tâm triển khai đổi mới phương pháp, ứng dụng CĐS trong giảng dạy, tăng cường sử dụng công nghệ, bài giảng PowerPoint... Bên cạnh đó, Trường Cao đẳng Nông nghiệp Thanh Hóa cũng đã phối hợp với VNPT xây dựng hệ thống quản lý thông minh, đồng thời đẩy mạnh số hóa thư viện, giáo trình, phương pháp giảng dạy, thực hành... từ đó mở rộng cơ hội tiếp cận tri thức hiện đại cho người học.

Xác định đào tạo phải gắn với nhu cầu thực tế của thị trường lao động, những năm qua, Trường Cao đẳng Nghề Nghi Sơn liên tục cải tiến chương trình giảng dạy theo hướng bám sát nhu cầu của doanh nghiệp. Nhà trường đặc biệt chú trọng liên kết với các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh để xây dựng chương trình đào tạo phù hợp, tổ chức thực tập, thực tế sản xuất cũng như tạo cơ hội việc làm cho sinh viên sau khi ra trường.

Cùng với đó, đổi mới phương pháp giảng dạy, ứng dụng công nghệ số và kiểm định chất lượng đào tạo cũng được Trường Cao đẳng Nghề Nghi Sơn triển khai thường xuyên, góp phần nâng cao uy tín và chất lượng đào tạo của nhà trường.

Thạc sĩ Nguyễn Huy Phương, Phó hiệu trưởng phụ trách Trường Cao đẳng Nghề Nghi Sơn, cho biết: “Trong bối cảnh hiện nay, việc kết nối với các doanh nghiệp là một phần không thể thiếu trong định hướng đào tạo của nhà trường. Chính vì vậy, nhà trường đã ký kết hợp tác với nhiều doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh, đơn cử như ngày 28/7/2025 vừa qua, nhà trường đã ký kết hợp đồng nguyên tắc với Tập đoàn Đại Dũng về phối hợp, liên kết đào tạo cung ứng nguồn nhân lực ngành cơ khí - ô tô và các ngành kỹ thuật công nghiệp... Các hình thức hợp tác đa dạng không chỉ mang lại cơ hội thực tập cho sinh viên mà còn mở rộng cơ hội việc làm cho các em sau khi tốt nghiệp”.

Và những chiến lược cụ thể phát triển nguồn nhân lực

Theo PGS.TS Lê Hoằng Bá Huyền, Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Nông nghiệp Thanh Hóa, để CĐS trong hoạt động GDNN cần nhiều yếu tố. Trước hết, các cơ sở GDNN cần có chiến lược CĐS cụ thể, bao gồm mục tiêu, lộ trình và các chỉ số đánh giá hiệu quả.

Sinh viên Trường Cao đẳng Nông nghiệp Thanh Hóa tham dự Ngày hội tư vấn hướng nghiệp.

Để thực hiện mục tiêu chiến lược trên, điều kiện tiên quyết cần có là hạ tầng công nghệ và năng lực số của giáo viên và học viên. Về hạ tầng công nghệ, cần có hạ tầng công nghệ thông tin đủ mạnh, bao gồm mạng internet ổn định, thiết bị số hiện đại (máy tính, máy tính bảng, smartphone) và phần mềm quản lý học tập (như phần mềm LMS - Learning Management System...).

Về năng lực số của giáo viên và học viên cần được đào tạo để nâng cao năng lực sử dụng công nghệ số trong giảng dạy và học tập. Điều này bao gồm kỹ năng sử dụng công cụ số, tạo nội dung số và tương tác trực tuyến. Xây dựng nội dung số phù hợp như phát triển nội dung học tập số phù hợp với chương trình GDNN, đảm bảo tính tương tác, hấp dẫn và phù hợp với nhu cầu học tập của học viên.

Đồng quan điểm, Thạc sĩ Nguyễn Huy Phương, Phó Hiệu trưởng phụ trách Trường Cao đẳng Nghề Nghi Sơn, chia sẻ: Trước hết, cần hạ tầng công nghệ thông tin đồng bộ và hiện đại. Thứ hai là nguồn nhân lực thành thạo kỹ năng số, năng lực ứng dụng công nghệ trong giảng dạy, kiểm tra, đánh giá và quản trị nhà trường. Người học cũng cần được trang bị kỹ năng học tập trực tuyến, khả năng khai thác và sử dụng hiệu quả nguồn học liệu số phong phú và chuẩn hóa. Theo Thạc sĩ Nguyễn Huy Phương, GDNN không thể đổi mới, phát triển, thành công nếu thiếu cơ chế khuyến khích, nguồn lực đầu tư, cũng như sự tham gia của doanh nghiệp trong việc xây dựng chương trình đào tạo và sử dụng nhân lực được đào tạo. Điều quan trọng không kém nữa là tư duy và văn hóa số. CĐS không chỉ là thay đổi công cụ, mà còn là thay đổi cách nghĩ, cách làm việc, sẵn sàng chấp nhận cái mới, giảm dần thói quen làm việc thủ công, truyền thống để hướng đến một môi trường dạy và học thông minh, linh hoạt và hiện đại.

Thanh Hóa hiện có mạng lưới cơ sở GDNN cơ bản đáp ứng được nhu cầu của người học với khoảng 75% lao động qua đào tạo. 100% người học được giáo dục đạo đức, kỹ năng sống, hoạt động ngoại khóa, trải nghiệm tìm hiểu lịch sử, văn hóa địa phương và rèn luyện nâng cao thể lực... Với những bước chuyển mình mạnh mẽ, từ việc cập nhật công nghệ mới, đẩy mạnh CĐS đến kết nối chặt chẽ với doanh nghiệp, chính là điều kiện thuận lợi để Thanh Hóa phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động trong kỷ nguyên số.

Bài và ảnh: Linh Hương