Xung đột quân sự Mỹ - Iran không thể tránh khỏi nếu đàm phán hạt nhân thất bại

Bộ trưởng ngoại giao Pháp cảnh báo về khả năng xảy ra xung đột quân sự nếu không đạt được thỏa thuận mới về chương trình hạt nhân của Iran.

Bộ trưởng Ngoại giao Pháp Jean-Noel Barrot. Ảnh: AFP.

Phát biểu sau cuộc họp cấp cao về Iran do Tổng thống Emmanuel Macron chủ trì, Bộ trưởng Ngoại giao Pháp Jean-Noel Barrot cho biết “cơ hội” cho ngoại giao với Tehran rất hẹp.

Các cường quốc châu Âu đang tìm cách tạo ra một con đường ngoại giao nhằm đạt được thỏa thuận hạn chế hoạt động làm giàu uranium của Iran vào giữa năm nay và trước thời hạn tháng 10/2025, khi các lệnh trừng phạt của Liên hợp quốc liên quan đến thỏa thuận năm 2015 về chương trình hạt nhân của Iran với các cường quốc thế giới hết hạn.

Tehran liên tục phủ nhận việc theo đuổi vũ khí hạt nhân, khẳng định chương trình của họ chỉ nhằm mục đích hòa bình.

“Cơ hội rất hẹp. Chúng ta chỉ còn vài tháng nữa là hết hạn thỏa thuận này. Trong trường hợp thất bại, một cuộc đối đầu quân sự là điều không thể tránh khỏi”, Barrot cho biết.

“Iran không bao giờ được phép sở hữu vũ khí hạt nhân”. Ông nhấn mạnh ưu tiên của Pháp là đảm bảo một thỏa thuận “có thể kiểm chứng và bền vững” nhằm hạn chế các hoạt động hạt nhân của Iran.

Kế hoạch Hành động Toàn diện Chung (JCPOA) năm 2015, trong đó dỡ bỏ lệnh trừng phạt để đổi lấy các hạn chế hạt nhân, đã sụp đổ sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump đơn phương rút lui vào năm 2018 và áp đặt lại các lệnh trừng phạt kinh tế nghiêm trọng đối với Iran.

Kể từ đó, Iran đã vượt xa giới hạn làm giàu uranium theo thỏa thuận, sản xuất ra kho dự trữ có độ tinh khiết phân hạch cao hơn nhiều so với mức mà các cường quốc phương Tây cho là hợp lý đối với một chương trình năng lượng dân sự và gần với mức cần thiết cho vũ khí hạt nhân.

Các cường quốc châu Âu đã tìm cách gây áp lực lên Iran để thuyết phục nước này quay lại các cuộc thảo luận về hạt nhân bằng nhiều vòng đàm phán với Iran, bao gồm cả ở cấp độ kỹ thuật.

Nhưng chính quyền Mỹ tập trung vào chiến dịch “gây sức ép tối đa”. Donald Trump đã thúc giục Lãnh tụ tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei tham gia đàm phán ngay lập tức, đe dọa sẽ ném bom và áp thuế bổ sung nếu Iran không đạt được thỏa thuận về chương trình hạt nhân. Lãnh tụ tối cao Iran thề sẽ trả đũa bất kỳ cuộc tấn công nào.

Bộ trưởng Ngoại giao Iran Seyyed Abbas Araqchi, trong cuộc hội đàm với người đồng cấp Hà Lan hôm 2/4 đã tái khẳng định cam kết của Tehran về phát triển hạt nhân hòa bình theo luật pháp quốc tế, hãng thông tấn chính thức Tasnim đưa tin.

Araqchi nhắc lại chương trình hạt nhân của Iran tuân thủ các quy định quốc tế. Ông cho biết Tehran vẫn cởi mở với các cuộc đàm phán, miễn là chúng diễn ra trên cơ sở bình đẳng và không có sự ép buộc hoặc đe dọa.

Ông cũng lên án những tuyên bố gần đây của Mỹ về Iran, gọi chúng là không thể chấp nhận được và vi phạm các nguyên tắc quốc tế. Araqchi cảnh báo Iran sẽ phản ứng nhanh chóng và quyết đoán trước bất kỳ cuộc tấn công nào vào chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ hoặc lợi ích quốc gia của mình.

TD