Thực phẩm khô “nhiều không” ở chợ truyền thống - liệu có an toàn?

Thực phẩm khô ở các chợ truyền thống rất đa dạng, từ các loại hải sản khô (cá, mực, tôm), thịt khô (trâu, lợn, gà) và cả các loại nông sản khô (nấm, măng, mục nhĩ...). Đây là các sản phẩm quen thuộc trong bữa ăn hằng ngày của nhiều gia đình bởi sự tiện lợi trong chế biến và sử dụng. Tuy nhiên, các loại thực phẩm khô bày bán ở các chợ truyền thống liệu có thực sự an toàn?

Các loại thủy, hải sản khô được bày bán tại chợ đầu mối nông, lâm, thủy sản Đông Hương (ảnh minh họa).

Tại Chợ đầu mối nông, lâm, thủy sản Đông Hương, khu chợ buôn bán sầm uất bậc nhất của tỉnh, dễ dàng bắt gặp hình ảnh những dãy quầy buôn bán thực phẩm khô. Sản phẩm được bày bán phổ biến nhất là các loại cá khô, như: cá chỉ vàng, cá mối, cá cơm, cá nục, tép khô... Nhiều loại cá được tẩm đường, ớt bột và có màu sắc bắt mắt. Các loại sản phẩm này thường đựng trong túi ni lông lớn, bên ngoài là thùng giấy. Đáng chú ý, đặc điểm chung của hầu hết thực phẩm khô là không có nhãn mác, không rõ nguồn gốc, xuất xứ, không hạn sử dụng, không cách bảo quản. Nhiều cửa hàng còn bày hàng hóa la liệt các loại sản phẩm trong các xô, chậu mà không che đậy, mặc thời tiết nắng nóng, bụi bặm và côn trùng.

Chị Trần Thị T., một người dân sống tại phường Hàm Rồng thường xuyên mua hàng tại chợ đầu mối bày tỏ băn khoăn: "Tôi rất thích ăn cá khô, nhưng mỗi lần ra chợ mua cũng cảm thấy bất an. Hàng hóa cứ bày la liệt, không có tem nhãn gì cả. Nếu có thắc mắc về nguồn gốc và hạn sử dụng thì người bán hàng đều trả lời là hàng nhập từ các tỉnh phía Nam về".

Tại chợ Cầu Sâng, phường Hàm Rồng, khu chợ bán lẻ đông đúc vào dịp cuối tuần cũng có một số quầy bán đồ khô. Mặc dù không đa dạng về sản phẩm, song các loại cá khô cũng được bày bán trên những sạp hàng nhỏ ẩm thấp, nhiều người qua lại. Một chủ quầy hàng tại chợ chia sẻ, hàng khô chủ yếu mua sỉ tại chợ đầu mối rồi về bán lẻ cho khách, chủ yếu là khách quen. Ngay cả bản thân họ cũng không nắm rõ được hết nguồn gốc và hạn sử dụng của sản phẩm mà chỉ phân biệt chất lượng sản phẩm theo kinh nghiệm “nhìn bằng mắt” và “ngửi bằng mũi”.

Bên cạnh các mặt hàng thủy sản, các loại nông sản khô như: măng khô, mộc nhĩ, nấm hương... cũng được tiêu thụ nhiều tại các chợ truyền thống. Các sản phẩm trên hầu hết cũng được đóng gói trong các bao tải lớn vận chuyển về các chợ để tiêu thụ và không có nhãn mác, xuất xứ hay hạn sử dụng.

Thực phẩm khô vốn là hình thức chế biến loại bớt nước của các loại thủy, hải sản, nông sản bằng cách làm khô tự nhiên dưới nắng mặt trời hoặc sấy. Tuy nhiên, nếu quá trình sơ chế, chế biến, bảo quản không bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm sẽ tiềm ẩn nhiều nguy cơ nhiễm khuẩn, nấm mốc. Thực phẩm không được che đậy sẽ tiếp xúc trực tiếp với bụi bẩn, vi khuẩn từ không khí và là môi trường lý tưởng cho ruồi, nhặng, gián mang mầm bệnh bám vào, gây mất vệ sinh. Hơn nữa, trong quá trình chế biến, bảo quản, có những trường hợp sử dụng các phụ gia như phẩm màu, chất bảo quản... không đúng quy định, sản phẩm còn có nguy cơ gây bệnh cho người tiêu dùng. Trước những bất an về thị trường buôn bán các thực phẩm khô, người tiêu dùng cần cẩn trọng và kỹ tính hơn trong việc lựa chọn thực phẩm chế biến trong bữa ăn của gia đình. Nên ưu tiên chọn mua những sản phẩm có đầy đủ nhãn mác, địa chỉ, ngày sản xuất, hạn sử dụng và mua ở những địa chỉ thực sự tin cậy, uy tín. Đặc biệt, khi mua các lại hải sản khô, người tiêu dùng nên chọn lựa những sản phẩm có màu sắc tự nhiên, không bị vụn nát, không có mùi lạ, không biến đổi màu và đặc biệt nên rửa kỹ sản phẩm trước khi chế biến.

Các cơ quan, đơn vị chức năng cũng cần tăng cường hoạt động rà soát, lấy mẫu kiểm tra các cơ sở buôn bán thực phẩm khô hoặc các tiểu thương ở chợ truyền thống, xử lý nghiêm đối với các trường hợp kinh doanh sản phẩm không bảo đảm an toàn đối với sức khỏe người tiêu dùng.

Bài và ảnh: Minh Hiền