Nâng cao hiệu quả sản xuất từ những cánh đồng áp dụng công nghệ

Hiện nay, ngành nông nghiệp của tỉnh đang ứng dụng công nghệ hiện đại vào sản xuất, giúp người dân, doanh nghiệp, HTX giảm chi phí, nâng cao giá trị, hiệu quả trên cùng đơn vị diện tích canh tác.

Cán bộ kỹ thuật Công ty Feager Việt Nam thu thập dữ liệu trong sản xuất lúa tạo chứng chỉ carbon tại xã Nam Giang (Thọ Xuân).

Vụ xuân năm 2025, Viện Nông nghiệp Thanh Hóa đã hợp tác với Công ty Feager Việt Nam triển khai thí nghiệm xác minh lượng khí phát thải trong sản xuất lúa, áp dụng phương pháp tưới ngập khô xen kẽ (AWD) với diện tích 4.000m2. Đây là mô hình ứng dụng công nghệ số vào sản xuất. Đặc biệt, ứng dụng Internet vạn vật (IoT) cho phép các đơn vị giám sát thời gian thực các yếu tố như mực nước, độ ẩm đất và khí phát thải trong sản xuất lúa. Cảm biến IoT kết hợp với phân tích dữ liệu lớn (big data) và trí tuệ nhân tạo (AI) giúp tối ưu hóa quy trình tưới, bón phân và dự báo thời tiết, từ đó giảm lãng phí tài nguyên và phát thải, qua đó giảm được 20 - 30% lượng nước tưới, tăng năng suất 5 - 10% so với sản xuất thông thường.

Hiện nay, trên địa bàn tỉnh đã xây dựng hoàn chỉnh quy trình và ứng dụng hơn 6.900ha lúa sản xuất thông minh thích ứng biến đổi khí hậu tại các huyện Yên Định, Thiệu Hóa; 1.400ha rau các loại; ứng dụng công nghệ nhà kính, nhà màng để sản xuất rau, quả, hoa trên 200ha, trong đó ứng dụng công nghệ thủy canh 2.000m2. Toàn tỉnh có hơn 3.600ha diện tích trồng trọt được ứng dụng công nghệ tưới nước tiết kiệm, áp dụng trên cây ăn quả, cây mía, rau màu trong nhà màng, nhà lưới. Trong đó, tưới bằng công nghệ của Israel chiếm gần 64% diện tích, năng suất cây trồng tăng từ 20 - 40% so với canh tác truyền thống... Ngoài ra, trên địa bàn tỉnh, một số tổ chức, cá nhân tích cực đầu tư triển khai các hoạt động sản xuất giảm phát thải nhà kính. Điển hình như Đại học Bách Khoa đang thực hiện dự án “Số hóa chỉ số hấp thụ và phát thải khí nhà kính và các hoạt động canh tác carbon trong nông nghiệp”. Công ty CP Mía đường Lam Sơn (Lasuco) và 2 đối tác Nhật Bản là Công ty Idemitsu Kosan và Công ty Sagri ký kết thực hiện Dự án giảm phát thải carbon áp dụng vào mô hình nông nghiệp tái tạo môi trường trên vùng mía nguyên liệu của công ty. Công ty CP Đại Thành phối hợp với các HTX tại các huyện Yên Định, Thiệu Hóa, Nga Sơn... cung cấp dịch vụ phun thuốc bảo vệ thực vật cho lúa bằng thiết bị máy bay không người lái và lúa giống.

Ông Nguyễn Đức Trường, Tổng Giám đốc Công ty CP Đại Thành, cho biết: Nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất và hướng tới phát triển cánh đồng công nghệ, công ty đang triển khai mô hình ứng dụng thiết bị dẫn đường NX510 lắp đặt trên các máy nông nghiệp thông thường như máy cày, máy cấy, máy gặt đập liên hợp... được lập trình theo địa hình của khu vực máy hoạt động. Sau khi lắp đặt thiết bị, các máy nông nghiệp này sẽ tự điều khiển theo lập trình định sẵn mà không cần người lái. Với xu hướng phát triển của nền nông nghiệp 4.0 hiện nay, việc sử dụng các công nghệ tự động trong sản xuất là điều tất yếu, vừa giúp bà con nông dân giảm nhân công lao động, giảm giống, lượng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, hạn chế được sâu bệnh trên đồng ruộng. Đồng thời, giảm thời gian, đẩy nhanh tiến độ sản xuất vào thời gian cao điểm và giảm chi phí, tăng thu nhập cho bà con nông dân.

Trong thời gian qua, với sự tích cực của các tổ chức, cá nhân trong áp dụng các quy trình hiện đại từ sản xuất, thu hoạch, bảo quản, đến vận chuyển và chế biến nông sản, tỷ lệ áp dụng cơ giới hóa trong sản xuất ngày càng cao. Trong đó, cây lúa tỷ lệ cơ giới hóa trong khâu làm đất đạt 95%, gieo trồng 23%, thu hoạch 75%, vận chuyển 82%. Đối với cây ngô, làm đất đạt 89%, gieo trồng 9%, thu hoạch 14%, vận chuyển 80%; cây mía, làm đất đạt 99%, gieo trồng 21%, thu hoạch 23%, vận chuyển 95%; các loại cây trồng khác, làm đất đạt 80%, vận chuyển 64%...

Với sự phát triển mạnh mẽ về công nghệ đã tạo môi trường thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp, HTX trên địa bàn đầu tư ứng dụng nâng cao hiệu quả, chất lượng và sản lượng nông sản. Hy vọng, những cánh đồng công nghệ sẽ tiếp tục được nhân rộng trên địa bàn tỉnh, để ngành nông nghiệp của tỉnh ngày càng phát triển hiện đại và bền vững.

Bài và ảnh: Lê Hợi