Huyện Mường Lát nâng cao chất lượng dân số vùng dân tộc ít người

Xác định công tác truyền thông đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao nhận thức về dân số – kế hoạch hóa gia đình (DS – KHHGĐ) của người dân, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số, thời gian qua, huyện Mường Lát phối hợp với các cơ quan, ban, ngành ở địa phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền, tư vấn cộng đồng nhằm vận động người dân thực hiện hiệu quả chính sách dân số.

Một buổi tuyên truyền chính sách dân số cho người dân bản Pá Hộc, xã Nhi Sơn.

Trao đổi với ông Lê Quốc Huấn, Phó Giám đốc Trung tâm Y tế huyện Mường Lát, được biết: Nhằm nâng cao chất lượng dân số, Trung tâm Y tế huyện tích cực củng cố mạng lưới cộng tác viên phục vụ cho công tác tuyên truyền, vận động các chủ trương, chính sách về dân số ở cơ sở. Theo đó, các nhóm đối tượng được chú trọng tăng cường tiếp thu kiến thức từ truyền thông gồm: phụ nữ mang thai hiểu biết về lợi ích của sàng lọc trước sinh và sàng lọc sơ sinh; đồng bào dân tộc thiểu số hiểu biết về tác hại của tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống... Hiện, Trung tâm Y tế huyện đã xây dựng các kế hoạch thực hiện các nhiệm vụ triển khai các đề án, mô hình: “Can thiệp giảm tỷ lệ mắc bệnh tan máu bẩm sinh”; “Nâng cao chất lượng dân số vùng dân tộc ít người”... Ban chỉ đạo công tác DS - KHHGĐ tích cực chỉ đạo và quản lý toàn diện công tác DS - KHHGĐ trên địa bàn; tổ chức thực hiện kiểm tra, giám sát, đánh giá chế độ, chính sách và các hoạt động về DS - KHHGĐ; chỉ đạo việc thực hiện phối hợp liên ngành tổ chức các hoạt động truyền thông, vận động, giáo dục, tư vấn về dân số và phát triển, thực hiện xã hội hóa trong lĩnh vực DS – KHHGĐ... được Nhân dân hưởng ứng tham gia, gây được sự chú ý của cộng đồng xã hội đến công tác DS - KHHGĐ ở địa phương. Làm mới 175 băng rôn tuyên truyền hưởng ứng các ngày Dân số thế giới 11-7, ngày Dân số Việt Nam 26-12, hưởng ứng các chiến dịch truyền thông chăm sóc sức khỏe của Nhân dân tại huyện và các xã, thị trấn; cấp phát 8.870 tờ rơi cho đối tượng thông qua các buổi nói chuyện chuyên đề, sinh hoạt câu lạc bộ...

Đến nay, huyện đã tổ chức thành lập 6 câu lạc bộ “Sức khỏe sinh sản tiền hôn nhân, hôn nhân cận huyết”. Trung tâm Y tế huyện đã phối hợp với ban DS - KHHGĐ các xã, thị trấn tổ chức 24 buổi sinh hoạt câu lạc bộ, với sự tham gia của 1.200 lượt hội viên. Thông qua mỗi buổi sinh hoạt, đã truyền tải cho các hội viên nắm được các kiến thức về sức khỏe sinh sản trước hôn nhân, hệ lụy của tảo hôn, hôn nhân cận huyết, các bệnh được sàng lọc trước sinh và sơ sinh, cách làm mẹ an toàn... Tổ chức 18 buổi nói chuyện chuyên đề về sức khỏe sinh sản tiền hôn nhân, hôn nhân cận huyết, trao đổi và cung cấp các thông tin về chăm sóc sức khỏe sinh sản, nạn tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống... với sự tham gia của 900 lượt đối tượng là phụ nữ có thai, phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, các cặp vợ chồng mới kết hôn... tại 6 xã có triển khai mô hình.

Thông qua các buổi tuyên truyền, vận động đã góp phần không nhỏ trong việc giảm tỷ lệ sinh trên địa bàn huyện Mường Lát. Trẻ em dưới 1 tuổi được tiêm chủng đầy đủ các loại vắc-xin, tỷ lệ tiêm chủng đạt trên 95%; hoạt động phòng chống suy dinh dưỡng trẻ em được triển khai thực hiện thường xuyên ở 100% xã, thị trấn; tỷ lệ trẻ dưới 5 tuổi suy dinh dưỡng đều giảm so với cùng kỳ năm trước, số cặp vợ chồng sử dụng các biện pháp tránh thai đạt trên 65%.

Dù có nhiều nỗ lực cố gắng trong công tác tuyên truyền, vận động nhưng công tác dân số trên địa bàn huyện Mường Lát còn gặp nhiều khó khăn, một số cấp ủy đảng, chính quyền, đoàn thể chưa thực sự quan tâm đến công tác DS - KHHGĐ coi công tác này là ngành dọc quản lý; trình độ, năng lực của một số cán bộ chuyên trách dân số xã còn hạn chế trong công tác tổ chức triển khai thực hiện, chỉ tiêu và các giải pháp để vận dụng vào địa phương. Thêm vào đó, mạng lưới công tác dân số thay đổi liên tục và trình độ năng lực không đồng đều chưa đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ giao, khi một số cấp ủy đảng, chính quyền xã chưa thực sự quan tâm đến công tác DS - KHHGÐ, chưa coi đây là nhiệm vụ trọng tâm trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội; địa bàn rộng, giao thông đi lại khó khăn làm ảnh hưởng không nhỏ đến công tác tuyên truyền, vận động ở cơ sở.

Xác định rõ kế hoạch hoạt động trong những năm tiếp theo, huyện Mường Lát tiếp tục tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo các ban, ngành, đoàn thể, các tổ chức xã hội và mọi tầng lớp Nhân dân tham gia thực hiện tốt chính sách dân số và phát triển. Đưa công tác dân số và phát triển thành một nội dung trọng tâm trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền. Thực hiện lồng ghép có hiệu quả các yếu tố dân số trong chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của huyện. Tiếp tục thực hiện cuộc vận động mỗi cặp vợ chồng nên có 2 con, bảo đảm quyền và trách nhiệm trong việc sinh con và nuôi dạy con tốt. Tập trung vận động sinh ít con để đạt và duy trì mức sinh thay thế. Cùng với đó là đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao nhận thức, thực hành về bình đẳng giới và vận động người dân thường xuyên luyện tập thể dục thể thao, có lối sống lành mạnh, chế độ dinh dưỡng hợp lý để nâng cao sức khỏe và tầm vóc đồng bào các dân tộc trong huyện. Nâng cao nhận thức, thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật về cư trú, về cấm tảo hôn và hôn nhân cận huyết; khơi dậy ý thức chủ động vươn lên thoát nghèo, khắc phục tâm lý trông chờ, ỷ lại, qua đó góp phần thực hiện mục tiêu giảm nghèo nhanh và bền vững trên địa bàn huyện.

Bài và ảnh: Tô Hà