Phòng ngừa tham nhũng, tiêu cực qua hoạt động thanh tra

Công tác thanh tra có vai trò quan trọng trong việc kịp thời phát hiện sai phạm và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực (TNTC) của tập thể, cá nhân “từ sớm, từ xa”. Xác định được điều đó, các cơ quan thanh tra của tỉnh Thanh Hóa đã tăng cường thanh tra đối với các ngành, lĩnh vực, địa phương có nhiều dấu hiệu vi phạm, tham nhũng, tiêu cực.

Cán bộ, công chức Thanh tra tỉnh trao đổi nghiệp vụ.

Bám sát kế hoạch thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống TNTC năm 2024 đã được Chủ tịch UBND tỉnh phê duyệt tại Quyết định số 4902/QĐ-UBND, ngày 21/12/2023, trong 6 tháng qua, các cơ quan thanh tra trong tỉnh đã chủ động triển khai đồng bộ, hiệu quả chương trình công tác, đảm bảo có trọng tâm, trọng điểm, đúng định hướng trên các lĩnh vực quản lý Nhà nước dễ phát sinh tham nhũng, tiêu cực, dư luận xã hội quan tâm, có nhiều đơn, thư phản ánh.

Quán triệt yêu cầu của Chủ tịch UBND tỉnh “phát huy vai trò thanh tra là công cụ hữu hiệu của Nhà nước trong thanh tra việc chấp hành quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước, việc quản lý, sử dụng tiền, tài sản công và phòng, chống TNTC”, Thanh tra tỉnh tập trung thanh tra các dự án đầu tư xây dựng sử dụng nguồn vốn ngân sách Nhà nước; các dự án đầu tư có sử dụng đất; công tác quản lý ngân sách, quản lý dự án đầu tư từ nguồn ngân sách Nhà nước; việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được giao trong công tác thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng, chống TNTC; việc chấp hành các quy định của pháp luật về phòng, chống TNTC tại các sở, ngành, đơn vị và địa phương trong tỉnh. Đó còn là thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật về thuế đối với ngân sách Nhà nước và bảo hiểm xã hội tại các doanh nghiệp có vốn sở hữu của Nhà nước và doanh nghiệp tư nhân đang hoạt động sản xuất, kinh doanh trên địa bàn tỉnh.

Cuối tháng 3/2024, Thanh tra tỉnh tiến hành thanh tra việc đầu tư xây dựng sử dụng nguồn vốn ngân sách Nhà nước đối với Dự án “Cải tạo, nâng cấp đường tỉnh 524, huyện Nga Sơn”. Dự án này do Ban Quản lý Dự án (QLDA) Đầu tư xây dựng huyện Nga Sơn làm chủ đầu tư, với tổng mức là 200 tỷ đồng. Qua các bước thanh tra, Thanh tra tỉnh đã phát hiện nhiều khuyết điểm, vi phạm của chủ đầu tư và các đơn vị liên quan trong quán trình triển khai dự án. Cụ thể, việc lựa chọn nhà thầu khảo sát, lập Báo cáo nghiên cứu khả thi, Phòng kỹ thuật của Ban QLDA huyện Nga Sơn thẩm định KHLCNT là không đúng quy định. Bên cạnh đó, chủ đầu tư chưa đăng tải quyết định phê duyệt KHLCNT lên Hệ thống mạng điện tử quốc gia theo quy định và chưa thực hiện đầy đủ quy định về quản lý chất lượng khảo sát. Đồng thời, việc lập dự toán tư vấn khảo sát, lập báo cáo nghiên cứu khả thi... Để xảy ra những khuyết điểm, vi phạm, trách nhiệm thuộc về UBND huyện, Ban QLDA Đầu tư xây dựng huyện Nga Sơn; các đơn vị thi công, đơn vị tư vấn thiết kế, đơn vị giám sát. Theo đó, Thanh tra tỉnh kiến nghị UBND huyện Nga Sơn chỉ đạo ban giải phóng mặt bằng huyện khẩn trương đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng dự án để bàn giao cho đơn vị thi công. Đồng thời, chỉ đạo Ban QLDA Đầu tư xây dựng huyện Nga Sơn tổ chức kiểm điểm đối với tập thể, cá nhân có liên quan đến các khuyết điểm, vi phạm thuộc thẩm quyền; có biện pháp chấn chỉnh, khắc phục kịp thời những khuyết điểm, vi phạm đã chỉ ra.

Ngoài vụ việc trên, trong 6 tháng đầu năm 2024, Thanh tra tỉnh đã triển khai 29/44 cuộc thanh tra theo kế hoạch; đang thực hiện 1 cuộc kiểm tra đột xuất do Chủ tịch UBND tỉnh giao. Tính đến cuối tháng 6/2024, Thanh tra tỉnh đã ban hành kết luận 20/29 cuộc thanh tra. Qua công tác thanh tra, Thanh tra tỉnh đã phát hiện sai phạm về kinh tế 25,913 tỷ đồng. Căn cứ vào nội dung, tính chất các khuyết điểm, sai phạm, Thanh tra tỉnh kiến nghị thu hồi về ngân sách Nhà nước hơn 11,898 tỷ đồng; kiến nghị giảm trừ khi quyết toán hơn 3,583 tỷ đồng; kiến nghị xử lý khác hơn 10,430 tỷ đồng. Đồng thời kiến nghị các tổ chức, cá nhân có khuyết điểm, vi phạm đã được chỉ ra trong kết luận thanh tra thực hiện kiểm điểm trách nhiệm theo quy định.

Với tinh thần, thanh tra nhằm kịp thời phát hiện, chấn chỉnh những hạn chế trong quản lý Nhà nước, có biện pháp xử lý nghiêm minh, đúng pháp luật đối với tập thể, cá nhân vi phạm pháp luật và TNTC, thanh tra các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh đã triển khai 62/167 cuộc thanh tra theo kế hoạch được phê duyệt. Ngoài ra, trong 6 tháng đầu năm, thanh tra cấp huyện còn thực hiện 12 nhiệm vụ đột xuất do UBND, Chủ tịch UBND cấp huyện giao và đã phát hiện sai phạm về kinh tế phải xử lý 517,8 triệu đồng. Cùng vào cuộc, thanh tra các sở, ngành của tỉnh đã triển khai 84/252 cuộc thanh tra theo kế hoạch được phê duyệt. Sau thanh tra, đã kết luận 59/84 cuộc thanh tra, bao gồm 53 cuộc thanh tra chuyên ngành và 6 cuộc thanh tra hành chính. Qua công tác thanh tra, thanh tra các sở, ngành đã phát hiện sai phạm về kinh tế với tổng số tiền 2,320 tỷ đồng. Trong đó, kiến nghị thu hồi 785,4 triệu đồng; kiến nghị xử lý khác 531,1 triệu đồng; xử lý vi phạm hành chính hơn 1 tỷ đồng...

Kết quả trên cho thấy, công tác thanh tra đã và đang được các cấp, các ngành lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt, hiệu quả. Đặc biệt, những nội dung thanh tra được các cơ quan thanh tra của tỉnh triển khai khá toàn diện. Nhờ vậy, đã góp phần phòng, chống TNTC ngay từ khi mới manh nha, bảo vệ lợi ích của Nhà nước và quyền, lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân, đáp ứng yêu cầu quản lý Nhà nước của các cấp, ngành cũng như phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh thời gian qua.

Bài và ảnh: Trần Thanh