Người lan tỏa phong trào tích tụ tập trung đất đai

Là Bí thư chi bộ, trưởng thôn Phâng Khánh, xã Cẩm Thạch, ông Đinh Văn Bê không chỉ tiên phong xây dựng mô hình phát triển kinh tế hiệu quả, làm giàu cho gia đình, mà còn lan tỏa tinh thần sản xuất cho người dân địa phương.

Ông Đinh Văn Bê giới thiệu về vườn cam của mình.

Thôn Phâng Khánh mặc dù có diện tích đất sản xuất nông, lâm nghiệp lớn, nhưng nhiều năm qua người dân chủ yếu sản xuất một số loại cây trồng như keo, luồng, tre, nứa... diện tích trồng manh mún, nhỏ lẻ nên hiệu quả kinh tế chưa cao. Nhiều diện tích đất vùng thung lũng- nơi chất đất được đánh giá tốt, phì nhiêu vẫn không được sử dụng hiệu quả, thậm chí bỏ hoang...

Trước thực trạng trên, cùng với nhiều hộ gia đình khác, ông Bê đã suy nghĩ về hướng sản xuất mới để “đánh thức” tiềm năng vùng đất quê hương. Sau khi tìm hiểu nhiều mô hình sản xuất, địa hình, khí hậu của vùng Phâng Khánh, ông đã lựa chọn cây ăn quả hữu cơ để thay thế cho những cây trồng cũ.

Ông Bê cho biết: "Mặc dù không dễ canh tác, nhưng vùng đất nằm trong thung lũng của thôn Phâng Khánh rất màu mỡ. Hơn nữa, qua tìm hiểu được biết, khí hậu của địa phương khá mát mẻ, phù hợp với phát triển cây ăn quả nên tôi đã mạnh dạn đưa về trồng để phát triển kinh tế gia đình. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả cần có vùng sản xuất lớn để thuận lợi ứng dụng cơ giới hóa đồng bộ, sản xuất quy mô lớn... điều này không hề dễ dàng bởi tư tưởng của người dân địa phương vẫn “sợ mất đất” nên mặc dù sản xuất không hiệu quả, thậm chí bỏ hoang nhưng vẫn giữ đất”.

Trong nhiều cuộc họp thôn, ông Bê đã lồng ghép những kế hoạch, nghị quyết của Trung ương, của tỉnh về tích tụ tập trung đất đai để sản xuất nông nghiệp quy mô lớn, ứng dụng công nghệ cao nhằm từng bước thay đổi nếp suy nghĩ của bà con. Để người dân hiểu, thay đổi và tin tưởng để thực hiện, ông đã bắt tay vào làm, quyết tâm vừa phát triển kinh tế gia đình, vừa xây dựng mô hình điểm để lan tỏa trong cộng đồng dân cư.

Năm 2021 ông Bê đã vận động các hộ dân trong thôn cho thuê đất, góp đất sản xuất, hình thành vùng sản xuất rộng hơn 3,5ha. Khi hình thành được quỹ đất lớn, gia đình ông đầu tư trồng cam đường canh và cam Cao Phong. Đây là những giống cam khỏe, thích nghi tốt với chất đất và khí hậu địa phương, lại được thị trường ưa chuộng. Ông trực tiếp liên hệ với Học viện Nông nghiệp Việt Nam để mua giống chuẩn, đồng thời theo học các lớp tập huấn về canh tác hữu cơ, xử lý đất, quản lý sâu bệnh không hóa chất.

Vườn cam của gia đình ông hoàn toàn không sử dụng phân bón hay thuốc bảo vệ thực vật. Thay vào đó, dùng phân chuồng ủ mục, phân vi sinh và thuốc bảo vệ thực vật sinh học tự chế từ tỏi, gừng, ớt ngâm rượu để phòng trừ sâu bệnh. Cỏ trong vườn không phun thuốc mà được phát thủ công hoặc để cỏ tự hủy sinh học nhằm giữ ẩm và cân bằng hệ sinh thái. Phương pháp này giúp đất tơi xốp, giữ ẩm tốt, cây sinh trưởng đều và ít sâu bệnh.

Sau hơn hai năm chăm sóc, vườn cam bắt đầu cho thu hoạch vụ đầu tiên vào cuối năm 2023. Kết quả vượt xa mong đợi, sản lượng ước tính hơn 12 tấn quả, đem lại thu nhập khoảng 300 triệu đồng.

Ông Bê cho biết: “Trước đây trồng luồng mỗi năm bán được vài chục triệu, nhưng công sức bỏ ra nhiều, vận chuyển vất vả. Giờ trồng cam, vừa nhẹ nhàng hơn, lại bán được giá. Hơn nữa, cây cam hợp khí hậu, không cần nhiều nước tưới, nhưng vẫn cho năng suất ổn định”.

Từ thành công của mô hình tích tụ đất trồng cây ăn quả theo hướng hữu cơ của gia đình ông Đinh Văn Bê, nhiều hộ dân trong thôn Phâng Khánh và một số khu vực lân cận đã bắt đầu tìm hiểu, học tập kinh nghiệm. Một số gia đình trẻ mạnh dạn thuê đất, làm trang trại theo hướng hữu cơ, trồng bưởi da xanh, chuối tây, dứa và mở rộng diện tích cây ăn quả.

Cùng với đó, việc áp dụng quy trình canh tác thân thiện với môi trường đang dần được người dân lựa chọn không chỉ vì hiệu quả, mà còn vì môi trường sống an toàn trong tương lai. Hiện tại, mô hình trồng cam của ông Bê đang tiếp tục được chăm sóc theo chu kỳ bền vững, hướng đến xây dựng thương hiệu riêng và đăng ký tiêu chuẩn VietGAP, tiến tới là sản phẩm OCOP. Một số HTX, doanh nghiệp trong tỉnh cũng đã bắt đầu kết nối tiêu thụ cam hữu cơ Cẩm Thạch theo hợp đồng dài hạn.

Dù con đường phía trước vẫn còn không ít khó khăn nhưng rõ ràng mô hình trồng cam quy mô lớn theo hướng hữu cơ của gia đình ông Đinh Văn Bê đang lan tỏa và mở ra triển vọng để phát triển nông nghiệp hàng hóa giá trị kinh tế cao, thân thiện môi trường, từng bước hướng đến nền nông nghiệp hiện đại, bền vững tại các vùng nông thôn miền núi như xã Cẩm Thạch.

Bài và ảnh: Lê Hòa