Xây dựng văn hóa đọc trong giới trẻ

Học sinh Trường Tiểu học Trung Tiến (Quan Sơn) đọc sách tại trường vào giờ giải lao.

Với sự phát triển nhanh chóng của khoa học - kỹ thuật, các hình thức giải trí bùng nổ mạnh mẽ đã tác động không nhỏ tới văn hóa đọc của cộng đồng, đặc biệt là giới trẻ.

Thực tế, giới trẻ ngày nay dường như đang ít dần sự quan tâm đến sách và đọc sách hơn; thậm chí không ít bạn còn cho rằng đọc sách mất thời gian và chậm cập nhật kiến thức xã hội. Em Lê Phương Hà, Trường THPT Triệu Sơn (Triệu Sơn), cho hay: “Chỉ cần một chiếc điện thoại kết nối mạng, nếu muốn tìm hiểu một thông tin gì đó chỉ cần vài phút truy cập internet là có thể có đầy đủ tài liệu mình muốn, không nhất thiết phải ngồi hàng giờ để tìm đọc tại các thư viện”. Còn anh Nguyễn Việt Anh, TP Thanh Hóa, chia sẻ: “Đọc sách luôn đem lại cho mình những giây phút giải trí, cung cấp một lượng lớn thông tin bổ ích, có thể luyện khả năng đọc nhanh. Mặc dù vậy, mỗi ngày tôi cũng chỉ dành được 10-15 phút để đọc sách thôi”.

Cuộc sống số, việc truyền tải thông tin có rất nhiều hình thức: Qua mạng internet, zalo, facebook, twitter... nhưng khi được hỏi về khả năng ghi nhớ tin tức, thông tin trên mạng, nhiều bạn trẻ lại bối rối, ngập ngừng. Bởi những tin tức, thông tin mà họ đọc được ở đó tương đối ngắn gọn, thậm chí sơ sài nên thiếu độ sâu về cảm xúc, không những không giúp cho việc sáng tạo, mà còn làm mất dần khả năng chủ động tư duy. Mặt khác, tính đa chiều, không chính thống của nhiều thông tin trên mạng cũng làm cho bạn đọc hoang mang, rơi vào những ma trận về thông tin. Không chỉ vậy, khi sách trên thị trường đa dạng về thể loại thì một bộ phận bạn trẻ lại cảm thấy khó khăn trong việc chọn sách để đọc, không biết đâu là cuốn sách phù hợp với bản thân, dẫn đến nhiều bạn đọc sách theo trào lưu, a dua, nghĩa là khi một cuốn sách nào đó được các phương tiện thông tin đại chúng ca ngợi, quảng cáo là đua nhau mua, đọc nhưng sau đó lại không đủ kiên nhẫn để đọc hết hoặc có đọc cũng không hiểu được nội dung gì từ cuốn sách đó...

Với mục đích khuyến khích các em học sinh, các bạn trẻ tích cực đọc sách, qua đó nhằm hỗ trợ các em trong công tác học tập, trau dồi kiến thức, nâng cao trình độ chuyên môn, đồng thời góp phần xây dựng văn hóa đọc, khơi dậy niềm đam mê đọc sách, nâng cao bản lĩnh chính trị, rèn luyện phẩm chất đạo đức cách mạng, tạo sự gắn kết giữa các đoàn viên, những năm qua, Tỉnh đoàn đã triển khai nhiều giải pháp, trong đó có việc xây dựng mô hình tủ sách “Tuổi trẻ làm theo lời Bác” tới 100% cơ sở đoàn và đoàn trực thuộc. Từ đó đã nhận được sự ủng hộ tích cực của đông đảo đoàn viên, thanh niên. Đơn cử như Huyện đoàn Thọ Xuân là một trong các đơn vị thực hiện tích cực, hiệu quả mô hình “Tủ sách tuổi trẻ làm theo lời Bác”. Theo đó với các đầu sách như pháp luật, chính trị, chuyên ngành... trong đó, có nhiều cuốn sách giá trị viết về Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn được các đoàn viên, thanh niên tìm đọc và gìn giữ cẩn thận. Sách trong tủ sách cũng được sắp xếp một cách khoa học, dễ tìm, dễ thấy, dễ lấy, dễ để lại. Sau khi “Tủ sách tuổi trẻ làm theo lời Bác” hình thành, hàng ngày vào mỗi buổi sáng trước giờ làm việc, giao ban; giờ nghỉ giải lao cũng như sau giờ làm việc, các đoàn viên đều tập trung tại tủ sách, chọn cho mình và chi đoàn của mình những cuốn sách hay để nghiên cứu những nội dung về công việc chuyên môn, kiến thức pháp luật; các mô hình, cách làm hay, gương điển hình tiên tiến trong học và làm theo tư tưởng, đạo đức phong cách Bác...

Theo đồng chí Nguyễn Hữu Tuất, Phó Bí thư Tỉnh đoàn thì văn hóa đọc chính là thái độ, cách ứng xử của chúng ta với tri thức. Để khơi gợi niềm đam mê đọc sách của các bạn trẻ, Tỉnh đoàn đã phối hợp với nhiều đơn vị tổ chức hiệu quả nhiều hoạt động ý nghĩa như: Ngày hội “Tuổi trẻ với sách”, phát động cuộc vận động xây dựng “Tủ sách tuổi trẻ làm theo lời Bác”; tặng tủ sách cho các trường học... Để xây dựng văn hóa đọc trong thanh niên, thời gian tới, Tỉnh đoàn phối hợp tổ chức các buổi sinh hoạt chuyên đề, hội thi, hội diễn gắn với giới thiệu sách, tiếp tục triển khai hiệu quả mô hình “Tủ sách tuổi trẻ học tập và làm theo Bác”; vận động thanh niên đến các điểm bưu điện - văn hóa xã, các thư viện trên địa bàn để đọc sách, tìm hiểu kiến thức, thông tin và vận dụng vào quá trình học tập, công tác, lao động sản xuất...

Đồng chí Nguyễn Hữu Tuất cho biết thêm: Thực tế người đọc chưa hề quay lưng với sách, mà chỉ là chưa dành thật nhiều thời gian cho văn hóa đọc. Nhằm giữ gìn và phát huy văn hóa đọc, chúng ta cần phải quan tâm tới công tác tuyên truyền, cổ động, quảng bá sách đến cộng đồng; sự vào cuộc của hệ thống truyền thông. Bên cạnh đó, gia đình, nhà trường cũng có vai trò quan trọng trong việc tạo môi trường cho thế hệ trẻ tiếp cận với sách vở để tìm hiểu cuộc sống. Các hoạt động quảng bá, giới thiệu, khuyến khích các em tìm đến sách trên các phương tiện truyền thông không còn chỉ mang tính bề nổi mà đã được thực hiện thường xuyên, góp phần không nhỏ hướng các em đến nguồn tri thức vô giá này.

Phượng Lê