Thả cá, tái tạo nguồn lợi thủy sản tự nhiên

Miền núi xứ Thanh có nhiều hồ đập lớn, nhỏ và nhiều con sông lớn, như: sông Chu, sông Mã, sông Bưởi, sông Mực. Hiện nay, trên các con sông nhiều công trình thủy điện được xây dựng hoàn thành đi vào vận hành thương mại đã tạo ra hàng nghìn ha mặt nước. Đây là điều kiện thuận lợi để các loài thủy sản phát triển.

Chi cục Khai thác bảo vệ nguồn lợi thủy sản tỉnh, phối hợp với UBND huyện Thường Xuân thả cá tái tạo nguồn lợi thủy sản xuống lòng hồ Cửa Đặt.

Tuy nhiên, hiện nay tình trạng người dân dùng xung điện, các loại ngư cụ trái quy định và việc khai thác quá giới hạn cho phép dẫn đến nguồn lợi thủy sản tự nhiên mất dần đi khả năng tái tạo, phục hồi, hủy hoại môi trường hệ sinh thái. Nhiều loài thủy sản thông thường có nguy cơ tuyệt chủng; số sinh vật ngoại lai như ốc bươu vàng, rùa tai đỏ, cá chim trắng có xu hướng gia tăng; chất lượng môi trường sống của loài thủy sinh vật có xu hướng giảm, thậm chí nhiều khu vực xuất hiện dấu hiệu ô nhiễm cục bộ, nhiều hệ sinh thái thủy sinh bị xâm hại, gây ảnh hưởng môi trường sống và phá hoại sự cân bằng môi trường sinh thái của loài thủy sản.

Để tái tạo nguồn lợi thủy sản, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) đã chỉ đạo Chi cục Khai thác và Bảo vệ nguồn lợi thủy sản phối hợp với các huyện miền núi tiến hành thực hiện chương trình thả giống các loài thủy sản phù hợp xuống các hồ chứa nước, như: Bến En, Mậu Lâm, Đồng Lớn (Như Thanh), Cửa Đặt (Thường Xuân), Thung Bằng (Cẩm Thủy), Đồng Cồn (Như Xuân)... với hàng tấn cá bằng các giống cá truyền thống nước ngọt, như: trắm, trôi, mè, chép; 6.000 con cá lăng, cá chiên xuống các hồ chứa nước lớn lưu vực sông Mã. Đây là các hồ có mặt nước từ 100 ha trở lên phù hợp cho các loài cá nước ngọt truyền thống phát triển và sinh trưởng. Ngoài ra, chi cục còn thả 6 triệu con tôm sú giống, 6.000 cua xanh tại khu vực đảo Nẹ và huyện Nga Sơn nhằm phục hồi và phát triển nguồn lợi thủy sản biển. Qua kiểm tra, theo dõi các giống thủy sản thả đều phát triển tốt, được các địa phương và người dân quản lý, khai thác hợp lý nên nguồn thủy sản ở các hồ đập, sông suối, vùng ven bờ, cửa sông đã phục hồi và gia tăng đáng kể, bổ sung vào quần đàn tự nhiên, góp phần ổn định hệ sinh thái, tạo sinh kế và nâng cao đời sống cho người dân. Cùng với đó, ngành NN&PTNT đã phối hợp với các cấp, các ngành, các địa phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức của cộng đồng về bảo vệ môi trường, bảo vệ nguồn lợi thủy sản. Tổ chức hàng trăm lớp tập huấn; in ấn, cấp phát hàng chục nghìn tờ rơi, tờ bướm có nội dung tuyên truyền về các quy định bảo vệ nguồn lợi thủy sản phát cho các ngư dân về tác hại của việc sử dụng xung kích điện để khai thác thủy sản, tác hại và ảnh hưởng của một số sinh vật ngoại lai xâm hại... Ngoài ra, từ năm 2019 đến nay, Sở NN&PTNT đã đưa hệ thống quản lý Vnfishbase vào sử dụng để cập nhập, khai thác, quản lý cơ sở dữ liệu quốc gia về thủy sản.

Để tái tạo hiệu quả và bảo vệ an toàn nguồn lợi thủy sản tự nhiên ở miền núi, ngoài ý thức của người dân, đòi hỏi sự vào cuộc của các cấp, các ngành, chính quyền địa phương trong việc ngăn chặn, xử lý những trường hợp khai thác triệt tiêu nguồn lợi thủy sản, hành vi tiêu cực ảnh hưởng đến môi trường, nhằm tái tạo bền vững cho loài thủy sản. Bên cạnh đó, Nhà nước cần ban hành các chính sách phát triển đa dạng nghề nuôi trồng thủy sản, tạo ra nhiều sản phẩm nuôi trồng, hạn chế tối đa việc khai thác nguồn lợi thủy sản tự nhiên; hằng năm, cần bổ sung nguồn giống vào các thủy vực tự nhiên ở miền núi.

Bài và ảnh: Khắc Công