Nhân rộng đấu thầu công khai "sữa học đường" tại Hà Nội, tiết kiệm hàng nghìn tỷ đồng tiền ngân sách

Hơn 350 tỷ đồng là số tiền tiết kiệm được trong chương trình “sữa học đường” của TP. Hà Nội giai đoạn 2018 – 2020 qua hình thức đấu thầu công khai. Nếu nhân rộng mô hình này, ngân sách nhà nước và phụ huynh học sinh sẽ tiết kiệm được hàng nghìn tỷ đồng.

Vinamilk trúng thầu chương trình "sữa học đường".

Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội đã tổ chức mở thầu hồ sơ đề xuất tài chính thuộc gói thầu mua sữa học đường có giá trị hơn 4.000 tỷ đồng thuộc Đề án chương trình "Sữa học đường" của TP. Hà Nội giai đoạn 2018 - 2020.

Được biết, chương trình đấu thầu “sữa học đường” của Hà Nội là 1 chương trình đấu thầu công khai với những quy chuẩn thầu rất khắt khe nhằm chọn ra nhà thầu uy tín, có đủ năng lực sản xuất và giá rẻ nhất.

Giá trị hợp đồng trúng thầu thấp hơn 8,4% con số công bố

Chương trình này được công bố với tổng kinh phí thực hiện dự kiến hơn 4.180 tỷ đồng, trong đó ngân sách hỗ trợ hơn 1.290 tỷ đồng; doanh nghiệp hơn 890 tỷ đồng và phụ huynh đóng hơn 2.000 tỷ đồng. Thời gian triển khai chương trình từ năm học 2018-2019 đến hết năm 2020 với mục tiêu có trên 90% số trẻ em mẫu giáo và học sinh tiểu học được uống sữa...

Đã có 11 công ty sữa tham gia mua hồ sơ dự thầu. Tuy nhiên, cuối cùng chỉ có 3 doanh nghiệp tham gia cuộc đấu thầu do những yêu cầu cao về năng lực tài chính, sản xuất và áp lực giá cạnh tranh đó là Vinamilk, TH True milk và Công ty Thịnh Anh.

Kết quả, công ty CP Sữa Việt Nam Vinamilk là đơn vị trúng thầu. Đơn giá trúng thầu 1 hộp sữa là 6.286 đồng, thấp hơn 514 đồng/hộp so với mức trần đấu thầu. Giá trị hợp đồng trên 3.828 tỷ đồng. Nếu so với đối thủ là TH true milk, Vinamilk đưa ra mức giá thấp hơn 130 tỷ đồng/hợp đồng.

Ông Đỗ Thanh Tuấn, Giám đốc Đối ngoại Vinamilk cho biết, đơn giá trúng thầu của Vinamilk là 6.286 đồng/hộp dành cho loại sữa tươi tiệt trùng có đường hoặc không đường, dung tích 180ml, sản xuất hoàn toàn tại Việt Nam. Sản phẩm sẽ có logo "Sữa học đường" và không bán thương mại ngoài thị trường.

Vinamilk cam kết hỗ trợ 23% thay vì 20% so mức mời thầu theo đề án. Điều này đồng nghĩa với việc Nhà nước và phụ huynh sẽ chỉ phải đóng góp 77% đơn giá trúng thầu của một hộp sữa, trong đó phụ huynh sẽ chỉ phải đóng góp 47% thay vì 50% theo quy định của đề án đã được duyệt trước đó. Như vậy, phụ huynh sẽ chỉ phải đóng góp khoảng 2.955 đồng/hộp sữa, thấp hơn so với mức 50% dự kiến ban đầu.

Riêng đối với trẻ em mẫu giáo và học sinh tiểu học thuộc diện hộ nghèo và cận nghèo (theo quy định chuẩn hộ nghèo, hộ cận nghèo do UBND TP. Hà Nội ban hành), học sinh là người dân tộc thiểu số, học sinh thuộc diện chính sách theo quy định của Nhà nước: Ngân sách hỗ trợ 50%; doanh nghiệp cung cấp sữa hỗ trợ 50% còn lại.

Như vậy, với giá bỏ thầu của Vinamilk, Hà Nội đã tiết kiệm tới trên 350 tỷ đồng, tương đương trên 8,4% so với con số công bố trước đó. Đây là con số không hề nhỏ và Hà Nội đạt được nhờ cuộc đấu thầu công khai, minh bạch về một chương trình mang tính an sinh, xã hội.

Vì sao phải đấu giá công khai, minh bạch

Chương trình sữa học đường cải thiện tình trạng dinh dưỡng góp phần nâng cao tầm vóc trẻ em từ mẫu giáo cho tới tiểu học đến năm 2020 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt theo quyết định số 1340/QĐ-TT ngày 8/7/2016 với mục đích: "Cải thiện tình trạng dinh dưỡng của trẻ em mẫu giáo và tiểu học thông qua hoạt động cho trẻ em uống sữa hàng ngày nhằm cải giảm tỷ lệ duy dinh dưỡng, nâng cao tầm vóc, thể lực của trẻ em Việt Nam, góp phần phát triển nguồn nhân lực trong tương lai”. Đây cũng là mục tiêu của chương trình Sữa học đường mà Hà Nội đang triển khai.

Mặc dù thừa nhận sữa học đường là chương trình nhân văn và cần thiết thực hiện, song không ít phụ huynh tỏ ra lo lắng, có phần e ngại. Nhiều phụ huynh muốn biết khi thực hiện chương trình sữa học đường thì liệu chất lượng sữa con họ uống có được đảm bảo, loại sữa con họ uống vào hàng ngày là sữa gì, doanh nghiệp nào cũng cấp, có đúng tiêu chuẩn hay không, giá sữa liệu có bị “khống” lên…?

Trước các băn khoăn trên, nhiều chuyên gia lên tiếng cho rằng sự công khai minh bạch sẽ là yếu tố quan trọng tạo nên sự đồng thuận từ phía phụ huynh.

Đặc biệt, việc đấu thầu cũng chọn ra các nhà cung cấp uy tín, đủ năng lực đảm bảo chương trình không bị gián đoạn, sữa cung cấp đạt chuẩn chất lượng theo Bộ Y tế. Đấu thầu công khai cũng hạn chế tối đa những sự cố tiêu cực xảy ra trong quá trình thực hiện chương trình.

Kết quả phiên đấu thầu “Sữa học đường Hà Nội” vừa qua cũng là 1 minh chứng cho thấy đấu thầu luôn hiệu quả hơn là chỉ định thầu, tiết kiệm được nhiều hơn chỉ định thầu. Cho dù là, ngay trong chuyện đấu thầu cũng không ít tiêu cực như quân xanh, quân đỏ... nhưng nhìn chung, cơ bản người ta cũng thừa nhận đấu thầu có xu hướng tạo ra cạnh tranh lành mạnh hơn, tiết kiệm được nhiều chi phí hơn. Khi đấu thầu được công khai và đảm bảo thực chất thì sẽ bớt đi nỗi lo chuyện trục lợi.

Từ điển hình đấu thầu công khai của Hà Nội tiết kiệm tới trên 350 tỷ đồng, có thể nhân rộng ra các địa phương cả nước. Nếu tất cả các tỉnh, thành khác khi thực hiện Chương trình "Sữa học đường" đều thực hiện đấu thầu công khai thì con số tiết kiệm cho ngân sách nhà nước, phụ huynh học sinh sẽ lên tới hàng ngàn tỷ đồng.