Hội nghị trực tuyến toàn quốc về an toàn thực phẩm

Sáng 11-1-2020, tại Hà Nội, Chính phủ tổ chức Hội nghị trực tuyến toàn quốc về an toàn thực phẩm (ATTP). Đồng chí Nguyễn Xuân Phúc, Uỷ viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ chủ trì hội nghị. Cùng dự có Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam, Trưởng ban Chỉ đạo liên ngành trung ương về ATTP cùng lãnh đạo các bộ, ngành trung ương và lãnh đạo các tỉnh, thành phố tại 63 điểm cầu.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phạm Đăng Quyền phát biểu tại hội nghị.

Tham dự tại điểm cầu Thanh Hóa có đồng chí Phạm Đăng Quyền, Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh; cùng đại diện các sở, ngành liên quan và 27 điểm cầu tại các huyện, thị xã, thành phố.

Phát biểu khai mạc, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho biết, bảo đảm ATTP là nhiệm vụ quan trọng, liên quan trực tiếp đến sức khoẻ của nhân dân, nòi giống, sức cạnh tranh của nền kinh tế, năng lực tiếp cận và mở rộng thị trường quốc tế. Đây cũng là nhiệm vụ thường xuyên của các cấp uỷ Đảng, chính quyền, đoàn thể, cộng đồng doanh nghiệp và từng người dân. Do vậy, trước mắt cũng như lâu dài, bảo đảm ATTP đòi hỏi sự phối hợp rất đồng bộ, chặt chẽ giữa cơ quan quản lý nhà nước, các đoàn thể, hiệp hội, đặc biệt là sự huy động nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp cùng tham gia.

Từ đầu nhiệm kỳ Chính phủ, sau khi Quốc hội thực hiện giám sát tối cao về tình hình thực hiện chính sách pháp luật về quản lý ATTP và ban hành Nghị quyết 43 năm 2017, Phó Thủ tướng khẳng định, tình hình tới nay đã có chuyển biến tốt hơn rất nhiều thể hiện rõ nét qua các số liệu minh chứng cụ thể. Không ít doanh nghiệp, hộ cá nhân, các gia đình đã tổ chức thực hiện tốt các quy định của pháp luật tham gia các phong trào vận động bảo đảm vệ sinh ATTP. Đó chính là những tấm lòng, trách nhiệm với cộng đồng ích nước, lợi nhà, vì mình, vì người cần được biểu dương nhân rộng.

Tuy nhiên, Phó Thủ tướng cho rằng, cần nỗ lực nhiều hơn và liên tục với tinh thần trách nhiệm rất cao của các cơ quan quản lý, cộng đồng doanh nghiệp, cá nhân để mọi người dân Việt Nam được bảo đảm vệ sinh ATTP như các nước phát triển, hàng hóa thực phẩm trong nước có chất lượng như hàng hóa xuất khẩu sang các nước phát triển. Mọi cơ quan, tổ chức, cá nhân phải ý thức đầy đủ trách nhiệm pháp lý và đạo đức của việc chủ động tham gia bảo đảm vệ sinh ATTP, cùng đấu tranh với các hành vi vi phạm an toàn vệ sinh thực phẩm. Việc sản xuất, chế biến kinh doanh thực phẩm không an toàn là vi phạm pháp luật, phi đạo đức, ích kỷ hại nhân, trái với luân thường đạo lý, với truyền thống nhân ái của dân tộc, những hành vi này cần được chỉ rõ, lên án và xử lý nghiêm. Bên cạnh đó cần thúc đẩy mạnh mẽ, khuyến khích nhân rộng mô hình sản xuất thực phẩm sạch, an toàn áp dụng tiêu chuẩn, quy chuẩn và các quy trình quản lý chất lượng tiên tiến, tăng cường hậu kiểm quản lý theo chuỗi phù hợp với xu thế và thực hành về quản lý thực phẩm ở các nước phát triển trên thế giới.

Phó Thủ tướng đề nghị các đại biểu tham dự hội nghị đánh giá thẳng thắn, toàn diện kết quả đã đạt được trong công tác bảo đảm ATTP những năm qua, các điểm tốt, tồn tại cần tập trung khắc phục. Trong đó, cần nhấn mạnh những giải pháp nhằm thực hiện tốt pháp luật và các cuộc vận động các phong trào về đảm bảo vệ sinh ATTP trong cả nước.

Theo báo cáo của Bộ Y tế, sau 2 năm thực hiện Chỉ thị 13, cơ quan chức năng đã khởi tố 28 vụ với 42 bị can về tội vi phạm các quy định về ATTP và buôn bán hàng giả là lương thực, thực phẩm, phụ gia thực phẩm. Từ năm 2017, tiêu chí bảo đảm ATTP đã được đưa vào là một trong những tiêu chí xây dựng nông thôn mới. Đã tập trung xử lý dứt điểm các vấn đề nóng gây bức xúc trong nhân dân như sử dụng hóa chất, kháng sinh trong chăn nuôi gia súc, gia cầm, nuôi trồng thủy sản. Từ đầu năm 2017, đã không phát hiện các mẫu thịt nhiễm Salbutamol, tỷ lệ thực phẩm vi phạm các chỉ tiêu về kháng sinh giảm mạnh (năm 2018 chỉ còn 0,2%, so với năm 2016 là 1,76%). Giai đoạn trước năm 2016, nông sản thực phẩm được tiêu thụ tại các chợ dân sinh, chợ truyền thống, chợ tạm, chợ cóc... chiếm 90%, giai đoạn 2016 đến nay đã giảm xuống còn khoảng 70%, tỷ lệ nông sản thực phẩm tiêu thụ tại các cửa hàng tiện ích, siêu thị được kiểm soát ATTP đã tăng từ 10% lên 30%. Năm 2019, toàn quốc ghi nhận 76 vụ ngộ độc thực phẩm làm gần 2.000 người mắc, 1.918 người đi viện và 8 trường hợp tử vong, giảm so với năm 2018. Tuy nhiên, thách thức lớn nhất hiện nay là sản xuất nhỏ lẻ (với trên 8 triệu hộ) với nhiều nguy cơ về ATTP, nhất là các thói quen, tập quán canh tác, sản xuất, mua bán, tiêu dùng nhỏ lẻ... Điều đó đòi hỏi phải tiếp tục tuyên truyền vận động và nhất là thúc đẩy việc hợp tác, liên kết sản xuất quy mô lớn, chuyên canh, áp dụng quy trình tiên tiến. Việc kiểm soát giết mổ gia súc, gia cầm, đặc biệt là các cơ sở giết mổ nhỏ lẻ, trong khu dân cư không đảm bảo ATTP vẫn hết sức khó khăn. Cùng với đó, thói quen lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật, tình trạng thuốc bảo vệ thực vật không bảo đảm chất lượng, không rõ nguồn gốc vẫn còn...

Các địa biểu tham dự tại điểm cầu Thanh Hóa.

Tại Thanh Hóa, những năm qua, công tác đảm bảo an toàn thực phẩm đã được các cấp uỷ Đảng, chính quyền và toàn xã hội quan tâm. Sau 3 năm triển khai thực hiện Nghị quyết 04, công tác bảo đảm ATTP trên địa bàn tỉnh đã được cả hệ thống chính trị vào cuộc, triển khai thực hiện quyết liệt và đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, tạo chuyển biến tích cực cả về nhận thức và hành động của cấp ủy, chính quyền, nhân dân trong tỉnh về công tác bảo đảm ATTP. Hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật, văn bản hướng dẫn về quản lý ATTP được hoàn thiện, nguồn lực cho công tác bảo đảm ATTP được quan tâm đầu tư. Công tác truyền thông, giáo dục, tuyên truyền được đẩy mạnh, tạo sự chuyển biến tích cực về nhận thức, nâng cao trách nhiệm của các cấp, các ngành, các tổ chức chính trị, xã hội và người tiêu dùng. Nhiều mô hình sản xuất, kinh doanh, chuỗi cung ứng thực phẩm an toàn được hình thành và nhân rộng; một số chỉ tiêu về an toàn thực phẩm đạt khá như: tỷ lệ sản phẩm thực phẩm sản xuất, chế biến thưo mô hình sản xuất lớn, tập trung đáp ứng quy định về ATTP (đạt 100%), tỷ lệ cơ sở giết mổ đáp ứng các quy định về ATTP (đạt 68,8%), tỷ lệ bếp ăn tập thể được công nhận bảo đảm ATTP (đạt 87,2%), tỷ lệ cửa hàng kinh doanh thực phẩm an toàn (đạt 90,8%)…

Công tác kiểm tra bảo đảm ATTP tại cơ sở được lực lượng chức năng tăng cường.

Tuy nhiên, công tác đảm bảo vệ sinh ATTP trên địa bàn tỉnh còn bộc lộ một số hạn chế, kết quả thực hiện một số mục tiêu cụ thể đạt thấp so với Nghị quyết đề ra; công tác quản lý thức ăn đường phố, cơ sở sản xuất ban đầu nhỏ lẻ, cơ sở giết mổ nhỏ lẻ còn gặp nhiều khó khăn; việc chấp hành các quy định về thời gian cách ly trong sử dụng hóa chất, thuốc bảo vệ thực vật, thuốc thú y trước khi thu hoạch, xuất bán nông sản, thực phẩm chưa được kiểm soát chặt chẽ; kiểm tra chất lượng ATTP, nguồn gốc thực phẩm từ ngoài tỉnh đưa vào trong tỉnh, thực phẩm kinh doanh tại chợ còn hạn chế; việc cấp giấy xác nhận nguồn gốc xuất xứ của các cơ sở sản xuất nhỏ lẻ chưa đáp ứng yêu cầu. Mặc dù ngộ độc thực phẩm cấp tính có giảm nhưng chưa có tính bền vững, nguy cơ ngộ độc mãn tính, trường diễn vẫn còn, khó kiểm soát. Kiểm soát ATTP trong sản xuất, dịch vụ thức ăn đường phố, bếp ăn tập thể doanh nghiệp, các sự kiện, đám hiếu, hỷ vẫn còn nhiều thách thức.

Phát biểu kết luận hội nghị, đồng chí Nguyễn Xuân Phúc, Uỷ viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ đánh giá cao nhiều tỉnh, thành phố đã ban hành chỉ thị, kế hoạch, giải pháp rất cụ thể trong lãnh đạo, chỉ đạo công tác ATTP đến tận cấp xã, để chuyển biến từ cơ sở, từ người sản xuất. Thủ tướng cũng nêu rõ việc xử lý nghiêm vi phạm ATTP, hoặc xử lý hành chính hoặc hình sự, chứ không bỏ qua bất cứ vụ việc nào, chứ không chỉ tuyên truyền, giáo dục, vận động. Theo Thủ tướng, thời gian qua, nhờ xử lý quyết liệt, mạnh tay mà nhiều vấn đề nóng, bức xúc về ATTP như sử dụng hóa chất cấm, thuốc bảo vệ thực vật đã hạ nhiệt. Vì vậy đề nghị tất cả mọi người đều phải có trách nhiệm, từ cơ sở xã, phường đến địa phương, các bộ, ngành, đoàn thể cần tăng cường vận động, đôn đốc, kiểm tra việc chấp hành ATTP, xử lý nghiêm vi phạm để tăng tính răn đe, giáo dục; xem xét góp ý để hoàn thiện thể chế về quản lý ATTP; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ 4.0 trong quản lý thực phẩm theo chuỗi; quy hoạch các vùng sản xuất theo chuỗi, hoàn thiện đề án phát triển nông sản hữu cơ để trình Chính phủ phê duyệt.

Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phạm Đăng Quyền đề nghị sau hội nghị này, trên cơ sở ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo về quản lý vệ sinh ATTP tỉnh khẩn trương tham mưu cho tỉnh các giải pháp nâng cao hiệu quả công tác quản lý về ATTP; tăng cường chỉ đạo, kiểm tra đôn đốc việc triển khai thực hiện các chỉ tiêu về bảo đảm ATTP theo ngành, lĩnh vực, địa phương được phân công phụ trách; kịp thời tháo gỡ những khó khăn vướng mắc tại các địa phương, đơn vị trong quá trình triển khai thực hiện. Trước mắt tăng cường kiểm soát chặt chẽ chất lượng thực phẩm phục vụ Tết nguyên đán Canh Tý và mùa lễ hội.

Tô Hà