Cảnh báo nhiều hình thức kinh doanh đa cấp trái phép

Một sàn đầu tư tài chính đa cấp quảng cáo các mức hoa hồng cho người tham gia được Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng cảnh báo. Ảnh: Internet

Từ khi Nghị định số 40/2018/NĐ-CP quy định những điều kiện ràng buộc đối với các doanh nghiệp (DN) kinh doanh hàng đa cấp; Nghị định số 141/2018/NĐ-CP bổ sung xử lý các hành vi vi phạm trong lĩnh vực kinh doanh hàng hóa đa cấp ra đời, hoạt động kinh doanh đa cấp truyền thống đã đi vào khuôn khổ. Hiện nay, toàn tỉnh chỉ còn 15 DN kinh doanh hàng hóa đa cấp được cấp phép. Các DN này phải tuân thủ các quy định và chịu sự giám sát chặt chẽ của Sở Công Thương, các ngành chức năng trong quá trình hoạt động.

Tuy nhiên, thời gian gần đây, sự bùng nổ thông tin trên môi trường internet đã lôi kéo nhiều người dân vào các mô hình kinh doanh đa cấp trái phép trên nền tảng điện tử. Đặc biệt, từ cuối năm 2020, đầu năm 2021 khi đồng tiền điện tử Bitcoin tăng phi mã và vượt ngưỡng 50.000 USD/Bicoin, nhiều người dân đã bị lôi kéo đầu tư vào một số đồng tiền ảo ăn theo Bitcoin theo hình thức đa cấp.

Điển hình như mới đây, Bộ Công an, Bộ Công Thương, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã cùng lên tiếng cảnh báo người dân về mô hình hoạt động của Lion Group trên sàn Forex (FX) Trading Markets đang lôi kéo đến 40.000 nhà đầu tư tham gia. Đầu tư vào sàn FX Trading Markets, nhà đầu tư có thể tham gia với số vốn từ 1.000 USD trở lên. Tài khoản của nhà đầu tư được các “chuyên gia” lập trình sẵn theo hình thức giao dịch kết hợp giữa tiền ảo và ngoại hối, với lãi suất cam kết “khủng” từ 1%/ngày, 24% tháng và 288%/năm. Nhiều người sau khi nhận được những khoản tiền lãi “mồi” của sàn đã kêu gọi người thân, bạn bè tham gia với số tiền đầu tư lớn. Những dấu hiệu mập mờ của sàn FX Trading Markets rất rõ ràng, như việc nhà đầu tư không tự mở được tài khoản mà cần có đường link giới thiệu của người đi trước. Và mức lãi suất “khủng” được cho rằng lấy tiền của người vào sau trả tiền cho người vào trước. Khi nào không còn thu hút được người tham gia, hệ thống sẽ sập hoàn toàn và nhà đầu tư sẽ mất trắng vốn. Nguy cơ mất tiền của nhà đầu tư đã hiện hữu khi thời gian gần đây, sàn FX Trading Markets liên tục bảo trì, khiến nhà đầu tư không thể rút tiền lãi hoặc gốc ra khỏi tài khoản.

Theo nhận định của các cơ quan chức năng, hoạt động của Lion Group trên sàn FX Trading Markets có dấu hiệu kinh doanh đa cấp. Tuy nhiên, sản phẩm kinh doanh của sàn là tiền điện tử và ngoại hối, không phải là hàng hóa nên không được cấp phép kinh doanh đa cấp. Hơn nữa, hoạt động của các sàn forex hiện không được cấp phép tại Việt Nam. Do đó, nhà đầu tư sẽ không được pháp luật bảo vệ khi gặp rủi ro.

Cũng liên quan đến tiền điện tử, thị trường tài chính Việt Nam mới đây xuất hiện mạng lưới Pi Network (đồng Pi), được quảng cáo là hoàn toàn miễn phí và sẽ thay thế Bitcoin trong tương lai. Theo tìm hiểu của chúng tôi, để đào được Pi, người dùng chỉ cần cài đặt một ứng dụng dành cho smartphone, cung cấp thông tin cá nhân gồm số điện thoại, email cá nhân và hàng ngày vào đó bấm nút khai thác. Để kích thích người dùng tích cực mời người khác tham gia, ứng dụng này đưa ra cơ chế tăng tốc độ đào Pi. Cứ mời thêm một người dùng, tốc độ đào Pi sẽ tăng thêm 0,5 lần/giờ. Ở thời điểm hiện tại, người tham gia đào Pi không phải nạp bất kỳ loại tiền nào vào ứng dụng. Tuy nhiên, nhận định của các chuyên gia tài chính cho biết, dự báo đến một thời điểm, cùng với việc nắm trong tay dữ liệu cá nhân quan trọng, ứng dụng này sẽ buộc người dùng phải nạp tiền vào để tiếp tục đầu tư.

Hiện nay, các chiêu thức lừa đảo đầu tư tài chính “mọc” lên rất nhiều, nhắm đến những nhà đầu tư ham lợi nhuận mà không chịu trang bị kiến thức, pháp luật và thiếu sự cảnh giác. Được biết, hiện các lực lượng chức năng đang phối hợp rà soát, điều tra, xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân lợi dụng môi trường điện tử để dụ dỗ, lôi kéo người dân tham gia các mô hình kinh doanh bất hợp pháp. Điển hình như tháng 11-2020, Công an Thanh Hóa đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can “sử dụng mạng máy tính, viễn thông, phương tiện điện tử thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản” một nhóm do Vũ Đức Đạt (TP Hà Nội) và Trần Văn Thành (TP Hà Nội) cùng đồng bọn lập sàn giao dịch ngoại hối có địa chỉ tại website: Tradenew.io và chi trả hoa hồng cho các nhà đầu tư tham gia mời chào các người khác cùng tham gia. Cơ quan công an còn phát hiện tổng số tài khoản đăng ký trên sàn Tradenew.io là 3.626 với tổng số lượng tiền ảo USDT tương đương 1.089 tỷ đồng.

Đối với các mô hình, hình thức đầu tư không tuân theo quy định pháp luật Việt Nam đang tiềm ẩn rất nhiều rủi ro và chắc chắn pháp luật không bảo vệ. Chính vì vậy, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đề nghị mỗi người dân cần hết sức thận trọng với các mô hình đầu tư mới, lạ, không minh bạch, nhất là các hình thức kinh doanh mời chào với lợi nhuận cao. Trước khi đầu tư vào lĩnh vực nào đó trên thị trường tài chính, nhà đầu tư cần tỉnh táo và nên tham khảo, tư vấn thêm từ các cơ quan chức năng, ngân hàng thương mại, các tổ chức tín dụng.

Tùng Lâm