Bếp lửa nơi phố thị

Nó ngồi bó gối, đầu nghiêng nghiêng lắng nghe tiếng lách tách của những thanh củi đang vùi trong bếp. Mỗi lần về quê, nó lại bảo bà ơi, nấu bếp củi đi. “Chỉ được cái thích ngồi xó bếp”. Lời mắng thân thương của bà khiến nó thoải mái và sảng khoái. “Về quê cháu mới được ngồi, chứ ở phố cháu phải đứng bếp ạ”.

Thân thương bếp củi.

Nấu củi, mùi bếp cứ thế lan tỏa. Đó là mùi hăng hắc cay cay của khói bếp, củi cháy. Cái mùi khói ngập trong không gian, bám chặt, vương vương mãi. Là mùi của các loại cây trong vườn của bà. Chả thế mà thời gian đầu, khi ba mẹ mua bếp gas về, bà dỗi mãi: Cả đời mẹ nấu bếp củi, giờ bật bếp gas không quen. Nấu bằng bếp củi, cái gì cũng đượm vị. Xôi chín đều, mùi thơm hơn và đặc biệt bọn trẻ con thích lớp xôi dưới đáy nồi cháy đều giòn rụm...

Không chỉ có món xôi, nó thích nồi thịt kho nục có mùi củi ngấm, ăn đến đâu tê đầu lưỡi đến đó, ăn miếng này rồi lại muốn ăn thêm miếng nữa, ăn cho đến no nê mà miệng vẫn cứ muốn ăn thêm.

Nấu củi. Thỉnh thoảng bà lại vùi vài ba củ khoai. Thơm ơi là thơm. Chỉ cần ngửi mùi là đủ biết khoai chín đến đâu. Nó và cái Hoài tranh nhau giữ phần “củ này của em”, “củ này của chị”.

“Nấu bếp củi bẩn lắm con ạ. Con không thấy mặt bà lem nhem, người toàn mùi than và lửa”.

Về thành phố, nấu bữa cơm đơn giản và nhanh hơn nhiều. Nhìn ngọn lửa xanh lét của bếp gas mà đôi khi thấy lạnh lẽo quá chừng. Đông đến, tiếng gió rít qua khe cửa kính nghe nằng nặng thêm. Bếp lửa nào có đủ hồng, đủ ấm để một đứa dân ngụ cư như nó ấm áp. Giấc mơ về góc bếp củi rực rỡ tàn lửa bắn pháo hoa vừa lan man lại vừa sáng tỏ. Ánh lửa không chỉ tỏa hơi ấm mà còn lung linh trong mắt rộn tiếng cười.

Bà không còn, thảng hoặc trong giấc mơ của nó những đốm lửa cứ cháy, cứ hồng, cứ rừng rực... rồi tắt lịm chỉ còn khói đen và hương nồng của củi.

Lâu lắm rồi, phố thị lúc nào cũng đèn điện sáng trưng. Nó quen với cái hào nhoáng, thơm nhưng nhức mùi phấn, nước hoa, hương xả vải... “Nhà anh có bếp lửa, em qua đây làm ly vang?!”. Bếp lửa và ly vang, như truyền thống và hiện đại khiến nó tò mò. “Khi anh xây một ngôi nhà nhỏ, mong muốn đầu tiên là có cái lò củi lửa để mùa đông ấm áp ngọt bùi”.

- “Thế mà hết mùa rồi mới kêu em qua chơi”. “Em có thích không?”.

- “Bếp này Tây quá!”.

Anh nói với nó về ngôi ngôi nhà cũ, một thuở ấu thơ biết bao mùa đông hơ tay xuýt xoa ngồi sưởi ấm. Năm tháng trôi xa, càng thương nhớ bếp củi của bà, của mẹ những ngày xa xưa... Nhưng trong căn biệt thự này, không thể có cái bếp lửa rất cũ kia được, phải là lò sưởi bằng củi hiện đại, thậm chí là củi thơm, và vài ba miếng gỗ trầm.

Chút bồi hồi nó nhớ đến những trang văn của Lev Tolstoi, Puskin, Rasul Gamzatov... bên lò sưởi đốt củi mùa đông. Tiếng reo của lò lửa là lời kể, là âm thanh của bài ca, là phục sinh, là nơi xứ người...

“Này, em ở chung cư cũng có thể tạo cho mình một góc sưởi mini phù hợp đấy. Nếu thích bữa nào anh gọi thợ cho. Nhà có con nhỏ thì nhất định phải có tấm lưới chắn bằng sắt nhé. Còn nếu an toàn hơn thì em làm một cái lò sưởi điện 4D với những ngọn lửa sống động nhờ hơi nước và ánh đèn màu. Trẻ có chạm vào cũng không lo bị bỏng”.

Phố thị buồn. Người ta có thể tạo thêm nhiều sắc màu cho ngọn lửa, cũng có thể thêm mùi hương nồng nàn cho căn bếp. Ngồi vắt chéo chân trên sofa, cầm ly vang lắc qua lắc lại, cảm giác lạ và lạnh.

Hóa ra ở phố thị cái gì cũng có, thậm chí là việc tạo ký ức. Nhưng với nó, cái góc bếp nhỏ luộm thuộm, đen đen bẩn bẩn đượm mùi khói mới là tuổi thơ. Nếu có thể mua được ký ức, có lẽ người ta không dễ bồi hồi nhớ thương và quay quắt xin một vé về miền xa lắc.

CHI ANH