Tổng thống Pháp và Tổng thống Nga công du 2 nước châu Á trong nỗ lực tái định vị chiến lược

Trong tuần này dư luận thế giới đặc biệt chú ý tới chuyến công du 2 nước châu Á là Trung Quốc và Ấn Độ của 2 nhà lãnh đạo 2 nước châu Âu là Pháp và Nga. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron thực hiện chuyến thăm kéo dài ba ngày từ ngày 3/12 tới Trung Quốc, trong khi Tổng thống Nga Vladimir Putin có chuyến công du 2 ngày tới Ấn Độ vào ngày 4/12. Trong bối cảnh bức tranh Á - Âu đang có những chuyển động mạnh, chuyến công du của 2 nhà lãnh đạo Pháp và Nga được cho là phản ánh rõ nét nỗ lực của Paris và Moskva trong việc tìm cách tái định vị chiến lược tại châu Á.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (phải) gặp Tổng thống Pháp Emmanuel Macron tại Bắc Kinh, Trung Quốc, ngày 4 tháng 12 năm 2025. Ảnh: Tân Hoa Xã.

Tổng thống Pháp thăm Trung Quốc: Tái khẳng định chiến lược cho một thế giới đa cực

Chuyến thăm cấp nhà nước của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron tới Trung Quốc là một sự kiện ngoại giao được mong đợi, mang ý nghĩa vượt xa phạm vi song phương. Chuyến thăm kéo dài ba ngày từ ngày 3/12, với hai điểm dừng tại Bắc Kinh và Thành Đô, diễn ra vào thời điểm bước ngoặt quan trọng đối với trật tự toàn cầu vốn đang bị bao trùm bởi những biến động địa chính trị, bất ổn kinh tế và xu hướng phân mảnh khu vực ngày càng rõ rệt.

Trong bối cảnh đó, quan hệ giữa Trung Quốc và Liên minh châu Âu (EU) được xem là một trong những mối quan hệ có tầm ảnh hưởng lớn nhất của thế kỷ 21. Chuyến thăm của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron không chỉ là một hoạt động ngoại giao thường lệ, mà là một bước đi chiến lược nhằm định hình và truyền tải tầm nhìn dài hạn cho quan hệ EU - Trung Quốc, mối quan hệ được xây dựng trên tinh thần hợp tác thực dụng, cạnh tranh có kiểm soát và cam kết mạnh mẽ đối với chủ nghĩa đa phương.

Những cuộc thảo luận của Brussels với Bắc Kinh chủ yếu được dẫn dắt bởi chiến lược về Trung Quốc của EU, trong đó coi Trung Quốc đồng thời là đối tác, đối thủ cạnh tranh và đối thủ mang tính hệ thống. Trung Quốc cho rằng cách tiếp cận này có thể gây nhầm lẫn, và đó là lý do Bắc Kinh kỳ vọng Paris sẽ đóng vai trò dẫn dắt trong việc thúc đẩy châu Âu trở thành một cường quốc thực sự độc lập, qua đó góp phần vào một trật tự đa cực ổn định.

Daniel Balazs, nghiên cứu viên tại Trường Nghiên cứu Quốc tế S. Rajaratnam (Singapore), cho rằng, chuyến thăm Trung Quốc của Tổng thống Pháp phản ánh "tham vọng của Paris trong việc trở thành một lực lượng ổn định trong quan hệ EU-Trung Quốc", đồng thời lưu ý rằng mục tiêu rộng hơn của EU là duy trì mối quan hệ mang tính xây dựng với Trung Quốc bất chấp những bất đồng thường xuyên. Ông Balazs nói: "Mối quan hệ tốt đẹp với Pháp cũng đảm bảo rằng Trung Quốc có bạn bè trong EU khi Brussels đưa ra các quyết định kinh tế và chính trị ảnh hưởng đến lợi ích của Trung Quốc".

Khi Tổng thống Macron, người ủng hộ hàng đầu cho khái niệm “tự chủ chiến lược châu Âu”, đặt chân đến Trung Quốc, chương trình nghị sự kinh tế của ông là bài kiểm tra thực tiễn cho chính khái niệm này. Mục tiêu là thúc đẩy một mối quan hệ kinh tế mang tính tương hỗ và cân bằng hơn.

Pháp, với năng lực hàng đầu thế giới về hàng không vũ trụ, năng lượng hạt nhân dân dụng, hàng xa xỉ và nông nghiệp giá trị cao, đang có vị thế thuận lợi để tham gia vào thị trường Trung Quốc, nơi ngày càng tập trung vào phát triển chất lượng cao và nâng cao tiêu dùng.

Tương lai của hợp tác nằm ngoài các lĩnh vực thương mại đã được thiết lập. Chuyển đổi xanh và số hóa đại diện cho những con đường hợp tác chưa từng có giữa Trung Quốc và EU.

Về biến đổi khí hậu, một mối đe dọa toàn cầu chung, Trung Quốc và châu Âu có lợi ích chung hấp dẫn để dẫn đầu. Các liên doanh trong lĩnh vực công nghệ năng lượng tái tạo chẳng hạn như tấm pin mặt trời thế hệ mới, điện gió ngoài khơi và hydro xanh có thể đẩy nhanh chương trình nghị sự phi carbon toàn cầu.

Các đại biểu thảo luận về các cơ hội đầu tư xuyên biên giới tại cuộc họp lần thứ 7 của Hội đồng Doanh nghiệp Trung Quốc-Pháp tại Bắc Kinh, ngày 4 tháng 12 năm 2025. Ảnh: Tân Hoa Xã.

Cả hai đều có lợi ích chung trong việc chia sẻ và thúc đẩy đổi mới công nghệ. Quan hệ đối tác hợp tác trong lĩnh vực giao thông đô thị bền vững, bao gồm cơ sở hạ tầng xe điện và lưới điện thông minh, có thể định hình kỷ nguyên tiếp theo của quan hệ đối tác công nghệ.

Trong lĩnh vực kỹ thuật số, tiềm năng cũng rất lớn, mặc dù cần được định hướng cẩn thận. Hợp tác về đạo đức trí tuệ nhân tạo và khuôn khổ quản trị có thể giúp thiết lập các tiêu chuẩn toàn cầu. Hợp tác trong điện toán đám mây, an ninh mạng và số hóa các doanh nghiệp vừa và nhỏ có thể tạo ra những thị trường mới.

Chương trình nghị sự kinh tế toàn diện này nhấn mạnh một điểm cốt lõi: châu Âu tiếp cận Trung Quốc từ vị thế của một đối tác tự tin, chứ không phải trong vai trò lệ thuộc. Châu Âu quyết tâm hành động như một chủ thể có chủ quyền, tương tác với cả Mỹ và Trung Quốc theo những điều kiện và lợi ích riêng của mình. Sứ mệnh của ông Macron là chuyển hóa khái niệm “tự chủ chiến lược” này thành những kết quả cụ thể, bảo đảm năng lực cạnh tranh của châu Âu trong khi vẫn hợp tác một cách thực dụng với một đối tác then chốt.

Tại cuộc họp báo chung sau cuộc gặp Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cho biết hai bên đã nhất trí thúc đẩy hợp tác kinh tế sâu rộng hơn trong các lĩnh vực như hàng không vũ trụ, hàng không dân dụng, năng lượng hạt nhân, cũng như các lĩnh vực mới như công nghiệp xanh và trí tuệ nhân tạo (AI). Theo AP, hai nước đã ký 12 thỏa thuận, trong đó có tăng cường trao đổi trong giáo dục đại học và nghiên cứu.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình phát biểu tại cuộc họp lần thứ 7 của Hội đồng Doanh nghiệp Trung Quốc-Pháp tại Bắc Kinh, ngày 4 tháng 12 năm 2025. Ảnh: Tân Hoa Xã.

Ngoài những biểu đồ kinh tế và số liệu thương mại, chuyến thăm còn mang ý nghĩa địa chính trị sâu sắc. Pháp và Trung Quốc đều là thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc và lập trường chung của hai nước là một tuyên bố mạnh mẽ nhằm bảo vệ trật tự quốc tế hậu chiến, đồng thời bác bỏ bất kỳ sự trỗi dậy nào của chủ nghĩa quân phiệt. Nhận thức lịch sử chung này tạo nên một mối liên kết tin cậy đặc biệt, cung cấp nền tảng ổn định để hai quốc gia có thể thúc đẩy các giải pháp ngoại giao và duy trì ổn định trong một thế giới ngày càng biến động. Nền tảng đó càng được củng cố bởi nguyên tắc then chốt về sự thấu hiểu lẫn nhau trong các lợi ích cốt lõi.

Bằng việc thúc đẩy một quan hệ kinh tế cân bằng hơn, dựa trên tính tương hỗ và đổi mới sáng tạo, bằng việc cùng nhau khẳng định những bài học nền tảng từ lịch sử và bằng việc định hướng thế giới thông qua cam kết về tự chủ ngoại giao, Trung Quốc và Pháp đang cho thấy đối thoại giữa hai nước là liều thuốc cần thiết chống lại những cách diễn giải giản đơn theo lối “Chiến tranh Lạnh mới,” đồng thời là minh chứng quan trọng cho sự cần thiết của hợp tác quốc tế trong bối cảnh thế giới đối mặt với những thách thức chung. Thành công của chuyến thăm sẽ được đo bằng khả năng vừa thiết lập các “lan can an toàn” cho cạnh tranh, vừa mở ra những “đại lộ mới” cho hợp tác.

Cùng với chuyến thăm Trung Quốc của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, chuyến công du đến Ấn Độ của Tổng thống Nga Vladimir Putin cũng dành được sự quan tâm theo dõi của dư luận quốc tế trong những ngày qua.

Ấn Độ-Nga: Tình hữu nghị vượt qua mọi thử thách của thời gian

Trong khoảnh khắc mang ý nghĩa ngoại giao sâu sắc, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã đến New Delhi hôm 4/12, để bắt đầu một trong những chuyến thăm quốc tế được quan sát kỹ lưỡng nhất trong năm. Khi cửa máy bay mở ra, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đã đứng dưới chân cầu thang, nồng nhiệt chào đón ông Putin - một tín hiệu rõ ràng cho thấy tầm quan trọng mà Ấn Độ dành cho sự kiện quan trọng này.

Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi chào đón Tổng thống Nga Vladimir Putin đến thăm Ấn Độ, ngày 4 tháng 12 năm 2025. Ảnh: AFP.

Trên nền trời mùa đông, hai nhà lãnh đạo trao nhau cái ôm nồng ấm, cái bắt tay chặt chẽ và những nụ cười ấm áp, thu hút sự chú ý của toàn thế giới khi máy quay từ mọi kênh truyền thông quốc tế lớn đều hướng về New Delhi. Chuyến thăm diễn ra vào thời điểm then chốt trong bối cảnh thế giới đang thay đổi, với sự dịch chuyển của các liên minh địa chính trị và các trung tâm quyền lực toàn cầu đang điều chỉnh lại định hướng chiến lược.

Đối với Ấn Độ và Nga, chuyến thăm này không chỉ là một chương mới trong quan hệ đối tác lâu dài, mà còn là cơ hội để định hình lại hợp tác giữa hai nước trong một kỷ nguyên đang thay đổi nhanh chóng. Nhưng đằng sau chương trình nghị sự là một cảm giác mong đợi không thể nhầm lẫn: thế giới đang dõi theo hai quốc gia có tầm ảnh hưởng này thể hiện ý định định hình tương lai của họ.

Ấn Độ và Nga chia sẻ mối quan hệ lịch sử sâu sắc kéo dài hơn bảy thập kỷ, được xây dựng trên sự tin tưởng lẫn nhau, liên kết địa chính trị và thiện chí giữa nhân dân hai nước. Theo thời gian, các hoạt động giao lưu văn hóa - từ văn học và điện ảnh đến giáo dục và du lịch - đã củng cố thêm mối quan hệ này, đưa quan hệ Ấn Độ-Nga trở thành một trong những quan hệ đối tác bền vững và đáng tin cậy nhất trong ngoại giao toàn cầu.

Mối quan hệ quốc phòng giữa Ấn Độ và Nga vẫn là nền tảng cho quan hệ song phương. Trong hơn năm thập kỷ, Nga là đối tác đáng tin cậy nhất của Ấn Độ trong việc xây dựng năng lực quân sự, cung cấp máy bay chiến đấu, tàu ngầm, xe tăng, hệ thống phòng không và bệ phóng tên lửa tiên tiến. Các dự án chung như tên lửa hành trình siêu thanh BrahMos nhấn mạnh mức độ hợp tác công nghệ và sự tin tưởng lẫn nhau hiếm có.

Vượt ra ngoài phạm vi mua sắm truyền thống, quan hệ đối tác đã phát triển thành hợp tác phát triển và hợp tác sản xuất, phù hợp với tầm nhìn của Ấn Độ về một Ấn Độ Tự cường (Aatmanirbhar Bharat). Sự sẵn lòng hỗ trợ sản xuất trong nước của Nga, cung cấp phụ tùng dài hạn và hỗ trợ vòng đời, cũng như hợp tác về các công nghệ tương lai đã củng cố vai trò trung tâm của sự hợp tác này trong cấu trúc an ninh quốc gia của Ấn Độ. Trong thời đại được đánh dấu bởi những biến động địa chính trị phức tạp, quan hệ quốc phòng Ấn Độ - Nga tiếp tục mang lại sự ổn định trên khu vực Âu Á và Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.

Ấn Độ và Nga cũng chia sẻ mối quan hệ năng động trong các lĩnh vực thương mại, năng lượng, khoa học và văn hóa. Trao đổi thương mại đã tăng trưởng đáng kể trong những năm gần đây, đặc biệt là trong lĩnh vực hydrocarbon, điện hạt nhân, dược phẩm và kim cương. Nga đã trở thành một đối tác năng lượng quan trọng, cung cấp dầu thô quy mô lớn và hợp tác trong các dự án cơ sở hạ tầng lớn.

Trên mặt trận công nghệ, hợp tác trải rộng trên nhiều lĩnh vực như thám hiểm không gian, nghiên cứu mạng, trí tuệ nhân tạo và vật liệu tiên tiến. Tổ chức Nghiên cứu Vũ trụ Ấn Độ (ISRO) và Cơ quan Vũ trụ Liên bang Nga (Roscosmos) tiếp tục mở rộng các sứ mệnh chung, trong khi các viện khoa học của cả hai bên ngày càng hợp tác chặt chẽ trong nghiên cứu thế hệ tiếp theo.

Về mặt văn hóa, mối liên kết này càng sâu sắc và bền chặt. Văn học, nghệ thuật và giáo dục của Nga đã để lại dấu ấn sâu sắc trong lòng nhiều thế hệ người Ấn Độ, trong khi yoga, Bollywood và ẩm thực Ấn Độ lại rất được ưa chuộng tại Nga. Những mối quan hệ giao lưu nhân dân này được vun đắp thông qua trao đổi sinh viên, du lịch, lễ hội văn hóa và hợp tác học thuật - góp phần tăng cường hiểu biết song phương.

Bổ sung cho nền tảng chiến lược và thương mại của mối quan hệ, Hiệp định Đối tác Di động Ấn Độ - Nga nếu được ký kết sẽ đánh dấu một bước chuyển biến trong hợp tác song phương. Được thiết kế để tạo điều kiện cho việc di cư an toàn, hợp pháp và cùng có lợi, hiệp định này sẽ cho phép các chuyên gia lành nghề, sinh viên và chuyên gia kỹ thuật di chuyển tự do hơn giữa hai quốc gia.

Khung hợp tác này hỗ trợ sự tham gia ngày càng tăng của lực lượng lao động Ấn Độ vào các lĩnh vực của Nga như công nghệ thông tin, chăm sóc sức khỏe, cơ sở hạ tầng và kỹ thuật, đồng thời mở ra con đường cho các chuyên gia Nga đóng góp vào hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và nghiên cứu đang mở rộng của Ấn Độ. Bằng cách thể chế hóa tính di động của nhân tài, cả hai nước đều hướng tới mục tiêu đáp ứng nhu cầu thị trường lao động, khuyến khích chuyển giao kiến ​​thức và tạo cơ hội hợp tác kinh tế xã hội lâu dài. Quan trọng hơn, thỏa thuận về tính di động này sẽ hiện đại hóa mối quan hệ Ấn Độ - Nga - phù hợp với những chuyển dịch toàn cầu hướng tới tăng trưởng dựa trên nhân tài và định vị mối quan hệ đối tác này trong thập kỷ tới.

Từ quốc phòng đến công nghệ, từ năng lượng đến văn hóa, và giờ đây là từ tính di động đến hội nhập lực lượng lao động, Ấn Độ và Nga tiếp tục định hình một mối quan hệ đối tác vừa được thử thách theo thời gian vừa thích ứng. Khi cả hai quốc gia đang định hướng trong một trật tự toàn cầu đang thay đổi nhanh chóng, sự hợp tác của họ đang phát triển để đáp ứng những thách thức mới - bắt nguồn từ sự tin tưởng, được củng cố bởi lợi ích chung và được dẫn dắt bởi tầm nhìn về sự thịnh vượng chung.

Từ Washington đến Brussels, từ Bắc Kinh đến Tokyo, các nhà phân tích, ngoại giao và chiến lược gia đều hướng sự chú ý về New Delhi. Sự xuất hiện của Tổng thống Nga Putin nhấn mạnh sức nặng bền bỉ của mối quan hệ Ấn Độ - Nga, ngay cả khi tình hình toàn cầu ngày càng phức tạp. Đối với Ấn Độ, chuyến thăm là một lời khẳng định tinh tế nhưng mạnh mẽ về quyền tự chủ chiến lược; đối với Nga, đó là sự tái khẳng định mối quan hệ đối tác bền vững qua nhiều thập kỷ.

Tổng thống Nga Vladimir Putin (bên trái) và Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi trao đổi trước cuộc hội đàm tại New Delhi, ngày 5 tháng 12 năm 2025. Ảnh: Reuters.

Giáo sư Li Haidong, tại Đại học Ngoại giao Trung Quốc cho biết, mối quan hệ Ấn Độ – Nga “mang tính chiến lược cao và cực kỳ vững chắc trước mọi sức ép hoặc can thiệp từ bên ngoài”, đồng thời nhấn mạnh rằng, chuyến thăm của Tổng thống Vladimir Putin tới New Delhi như một dấu hiệu rõ ràng rằng quan hệ đối tác này vẫn bền vững bất chấp những biến động địa chính trị. Cũng theo giáo sư Li, sự phối hợp giữa hai quốc gia phản ánh ý định chung nhằm tăng cường năng lực độc lập và tự chủ của họ. Ông nói: “Thông qua chuyến thăm của ông Putin, Ấn Độ và Nga đã cùng gửi đi một thông điệp rõ ràng tới thế giới bên ngoài: không quốc gia nào bị cô lập”.

Trong một thế giới nhiều bất định, khi không ít cầu nối đang bị gián đoạn hoặc xói mòn, việc Nga và Ấn Độ lựa chọn cách tăng cường đối thoại, làm mới liên kết của mình là một thông điệp đáng chú ý về cách các nước lớn có thể chủ động định hình môi trường an ninh - phát triển xung quanh, thay vì chỉ bị cuốn theo các vòng xoáy cạnh tranh.

Thúy Hà