Nỗi lo sau lũ

Cơn bão số 5 đi qua nhưng đã để lại những vết thương nặng nề ở nhiều địa phương miền núi Thanh Hóa, trong đó hai xã Yên Nhân và Bát Mọt chịu ảnh hưởng nghiêm trọng nhất. Sau bão lũ, nỗi lo vẫn còn hằn lại qua những đống đổ nát, nhà cửa tan hoang, đồng ruộng và kênh mương nội đồng bị vùi lấp...

Lực lượng chức năng hỗ trợ xã Yên Nhân khắc phục sau lũ.

Theo báo cáo trước đó của chính quyền các địa phương, bão số 5 đã gây ra thiệt hại lớn tại xã Yên Nhân. Mưa lớn làm sạt lở đất đá vào nhà dân, gây hư hỏng nghiêm trọng đường giao thông, hệ thống truyền tải điện. Toàn xã có 126 hộ bị thiệt hại về nhà ở, trong đó 22 nhà sập hoàn toàn, 58 nhà hư hỏng nặng; 527 hộ ở các thôn Khong, My... bị cô lập nhiều ngày. Tại xã Bát Mọt, 35 hộ với 131 nhân khẩu phải sơ tán khẩn cấp, đến nay vẫn đang ở nơi tạm trú. Giao thông, điện, viễn thông, công sở xã và nhiều công trình dân sinh khác bị ảnh hưởng nghiêm trọng, khiến đời sống bà con rơi vào cảnh khó khăn chồng chất.

Những ngày đầu tháng 9, trở lại vùng lũ xã Yên Nhân, có thể thấy công tác khắc phục hậu quả do sạt lở đất trên tuyến Quốc lộ 47 vẫn đang được các lực lượng chức năng nỗ lực triển khai. Máy móc được huy động, cùng với hàng chục cán bộ, chiến sĩ công an, quân đội phối hợp cùng chính quyền địa phương và người dân dọn dẹp bùn đất, di dời tài sản, bảo đảm hậu cần tại chỗ. Nhiều đoàn cứu trợ, tổ chức xã hội và các nhà hảo tâm cũng đã kịp thời có mặt, mang theo gạo, mỳ tôm, nước uống, quần áo... để hỗ trợ bà con, giúp ổn định bước đầu cuộc sống.

Về bản Chiềng, xã Yên Nhân, nơi cách trung tâm xã gần 50km, cảnh hoang tàn sau lũ vẫn còn hiện rõ. Đất đá, cây rừng ngổn ngang, nhiều căn nhà chỉ còn trơ nền móng. Bản có 5 hộ bị lũ cuốn trôi hoàn toàn nhà cửa, 14 hộ có nhà bị đổ sập một phần. Toàn bộ diện tích hoa màu, ao cá bị hư hại hoặc mất trắng... Trước tình cảnh ấy, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh đã huy động lực lượng chia thành các tổ nhỏ từ 3 đến 5 người trực tiếp xuống từng hộ dân hỗ trợ. Hàng trăm ngôi nhà sàn bị bùn đất vùi lấp đến 2 mét, không thể đưa cơ giới vào, buộc bộ đội và dân quân phải dùng xẻng, xe rùa, cáng gỗ để vận chuyển đất đá ra ngoài. Công việc nặng nhọc, thủ công, nhưng là cách duy nhất để giải phóng nhà cửa, tìm lại chỗ ở an toàn cho bà con.

Chia sẻ với chúng tôi, anh Lương Thanh Bằng ở bản Khong, xã Yên Nhân, hộ gia đình có nhà bị lũ cuốn trôi, nghẹn ngào: “Từ ngày lũ về, mọi thứ mất trắng, từ nhà cửa đến đồng ruộng, hoa màu. Cả nhà phải tá túc nhà họ hàng, giờ chưa biết lấy gì để sinh sống, cũng không biết bao giờ mới dựng lại được mái nhà để ở”. Lời tâm sự ấy là nỗi lòng chung của nhiều hộ dân vùng lũ, khi trước mắt họ vẫn là ngổn ngang khó khăn.

Ông Quách Thế Thuận, Chủ tịch UBND xã Yên Nhân, chia sẻ: Sau lũ, không chỉ lo dựng lại nhà cửa, trường lớp, mà nỗi lo lớn hơn nằm ở môi trường và sinh kế lâu dài của bà con. Hàng chục héc-ta ruộng, hoa màu bị bồi lấp, hệ thống kênh mương hư hỏng nặng, chưa thể khôi phục sản xuất. Nếu không có giải pháp kịp thời, cuộc sống của nhiều hộ dân sẽ càng khó khăn khi mất đi nguồn thu nhập chính. “Nguy cơ dịch bệnh đang hiện hữu. Rác thải, xác gia súc còn sót lại sau dòng lũ, nguồn nước sinh hoạt bị ô nhiễm nặng, đe dọa trực tiếp đến sức khỏe cộng đồng. Công tác vệ sinh môi trường, khử khuẩn, cấp nước sạch đã, đang được triển khai khẩn trương, nhưng vẫn gặp nhiều trở ngại”, ông Thuận cho biết thêm.

Trước thực trạng đó, ngày 31/8, Chủ tịch UBND tỉnh ban hành Quyết định số 2951/QĐ-UBND phê duyệt dự toán kinh phí hỗ trợ khắc phục hậu quả thiên tai tại xã Yên Nhân và xã Bát Mọt. Tổng kinh phí hơn 4 tỷ đồng được trích từ nguồn kinh phí dự phòng ngân sách tỉnh năm 2025. Đến ngày 4/9, đồng chí Nguyễn Doãn Anh, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy đã trực tiếp đến kiểm tra, chỉ đạo công tác khắc phục hậu quả tại các xã Yên Nhân và Bát Mọt. Đồng chí nhấn mạnh nhiệm vụ cấp bách là tập trung mọi nguồn lực để ổn định chỗ ở cho người dân; đồng thời xây dựng lại hạ tầng thiết yếu, sớm bố trí mặt bằng khu tái định cư ở những địa điểm an toàn. Bí thư Tỉnh ủy cũng yêu cầu cấp ủy, chính quyền hai xã phối hợp chặt chẽ với các lực lượng, phát huy tinh thần tự lực, đồng thời tranh thủ sự hỗ trợ của tỉnh, các sở, ngành và các tổ chức xã hội để khôi phục sản xuất, bảo đảm đời sống cho bà con.

Những nguồn hỗ trợ, chỉ đạo kịp thời, cùng sự chung tay của cộng đồng đã tiếp thêm động lực để chính quyền địa phương và người dân vùng lũ nỗ lực vượt qua khó khăn. Dẫu con đường trở lại cuộc sống bình thường còn nhiều gian nan, nhưng với quyết tâm và sự đồng lòng, niềm tin vào một cuộc sống mới sau lũ đang dần được khôi phục.

Bài và ảnh: Đình Giang