Thanh Hóa thực hiện chiến lược tăng trưởng xanh

Chiến lược tăng trưởng xanh góp phần thúc đẩy cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, bền vững về môi trường, hướng tới nền kinh tế xanh, trung hòa các-bon, đóng góp vào hạn chế gia tăng nhiệt độ toàn cầu theo 4 mục tiêu chính là: giảm cường độ phát thải khí nhà kính trên GDP; xanh hóa các ngành kinh tế; xanh hóa lối sống và thúc đẩy tiêu dùng bền vững; xanh hóa quá trình chuyển đổi trên nguyên tắc bình đẳng, bao trùm, nâng cao năng lực chống chịu.

Người dân thị trấn Vân Du (Thạch Thành) chuyển đổi cơ cấu cây trồng mang lại hiệu quả kinh tế cao. Ảnh: Xuân Minh

Ở Việt Nam cũng như nhiều nước trên thế giới đã và đang đặt mục tiêu về tăng trưởng xanh. Trong xu thế đó, tỉnh Thanh Hóa cũng đang tập trung chỉ đạo các địa phương, đơn vị, doanh nghiệp xây dựng kế hoạch hành động để tìm kiếm các mô hình đổi mới sản xuất theo hướng xanh, bền vững. Theo dự báo, tổng mức phát thải khí nhà kính của tỉnh Thanh Hóa đến năm 2030 ước đạt 30.364,4 nghìn tấn CO2-eq. Nhằm giảm phát thải, thúc đẩy sử dụng năng lượng tái tạo, xây dựng lối sống xanh và đẩy mạnh sản xuất sạch hơn, UBND tỉnh Thanh Hóa ban hành Công văn số 17417/UBND-NN gửi các sở, ban, ngành cấp tỉnh, UBND các huyện, thị xã, thành phố về việc triển khai thực hiện quyết định phê duyệt chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến 2050.

Theo đó, để thực hiện hóa mục tiêu chiến lược tăng trưởng xanh, tỉnh Thanh Hóa đã đẩy mạnh phát triển các ngành kinh tế xanh, sử dụng hiệu quả và tiết kiệm năng lượng, tài nguyên thiên nhiên hướng đến nền kinh tế các-bon thấp, làm giàu vốn tự nhiên, giảm phát thải phù hợp với nguồn lực và tình hình thực tế của địa phương. Tỉnh ta đã tập trung mọi nguồn lực để thực hiện một số giải pháp, như: Đẩy mạnh chuyển đổi mô hình trồng lúa sử dụng phân bón từ vô cơ sang hữu cơ; phát triển vùng luồng thâm canh, rừng gỗ lớn, tạo nguồn nguyên liệu cho công nghiệp chế biến lâm sản và tạo bể hấp thụ khí CO2; hoàn thiện thể chế, nâng cao năng lực bằng việc xây dựng cơ chế hỗ trợ xử lý chất thải rắn sinh hoạt, khuyến khích phát triển vùng trồng thâm canh; sử dụng các thiết bị điện, phương tiện giao thông tiết kiệm năng lượng; thu hút các dự án cải tạo, nâng cấp đê, hồ chứa nước ngọt khu vực ven biển...

Từ những giải pháp phù hợp, đúng hướng về chiến lược tăng trưởng xanh, bước đầu đạt được một số kết quả đáng ghi nhận. Điển hình như, tính đến năm 2021, tỷ lệ che phủ rừng trên địa bàn tỉnh đạt 53,6%; 73% chất thải nguy hại, 82,5% chất thải rắn thông thường, 85% chất thải rắn sinh hoạt được thu gom, xử lý đạt tiêu chuẩn; tỷ lệ dân số đô thị được dùng nước sạch qua hệ thống cấp nước tập trung đạt 95%. Ngoài ra, thực hiện tái cơ cấu ngành nông nghiệp giai đoạn 2016-2021, toàn tỉnh đã chuyển đổi linh hoạt được hơn 45.000 ha đất trồng lúa, mía và sắn kém hiệu quả sang trồng các loại cây trồng khác đạt hiệu quả kinh tế cao hơn. Trong đó, chuyển đổi trên đất trồng lúa khoảng 30.000 ha, đất trồng mía 10.000 ha, đất trồng sắn 5.000 ha. Trong quá trình chuyển đổi, xuất hiện nhiều mô hình chuyển đổi đạt hiệu quả kinh tế vượt trội, một số diện tích được chuyển sang trồng các cây rau màu có giá trị hoặc sản xuất công nghệ cao đạt hiệu quả kinh tế cao gấp 8 đến 10 lần...

Về thu hút dự án đầu tư, hiện tỉnh đã cấp giấy chứng nhận đầu tư thực hiện Dự án Nhà máy Điện mặt trời Thanh Hóa I (Khu Kinh tế Nghi Sơn) công suất 160 MW; Dự án Nhà máy Ép tre công nghiệp Tam Thanh (Quan Sơn) công suất 100.000m3 sản phẩm/năm; Dự án Công viên sinh thái tre luồng Thanh Tam (do Công ty CP Mía đường Lam Sơn thực hiện) có diện tích 160 ha, cùng một số dự án chế biến gỗ công nghiệp khác...

Tuy nhiên, trong quá trình triển khai kế hoạch hành động về tăng trưởng xanh ở tỉnh Thanh Hóa vẫn còn một số hạn chế, như: Tăng trưởng xanh mặc dù được nhiều địa phương quan tâm, nhiều doanh nghiệp ứng dụng nhưng tầm quan trọng vẫn chưa thực sự được đề cao so với việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Chính vì thế, phần lớn người dân và doanh nghiệp chưa có nhận thức đầy đủ về sự cấp thiết của tăng trưởng xanh. Việc biến đổi khí hậu làm gia tăng các hiện tượng thời tiết cực đoan, suy giảm chất lượng hệ sinh thái, tác động tiêu cực đến đời sống và sản xuất của Nhân dân. Mô hình tăng trưởng chủ yếu phát triển theo chiều rộng, dựa vào tài nguyên đất đai, khoáng sản, nguồn nước, lao động để tăng quy mô sản xuất; việc phát triển theo chiều sâu, dựa vào công nghệ hiện đại còn hạn chế...

Để tiếp tục thực hiện có hiệu quả chiến lược tăng trưởng xanh, tỉnh Thanh Hóa đã và đang triển khai một số giải pháp, trong đó đẩy mạnh công tác tuyên truyền để người dân, doanh nghiệp tham gia tích cực hơn trong nền kinh tế xanh, các chuỗi của tăng trưởng xanh, trước hết là lối sống xanh, tiêu dùng xanh kết hợp với nếp sống đẹp truyền thống để tạo nên đời sống chất lượng cao, hòa hợp với thiên nhiên. Tiếp tục nâng cao nhận thức về lợi ích của tăng trưởng xanh, vai trò thực hiện, tầm quan trọng của nhiệm vụ để tiếp tục hình thành các kế hoạch hành động, dự án cụ thể ứng phó với biến đổi khí hậu và tạo động lực cho tăng trưởng xanh. Phấn đấu đến năm 2030, giảm lượng phát thải khí nhà kính so với phương án phát triển bình thường là 23% (mức giảm địa phương tự nguyện là 13%; 10% còn lại là mức giảm khi có hỗ trợ từ quốc gia và quốc tế). Về xanh hóa sản xuất, lối sống, giá trị sản phẩm ứng dụng công nghệ cao, công nghệ xanh đến năm 2025 chiếm 45% GDP và đạt trên 60% vào năm 2030. Tỷ lệ che phủ rừng và cây xanh đạt hơn 60% vào năm 2025. Tỷ lệ chất thải rắn sinh hoạt được thu gom và xử lý tại đô thị đạt 91%, 85% chất thải rắn thông thường và 80% chất thải rắn nguy hại được thu gom và xử lý đạt tiêu chuẩn. Ngoài ra, 50% đô thị loại IV trở lên đạt tiêu chí đô thị xanh...

Xuân Minh