Kinh tế toàn cầu đang đối mặt với 3 mối đe dọa lớn

Trong bối cảnh căng thẳng thương mại Mỹ - Trung Quốc leo thang và nợ công toàn cầu ngày càng gia tăng, các ngân hàng trung ương thế giới đang đối mặt với nguy cơ mới là đổ vỡ hàng loạt trên các thị trường tài chính. Giám đốc điều hành IMF, bà Kristalina Georgieva, cảnh báo những dấu hiệu về đổ vỡ tài chính đang gia tăng nhanh chóng. Mối quan ngại này cũng là tâm điểm của hội nghị thường niên của Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) và Ngân hàng thế giới (WB), dự kiến diễn ra tại Washington (Mỹ) từ ngày 13 đến ngày 18/10.

Giám đốc điều hành Quỹ Tiền tệ Quốc tế IMF, bà Kristalina Georgieva. Ảnh: Reuters

Trong phát biểu của mình, bà Georgieva nhấn mạnh: “Mức định giá thị trường hiện nay đang tiệm cận mức cao trong thời kỳ bùng nổ internet cách đây 25 năm. Nếu thị trường điều chỉnh đột ngột, tài chính bị thắt chặt hơn có thể kéo giảm tăng trưởng toàn cầu, làm gia tăng rủi ro và gây thêm khó khăn cho các nền kinh tế đang phát triển”.

Nền kinh tế toàn cầu đang đứng trước 3 mối đe dọa lớn gồm: thuế quan, bong bóng trí tuệ nhân tạo (AI) và nợ công tăng kỷ lục. Đây sẽ là những chủ đề chi phối tại cuộc họp thường niên của Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) và Ngân hàng Thế giới (WB), dự kiến diễn ra tại Washington từ ngày 13/10.

Mặc dù nền kinh tế toàn cầu, đặc biệt là Mỹ, đã thể hiện khả năng phục hồi đáng ngạc nhiên trước đợt tăng thuế quan lớn nhất kể từ những năm 30 của thế kỷ trước nhờ chi tiêu mạnh mẽ của người tiêu dùng và việc các công ty chấp nhận lợi nhuận mỏng hơn, tuy nhiên sự ổn định này được cho là không bền vững, nhất là khi lời đe dọa mới nhất Tổng thống Donald Trump dọa áp thuế 100% đối với hàng hóa Trung Quốc từ ngày 1/11 đã làm dấy lên những lo sợ về một cú sốc mới.

Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) dự báo tăng trưởng thương mại hàng hóa toàn cầu sẽ chỉ đạt 0,5% vào năm 2026, giảm mạnh so với mức 2,4% trong năm nay, phản ánh sự ảnh hưởng chậm trễ từ các mức thuế quan.

Theo Viện Tài chính Quốc tế (IIF), nợ toàn cầu đã tăng hơn 21.000 tỷ USD trong nửa đầu năm, lên mức cao kỷ lục, gần 338.000 tỷ USD, quy mô tăng tương đương với giai đoạn đại dịch. Sự bùng nổ mạnh và nhanh của AI cũng tiềm ẩn nguy cơ. Thực tế, sự tăng trưởng mạnh của AI đã thúc đẩy thị trường chứng khoán, giúp chỉ số S&P 500 tăng 32% kể từ tháng 4 và Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) Mỹ tăng nhanh nhất trong gần 2 năm.

Ngoài 3 rủi ro trên, nền kinh tế toàn cầu còn ghi nhận các dấu hiệu suy yếu khác như tăng trưởng tuyển dụng của Mỹ kém hơn kỳ vọng, việc làm trong lĩnh vực sản xuất của Mỹ giảm 4 tháng liên tiếp, trong khi hoạt động sản xuất của Trung Quốc giảm tháng thứ 6 liên tiếp và nền kinh tế của Đức – lớn nhất châu Âu đã sụt giảm nhiều hơn đáng kể so với ước tính ban đầu trong quý 2.

Lê Hà

Nguồn: France 24, Reuters