Khuyến khích học sinh nghiên cứu khoa học - kỹ thuật

Cùng với việc nâng cao chất lượng giáo dục đại trà, giáo dục mũi nhọn, những năm gần đây, ngành giáo dục luôn quan tâm và tổ chức tốt cuộc thi khoa học - kỹ thuật (KHKT) dành cho học sinh trung học với mục tiêu khuyến khích học sinh ứng dụng các kiến thức đã học một cách sáng tạo để giải quyết các vấn đề của cuộc sống.

Đại diện Sở Giáo dục và Đào tạo trao thưởng cho học sinh đạt giải tại Cuộc thi Khoa học kỹ thuật dành cho học sinh trung học cấp tỉnh năm học 2017-2018.

Được triển khai từ năm học 2013-2014, đến nay, cuộc thi KHKT dành cho học sinh trung học đã thu hút 100% đơn vị giáo dục trên địa bàn tỉnh tham gia và có trên 90% số đơn vị tổ chức thi cấp cơ sở với hàng nghìn dự án của các em học sinh tham gia. Ở cấp tỉnh, trong 5 năm qua, cuộc thi đã thu hút 816 đề tài, dự án của gần 1.500 học sinh dự thi. Một số đơn vị có nhiều đề tài tham dự, như: Phòng Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) huyện Đông Sơn, Cẩm Thủy, Yên Định, Nông Cống, TP Thanh Hóa, Trường THPT Nguyễn Xuân Nguyên, Trường THPT chuyên Lam Sơn, Trường THPT Thường Xuân 2, Trường THPT Bỉm Sơn... Tính riêng cuộc thi năm học 2017-2018, toàn tỉnh có 59 đơn vị gồm 40 trường THPT và 19 phòng GD&ĐT trong tỉnh tham gia với 91 dự án thuộc 12 lĩnh vực.

Trải qua 3 vòng chấm thi, đã có 69/91 dự án, đề tài tham gia đạt giải, với 2 giải nhất, 6 giải nhì, 20 giải ba và 41 giải khuyến khích.Trong đó, 2 dự án đạt giải nhất là Dự án “Hệ thống đảm bảo an toàn cho tài xế lái xe – SAS bằng phương pháp đóng mở nguồn điện, MQ3 và Module Sim” của học sinh Trường THPT Nguyễn Xuân Nguyên và Dự án “Chế tạo thiết bị thí nghiệm nghiên cứu dòng điện trong chất điện phân và nghiên cứu lực từ tác dụng lên dòng điện trong chất điện phân dùng trong chương trình phổ thông” của Trường THPT Dân tộc nội trú tỉnh. Ở cấp quốc gia, 5 năm qua, toàn tỉnh có 29/33 dự án tham gia đạt giải và ở kỳ thi quốc tế học sinh Thanh Hóa cũng đã 2 lần đạt giải đặc biệt. Đơn cử, như Đề tài “Nghiên cứu tác dụng của insulin qua đường nhỏ mũi đến trí nhớ không gian và khả năng điều chỉnh nhận thức ở chuột” của em Trần Minh Hiếu và Lê Hoàng Nhất, học sinh Trường THPT chuyên Lam Sơn được Hiệp hội tâm lý học Hoa Kỳ trao giải đặc biệt tại hội thi KHKT quốc tế intel – isef năm 2015 diễn ra tại Hoa Kỳ.

Qua đánh giá của Sở GD&ĐT cho thấy, việc tổ chức cuộc thi đã góp phần khuyến khích học sinh nghiên cứu khoa học (NCKH), sáng tạo kỹ thuật và vận dụng kiến thức của các môn học vào giải quyết những vấn đề thực tiễn, qua đó, góp phần thay đổi phương pháp dạy học; đổi mới cách đánh giá kết quả học tập; tăng cường tổ chức các hoạt động giáo dục trải nghiệm sáng tạo theo định hướng phát triển năng lực và phẩm chất của học sinh. Sau 5 lần tổ chức, cuộc thi đã đạt được mục đích, yêu cầu đặt ra là phát huy khả năng sáng tạo của học sinh; tìm kiếm những ý tưởng khoa học, mới lạ, độc đáo, những sáng kiến và giải pháp cụ thể, thiết thực, phù hợp với điều kiện sản xuất và phong tục, tập quán của mỗi địa phương; tạo ra sân chơi trí tuệ, khoa học, bổ ích cho học sinh. Cuộc thi cũng đã khai thác hiệu quả tiềm lực của đội ngũ giáo viên, nhất là giáo viên có năng lực, kinh nghiệm và hướng dẫn học sinh NCKH. Thành công của các cuộc thi không chỉ là số lượng các dự án mà là sự nhiệt tình, tính chủ động, sự say mê và kết quả ứng dụng của việc NCKH của học sinh, giáo viên trong thực tiễn.

Để cuộc thi phát triển ngày càng sâu rộng, chất lượng ngày càng cao, thời gian tới, ngành giáo dục tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền về mục đích, ý nghĩa, nội dung của cuộc thi đến cán bộ quản lý giáo dục, giáo viên, học sinh, cha mẹ học sinh và cộng đồng xã hội. Chỉ đạo các đơn vị lập kế hoạch, tổ chức triển khai hoạt động NCKH trong học sinh phù hợp với điều kiện thực tế của đơn vị. Khuyến khích các đơn vị tổ chức bồi dưỡng năng lực cho đội ngũ giáo viên hiện có, đặc biệt là giáo viên có năng lực, kinh nghiệm NCKH, giáo viên đã thực hiện đề tài NCKH; đưa nội dung NCKH của học sinh vào sinh hoạt của tổ chuyên môn; giao nhiệm vụ cho giáo viên trao đổi, thảo luận về những vấn đề thời sự, những vấn đề nảy sinh trong thực tiễn trong giờ sinh hoạt lớp, chào cờ, ngoại khóa nhằm định hướng hình thành ý tưởng về dự án NCKHcho học sinh. Cùng với đó,biểu dương, khen thưởng kịp thời những học sinh và cán bộ, giáo viên hướng dẫn học sinh có thành tích trong công tác NCKH, phát động phong trào NCKH và tham gia cuộc thi.

Bài và ảnh: Lê Phong