Thuốc lá điện tử và con đường dẫn đến ma túy tổng hợp

Ngày càng nhiều thanh, thiếu niên sử dụng thuốc lá điện tử tại nơi công cộng.

Hiện nay, tại nhiều quán cafe, giải khát trên địa bàn TP Thanh Hóa, việc sử dụng thuốc lá điện tử đã, đang trở nên khá phổ biến, gây ra những hệ lụy không nhỏ cho cộng đồng. Nguy hại hơn khi người sử dụng thuốc lá điện tử lại dùng loại tinh dầu có chứa ma túy tổng hợp.

Gặp T.V.L (sinh năm 1996) - một thanh niên có thâm niên sử dụng thuốc lá điện tử ở TP Thanh Hóa. T.V.L cho biết, ngày nào anh cũng tới một quán cafe có tiếng, đông khách tại trung tâm TP Thanh Hóa. Gia đình có điều kiện, vì vậy T.V.L đã nhanh chóng tiếp cận với thuốc lá ngay từ khi mới học lớp 8. Đến lớp 10, T.V.L đã chuyển sang hút thuốc lá điện tử. Ngày nào trong ba lô của T.V.L cũng có vape (một loại máy hút thuốc lá điện tử) và vài chai tinh dầu loại hoa quả để có dịp được thể hiện, giao lưu với bạn bè cùng sở thích. Suốt 3 năm học THPT đến giờ, T.V.L đã trở thành “con nghiện” thuốc lá điện tử.

Từ nhu cầu cho bản thân, T.V.L đã có nhiều mối để mua, liên tục lên đời vape, mua tinh dầu các loại về để hút. Không chỉ là con nghiện, nhiều năm qua, T.V.L đã trở thành một “tay buôn” vape, tinh dầu có tiếng ở TP Thanh Hóa. Đối tượng phục vụ chủ yếu là các bạn trẻ, các em học sinh THPT và các đối tượng khác. Thậm chí gần đây, khách của T.V.L còn có nhiều em học sinh mới chỉ học lớp 7, lớp 8.

Trước tình trạng nở rộ quá nhanh các nhóm thanh, thiếu niên hút thuốc lá điện tử, nhiều quán cafe, giải khát đã phải quy định nơi hút ở phía ngoài hè, ban công, thậm chí có quán còn cấm hẳn vì lo sợ việc dễ dãi với các loại thuốc lá điện tử còn có nguy cơ dẫn đến khách hàng có thể lợi dụng để hút “cỏ Mỹ”, ma túy tổng hợp. Chị Đỗ Thị Hương ở phường Trường Thi (TP Thanh Hóa) cho biết: “Tôi rất sợ mùi khói thuốc lá điện tử, bởi khi hít phải vào cơ thể là thấy như bị say và cả ngày hôm đó tôi luôn trong tình trạng khó chịu. Tôi cũng đã phải bỏ cả quán cafe yêu thích vì có quá nhiều nhóm hút thuốc lá điện tử”. Cách đây không lâu, tại một quán cafe nổi tiếng tại TP Thanh Hóa đã xảy ra việc có 2 nam thanh niên, trong lúc hút thuốc lá điện tử đã bị bất tỉnh lâm sàng trong gần 10 phút. Các nhân viên của quán cafe đã đánh thức 2 thanh niên này nhưng bất thành. Quá hoảng hốt, chủ quán đã gọi xe taxi với ý định đưa 2 thanh niên này tới bệnh viện. Tuy vậy, ngay khi xe taxi đến thì 2 thanh niên này bắt đầu tỉnh với các triệu chứng chóng mặt, buồn nôn, đi lại lảo đảo. Sau khi 2 thanh niên nay tỉnh hẳn, chủ quán đã điều tra và được biết, 2 thanh niên này đã sử dụng 1 loại tinh dầu có chứa một lượng nhỏ ma túy tổng hợp (chưa xác định) để hút, dẫn đến việc bị bất tỉnh do “phê thuốc”. Sau sự cố này, chủ quán cafe đã buộc phải từ chối không phục vụ nhiều nhóm hút thuốc lá điện tử vì sợ lại xảy ra điều tương tự.

Theo khảo sát, hiện nay trên địa bàn TP Thanh Hóa, các quán cafe, trà chanh, giải khát là nơi lý tưởng để thanh, thiếu niên hút thuốc lá điện tử. Hầu hết, các loại vape, chai tinh dầu được bán đều là hàng trôi nổi, không rõ nguồn gốc xuất xứ được các đầu nậu giới thiệu là hàng xách tay từ Ma-lai-xi-a, Hàn Quốc và một số nước châu Âu. Việc xác minh trong mỗi chai tinh dầu liệu có ma túy tổng hợp hay chất gây nghiện hay không thì không thể xác minh được. Trong khi đó, đây là loại hàng hóa có giá khá đắt và việc bán lẻ qua tay được cho là có lãi khá cao. Chính vì vậy, việc tuồn các loại chai tinh dầu có chứa chất gây nghiện, ma túy tổng hợp để biến khách hàng trở thành những con nghiện, phải mua hàng để sử dụng liên tục là mục tiêu mà nhiều “đầu nậu” bán lẻ nhắm tới.

Theo Cục Quản lý thị trường Thanh Hóa, việc bán lẻ các loại vape, tinh dầu đều vi phạm pháp luật, bởi hiện nay, chỉ có một số doanh nghiệp được cấp phép nhập khẩu, phân phối và bán ra thị trường thuốc lá điện tử. Cá nhân nào muốn bán lẻ phải được cấp phép. Tình trạng bán lẻ trên mạng xã hội của cá nhân, hay bán bằng hình thức qua tay hiện nay là đáng lo ngại bởi sẽ không kiểm soát được các loại tinh dầu cả về thành phần, nguồn gốc xuất xứ và nguy hiểm nhất là trong các chai tinh dầu có chứa các loại ma túy tổng hợp, chất gây nghiện mới hiện nay. Điều này hiện đang thách thức các cơ quan chức năng bởi các đối tượng bán lẻ khi bị phát hiện thì chống chế, khẳng định đây là của cá nhân sử dụng.

Qua tìm hiểu, các bác sĩ tại Bệnh viện Lao – Phổi Thanh Hóa cho biết: Hầu hết các loại tinh dầu của thuốc lá điện tử trên thị trường hiện nay đều là hàng trôi nổi, được pha chế, sản xuất bằng hóa chất. Thậm chí có nhiều loại không rõ nguồn gốc xuất xứ, người hút không được đọc hướng dẫn sử dụng, không rõ các thành phần. Hút liên tục vẫn gây nghiện và sử dụng thuốc lá điện tử lâu dài cũng là một hình thức tích tụ chất độc trong người. Nếu có chất gây nghiện, ma túy tổng hợp thì càng nguy hiểm cho sức khỏe hơn khi trở thành những con nghiện ma túy sau một thời gian.

Để kiểm soát chặt chẽ việc buôn bán thuốc lá điện tử, đề nghị các cơ quan chức năng cần có sự vào cuộc một cách nghiêm túc nhất trong kiểm soát việc buôn bán thuốc lá điện tử, các loại tinh dầu theo quy định của pháp luật; phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi bán buôn, bán lẻ trái pháp luật loại mặt hàng này.

Mạnh Cường