“Rằng qua cơn hoạn nạn mới hiểu tận lòng nhau”

Những người dân vùng lũ đã mất gần như tất cả, nhưng không đánh mất mình. Họ đang tạo ra hình ảnh đẹp đẽ ở nơi tận cùng đau thương.

Anh Nguyễn Xuân Lam ở xóm Mỹ Đông, xã Cẩm Mỹ, huyện Cẩm Xuyên (Hà Tĩnh) mang vàng và giấy tờ lẫn trong hàng cứu trợ đến xã Cẩm Mỹ nhờ tìm người trả lại. Ảnh: PA/Lao động

Những ngày qua, khi mà chúng ta liên tiếp phải chứng kiến nhiều địa phương ở Miền Trung chìm trong lũ, bão, sạt lở đất đá, người dân ở tận cùng nỗi đau, lại cũng chính là lúc lộ ra chân giá trị của lòng người. Đó là việc làm mà chúng ta thường nhắc đến bằng hình tượng: “Đói cho sạch, rách cho thơm”.

Qua thông tin trên nhiều trang báo và mạng xã hội, chúng ta biết được rằng đã có nhiều người dân vùng lũ mong muốn và đã kết nối với cơ quan chức năng để được trả lại tài sản cho chủ nhân đích thực của nó vô tình bỏ quên trong hàng hóa cứu trợ.

Đó là một người dân ở xã Ba Tầng, huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị đã đem 10 triệu đồng phát hiện được trong túi áo cũ do một đoàn từ thiện tặng, chuyển lại cho chính quyền xã nhờ trả lại cho người để quên.

Và cũng tại vùng lũ tỉnh này, em Hồ Thị Huê và Hồ Thị Thanh Hoài (học sinh lớp 5, Trường Phổ thông dân tộc bán trú tiểu học Vĩnh Hà, huyện Vĩnh Linh) phát hiện trong chiếc áo ấm được cứu trợ có 5 triệu đồng tiền mặt, hai em đã kịp thời báo lên nhà trường.

Tại tỉnh Hà Tĩnh, gia đình anh Đào Xuân Minh ở xã Cẩm Mỹ, huyện Cẩm Xuyên bị nước tràn vào nhà, ngập sâu hơn 1m, nhiều tài sản hư hỏng, được các đoàn đến cứu trợ, trong đó có quần áo cũ. Khi lấy đồ ra dùng anh phát hiện trong túi áo khoác và mũ sơ sinh có 2 chỉ vàng đựng trong hộp. Anh đã báo với chính quyền địa phương để tìm chủ nhân của số vàng trên.

Còn anh Nguyễn Xuân Lam ở xóm Mỹ Đông, xã Cẩm Mỹ, huyện Cẩm Xuyên đã phát hiện chiếc ví, bên trong có 1 dây chuyền vàng, 1 vòng bạc cùng một số giấy tờ liên quan. Anh cũng đã đăng tin lên facebook và báo chính quyền tìm người trả lại.

Rõ ràng những người dân vùng lũ mất tài sản, nhưng không đánh mất mình.

Hai học sinh cùng số tiền 5 triệu đồng tìm thấy trong chiếc áo cũ. Ảnh: NVCC/Lao động

Trong lúc đói rét, không còn tài sản, để có được miếng ăn trước mắt đã quý chứ nói gì đến cả chục triệu đồng hay vài chỉ vàng.

Nhưng khác với suy đoán thường có về sự sân si của lòng người, nhiều người dân gặp hoạn nạn ở Miền Trung đã đem đến một hình ảnh rất đỗi cảm phục, mà không phải ai cũng có thể thực hiện được.

Trong hoàn cảnh như thế, xét theo diễn biến tâm lý thì họ hoàn toàn có thể im lặng. Mà thực ra cũng chẳng có pháp luật nào có thể yêu cầu họ phải trả lại thứ tài sản ấy cả vì không có chứng cứ, cũng không có người đòi lại. Chỉ có sự trung thực lớn hơn tất cả, thôi thúc họ thực hiện bổn phận nhân cách của mình.

Những người dân vùng lũ đề cao giá trị của nhân cách, nhưng xét cho cùng đó cũng là những điều rất đời thường, câu chuyện giản dị trong cuộc sống, đã được kết tinh bao đời nay.

Chỉ có điều là, khi cuộc sống với những diễn biến ngày càng phức tạp, sự nhỏ nhen và thực dụng của cuộc sống trỗi lên xâm chiếm tâm hồn, bôi đen tâm hồn, khiến cho nhiều người tranh đua quá mức, có những việc làm thiếu kiểm soát, thì những điều giản dị như thế đang dần ít đi.

Cũng chính từ thông tin báo chí cho chúng ta biết thêm rằng, trong những ngày qua tại một số địa phương ở Miền Trung đã xuất hiện những người dân không hề bị hoạn nạn, thậm chí trên người còn đeo vàng, nhưng vẫn trà trộn vào dòng người xếp hàng xin cứu trợ. Họ đang tranh giành những thứ thiết yếu trong hoàn cảnh đặc biệt mà không hề nghĩ đến hậu quả của việc mình làm.

Và có thể nói rằng, những hình ảnh tương tự như thế chúng ta không khó để bắt gặp trong cuộc sống hôm nay. Những hình ảnh đang làm xấu đi và đảo lộn giá trị của cuộc sống này.

Trong tận cùng khó khăn đã xuất lộ thêm những hình ảnh cao đẹp từ lòng người, đối trọng lại sự bon chen, thực dụng đang song hành trong cuộc sống. Chúng ta trân trọng và hy vọng những điều dung dị, cảm khái ấy tiếp tục được nhân lên, lan truyền và lay thức nhiều hơn, để cuộc sống thường ngày trở nên đáng sống hơn.

Người dân vùng Thanh - Nghệ - Tĩnh, rộng hơn là cả khu vực Miền Trung vốn gặp nhiều khó khăn do thiên tai luôn rập rình, đe dọa. Nhưng vượt lên tất cả, lòng người nơi đây vẫn kiên trung, bất định, cố kết chống lại các mối đe dọa bằng thứ “vũ khí mềm” đó chính là sức mạnh nhân tâm, những việc làm đẹp đẽ.

Phẩm chất ấy đã được nhạc sỹ Trần Hoàn mô tả bằng những ca từ xúc động trong một bài hát của ông: “Rằng qua cơn hoạn nạn mới hiểu tận lòng nhau”. Trong cơn lũ dữ lần này, phẩm chất ấy thêm lần nữa ngời sáng, đáng để chúng ta học tập biết bao.

Lam Vũ