Hạn chế sử dụng túi nilon – trách nhiệm của cả cộng đồng

Từ lâu, các sản phẩm từ nhựa và nilon đã được sử dụng phổ biến trong đời sống và mang lại những tiện ích nhất định cho con người. Tuy nhiên việc sử dụng những sản phẩm này đã để lại những hậu quả khôn lường đối với môi trường sống.

Sử dụng làn nhựa đi chợ đã trở thành thói quen của phụ nữ phường Lam Sơn (thị xã Bỉm Sơn).

Được biết, một gia đình trên địa bàn TP Thanh Hóa thải ra khoảng 7 – 10 túi nilon và chất thải rắn sinh hoạt/ngày. Theo ghi nhận của phóng viên, tại các chợ dân sinh rất ít người dân đi chợ mang theo làn nhựa hoặc đồ dùng thay thế túi nilon để đựng hàng, gần như 100% chủ quầy hàng bán rau, củ, quả, thực phẩm tươi sống... vẫn dùng túi nilon. Chị H., chủ quầy thịt lợn ở chợ Trường Thi, cho biết: “Mỗi ngày tôi dùng hết gần 1kg túi nilon, tôi bán ở đây nhiều năm, khách đi chợ mang theo làn nhựa hoặc từ chối sử dụng túi nilon rất ít”. Tay xách túi lớn, túi nhỏ từ chợ về, bà Thêm, ở số nhà 250, đường Đội Cung, phường Trường Thi, cho biết: “Tôi đọc báo, xem tivi biết được tác hại của túi nilon nhưng vì thói quen và sự tiện dụng nên hàng ngày đi chợ tôi chỉ đi người không, người bán hàng bỏ rau quả, thịt cá vào túi nilon, tôi chỉ việc xách về”.

Việc sử dụng túi nilon đựng hàng của bà Thêm cũng như những người bán hàng ở các khu chợ dân sinh đã rất nhiều năm rồi, rất khó thay đổi, dù họ vẫn biết rằng sử dụng túi nilon sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến hệ sinh thái, môi trường sống. Trước thực trạng trên, thời gian qua, các ban, ngành, đoàn thể trong tỉnh đã tích cực vào cuộc, đẩy mạnh tuyên truyền, vận động, kêu gọi cộng đồng thay đổi hành vi, thói quen sử dụng túi nilon và sản phẩm nhựa dùng một lần. Công tác tuyên truyền được thực hiện thường xuyên, lồng ghép trong các hội nghị, cuộc họp và tuyên truyền trực tiếp đến người dân nhằm nâng cao nhận thức cộng đồng về tầm quan trọng của việc phòng, chống rác thải nhựa. Từ đó, xuất hiện một số mô hình, cách làm hay như tuyên truyền, vận động để người dân dùng lá chuối đóng gói thực phẩm; thay thế túi nilon bằng túi vải, túi cói, làn nhựa; sử dụng ống hút bằng chất liệu tre, luồng, ống hút inox... Trong đó, các cấp hội LHPN trong tỉnh cũng đã tuyên truyền, vận động chị em thay đổi nhận thức, từ bỏ thói quen sử dụng túi nilon, sản phẩm nhựa dùng một lần, thay thế bằng đồ dùng làm từ thiên nhiên và thân thiện với môi trường. Nhiều năm nay, các cấp hội LHPN đã gắn với cuộc vận động xây dựng gia đình “5 không, 3 sạch” và phong trào “Phụ nữ Thanh Hóa chung sức tham gia xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, thành lập các mô hình thiết thực, như: “Thu gom phế thải nhựa tái chế gây quỹ hội”, “Đổi phế liệu lấy cây xanh”, đan làn nhựa từ dây lạt nhựa phế thải (TP Thanh Hóa, Nga Sơn, Mường Lát, thị xã Bỉm Sơn...); mô hình “Chi hội phụ nữ hạn chế sử dụng túi nilon”, “Thu gom phế liệu, đổi lấy màu xanh”; dùng vỏ chai nhựa, bình nhựa đổ đất trồng hoa, rau thơm (Hậu Lộc, Hoằng Hóa); dùng làn nhựa đi chợ (Hà Trung, Yên Định, Thạch Thành, thị xã Bỉm Sơn)... Cùng với đó, các cấp hội còn khuyến khích hội viên là chủ cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm, nhà hàng, các tiểu thương, các HTX, tổ hợp tác do nữ làm chủ giảm thiểu việc sử dụng túi nilon, đồ nhựa dùng một lần; vận động gia đình, người thân cùng “nói không” với rác thải nhựa.

Sử dụng làn nhựa khi đi chợ đã trở thành thói quen của đa số phụ nữ phường Lam Sơn (thị xã Bỉm Sơn). Chị Vũ Thị Chinh, Chủ tịch Hội LHPN phường Lam Sơn, cho biết: Phường Lam Sơn hiện nay có 6 chi hội, với hơn 1.900 hội viên. Từ cuối năm 2019, hội đã triển khai sử dựng làn nhựa để đi chợ nhằm giảm thiểu sử dụng túi nilon, cùng với sử dụng làn nhựa đi chợ, nhiều chị em còn có sáng kiến mang theo các hộp nhựa sử dụng được nhiều lần để đựng các loại thực phẩm khác nhau. Việc phát làn nhựa cho chị em đi chợ ở các chi hội điểm mô hình “Nói không với rác thải nhựa và túi nilon” của Hội LHPN thị xã Bỉm Sơn đã bước đầu hạn chế sử dụng túi nilon trên địa bàn. Mặt khác, việc mỗi hội viên xách làn nhựa đi chợ là hành động nhằm làm thay đổi thói quen giảm sử dụng túi nilon và sản phẩm nhựa trong cuộc sống hàng ngày, góp phần lan tỏa đến cộng đồng và xã hội trong việc hạn chế rác thải nhựa ra môi trường. Thông qua chương trình đã góp phần nâng cao nhận thức cho hội viên phụ nữ chung tay hành động nhằm giảm thiểu lượng rác thải nhựa trong cuộc sống, sinh hoạt hàng ngày; đồng thời chị em sẽ là lực lượng nòng cốt, gương mẫu đi đầu trong việc hạn chế sử dụng túi nilon, nói không với sản phẩm nhựa dùng một lần; sử dụng túi vải, làn nhựa khi đi chợ; tích cực tham gia hưởng ứng các hoạt động dọn vệ sinh môi trường, thu gom và đổ rác thải đúng nơi quy định.

Chị Nguyễn Thị Thi, chi hội trưởng chi hội phụ nữ khu phố 1, phường Lam Sơn, cho biết: “Trước đây, mỗi lần đi chợ, tôi lại mang về hàng chục túi nilon đựng cá, thịt, rau..., từ khi hội phát động phong trào chống rác thải nhựa, bảo vệ môi trường tôi đã nhận ra tác hại của túi nilon với môi trường và đã dùng làn nhựa đi chợ và hộp nhựa để đựng thức ăn”. Nhận thấy lợi ích của việc hạn chế sử dụng túi nilon, chị Thi cũng như các hội viên phụ nữ khác trong khu phố đã trở thành những tuyên truyền viên, kêu gọi, vận động các chị em khác và người dân cùng tham gia, hình thành thói quen bảo vệ môi trường.

Tuy nhiên, để người dân thay đổi thói quen sử dụng túi nilon, đồ nhựa dùng một lần đòi hỏi cần có sự chung tay của các cấp, ngành, địa phương, nhất là sự vào cuộc của hệ thống chính trị trong công tác tuyên truyền, vận động để những thay đổi nhỏ của mỗi người dân trong đời sống sẽ góp phần lan tỏa thông điệp bảo vệ môi trường vì một tương lai tốt đẹp cho thế hệ mai sau.

Bài và ảnh: Tiến Đông