Hiệu quả thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội ở huyện Yên Định

Thực hiện Chỉ thị 27-CT/TW của Bộ Chính trị về thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội, xã Yên Ninh (Yên Định) đã chỉ đạo các thôn tổ chức họp bàn, thống nhất bỏ lệ cũ, không tổ chức ăn uống linh đình, mê tín dị đoan, mở trống kèn quá giờ quy định, khóc mướn, rải tiền, vàng mã trên đường đi. Đặc biệt, khi thực hiện nếp sống văn minh các thôn đã đưa các quy định về lối sống văn minh, tiết kiệm vào hương ước, quy ước của thôn. Người dân chỉ đến phúng viếng, tiễn đưa người quá cố chứ không dự cỗ bàn. Đặc biệt, trong thời gian gần đây đã có một số gia đình lựa chọn theo hình thức hỏa táng, góp phần bảo đảm vệ sinh môi trường.

Lễ hội đền Đồng Cổ (Yên Định) được tổ chức theo nếp sống văn minh.

Sự thay đổi trong thực hiện nếp sống văn minh trong việc tang là điều có thể nhận ra ở nhiều địa phương khác. Hiện nay, các địa phương đã đưa nội dung này vào hương ước, quy ước; tổ chức tuyên truyền, vận động đẩy lùi hủ tục; quy hoạch nghĩa trang địa phương; khuyến khích hỏa táng. Kết quả, tình trạng tổ chức tang lễ rườm rà, kéo dài nhiều ngày, trống kèn quá công suất, ăn uống linh đình được cải thiện rõ rệt. Tình trạng khóc mướn, rải tiền, vàng hầu như không còn.

Không chỉ việc tang, việc cưới theo nếp sống văn minh ở huyện Yên Định cũng đạt được kết quả ghi nhận. Các đám cưới trên địa bàn huyện được tổ chức văn minh, lịch sự, tiết kiệm, phù hợp với hoàn cảnh, điều kiện thực tế và văn hóa của từng gia đình, địa phương. Nam nữ đều tự nguyện kết hôn, cùng nhau thực hiện tốt Luật Hôn nhân và Gia đình, đăng ký kết hôn theo đúng thủ tục hành chính. Hình thức tổ chức lễ cưới trang trọng, các nghi thức diễn ra ngắn gọn, nhưng vẫn giữ được bản sắc văn hóa. Không còn tình trạng ăn uống linh đình, nhiều nơi đã tổ chức tiệc trà theo hướng gọn nhẹ, tiết kiệm.

Cùng với sự thay đổi trong việc cưới, việc tang, lễ hội trên địa bàn huyện được thực hiện theo đúng quy định của Nhà nước và phát huy được bản sắc văn hóa truyền thống của từng địa phương. Không còn tình trạng lễ hội được tổ chức linh đình, hoành tráng, gây tốn kém tiền bạc, mất an ninh trật tự, an toàn giao thông. Sau các nghi lễ theo truyền thống, người dân thường tham gia vào các hoạt động giao lưu văn nghệ, các trò chơi, trò diễn, thể thao trong sự quản lý của ban tổ chức, không để xảy ra các hiện tượng lợi dụng để hoạt động mê tín dị đoan, bói toán.

Để có được những thay đổi tích cực trên, huyện Yên Định đã chủ động xây dựng kế hoạch thực hiện nếp sống mới; gắn việc thực hiện nếp sống mới trong việc cưới, việc tang và lễ hội với việc thực hiện phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, phong trào xây dựng thôn, làng, cơ quan, đơn vị văn hóa, phong trào xây dựng nông thôn mới. Đồng thời, Phòng Văn hóa - Thông tin đã phối hợp với Phòng Tư pháp huyện hướng dẫn các địa phương xây dựng và chỉnh sửa quy ước, hương ước thôn, làng phù hợp với các quy định của Nhà nước và địa phương. Cụ thể, như trong thời điểm đầu năm 2020 khi dịch bệnh COVID-19 đang bùng phát mạnh, các địa phương đã tuyên truyền Nhân dân không tổ chức đám cưới, đám tang đông người; khuyến khích các hộ thực hiện trong phạm vi gia đình và chỉ báo tang, báo hỉ... Bên cạnh đó, các địa phương lấy việc thực hiện hương ước làm cơ sở tiêu chuẩn bình xét các danh hiệu gia đình văn hóa, làng văn hóa; tổ chức cho Nhân dân đăng ký, ký cam kết thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội. Từ đó, các nội dung, quy định của việc thực hiện nếp sống văn minh, những quy ước, hương ước của địa phương được Nhân dân nắm bắt kịp thời và nghiêm túc thực hiện. Nhờ đó, hình thành môi trường văn hóa lành mạnh, tiết kiệm, phù hợp với hoàn cảnh, điều kiện kinh tế của mỗi gia đình, những giá trị truyền thống tốt đẹp được giữ gìn và phát huy.

Để phong trào thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội có sức lan tỏa hơn nữa, thời gian tới, huyện Yên Định tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền; tập trung chỉ đạo, triển khai các giải pháp để nâng cao chất lượng hoạt động của phong trào xây dựng gia đình văn hóa, khu dân cư văn hóa; cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp đạt chuẩn văn hóa. Quan tâm xây dựng hương ước, quy ước thôn, làng về nếp sống văn hóa, tập trung vào các quy định về việc cưới, tang, chống mê tín dị đoan và tệ nạn xã hội. Tiếp tục lấy tiêu chí thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội, gắn với bình xét công nhận các danh hiệu văn hóa và danh hiệu thi đua của cán bộ, đảng viên; thường xuyên kiểm tra, nhắc nhở kịp thời các trường hợp vi phạm quy định thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội.

Bài và ảnh: Thùy Linh