Những hiện vật nhắc nhớ về cuộc Tổng tuyển cử đầu tiên

Nhìn những hiện vật được trưng bày tại Bảo tàng tỉnh Thanh Hóa, mỗi người dân xứ Thanh nói riêng, cả nước nói chung đều không khỏi tự hào xen lẫn xúc động nhớ về cuộc Tổng tuyển cử đầu tiên năm 1946 của Nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa. Ký ức ấy càng trở nên ý nghĩa hơn khi chúng ta đang chuẩn bị cho Cuộc bầu cử ĐBQH khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026.

Những câu khẩu hiệu dễ hiểu, dễ nhớ được in ấn để tuyên truyền cho ngày Tổng tuyển cử đầu tiên.

Cuộc Tổng tuyển cử đầu tiên của nước ta được tiến hành theo những nguyên tắc dân chủ, tiến bộ, đó là: phổ thông, bình đẳng, trực tiếp và bỏ phiếu kín để bầu ra 333 đại biểu. Hòa chung với không khí của đất nước, tại Thanh Hóa, cuộc tổng tuyển cử được chuẩn bị và tiến hành chu đáo, trang trọng.

Công tác tuyên truyền, cổ động diễn ra sôi nổi với nhiều hình thức đa dạng, phong phú trên những tấm áp phích với nét vẽ mộc mạc, giản dị cùng các câu khẩu hiệu dễ nhớ, dễ thuộc, giá trị biểu đạt cao như: Đồng bào hãy ủng hộ tổng tuyển cử. Vận mệnh của dân của nước là ở đó. Hãy ủng hộ Quốc hội bằng mọi phương diện. Tổ quốc là trên hết/Phải thận trọng lá phiếu của mình...

Ngày 6-1-1946, cử tri vô cùng phấn khởi, háo hức cầm trên tay lá phiếu bầu cử để lựa chọn ra những người con ưu tú, tiêu biểu, đại diện cho ý chí, nguyện vọng của mình.

Những tấm thẻ cử tri, cuốn thể lệ Tổng tuyển cử với những trang giấy cũ kĩ, sờn rách vẫn đủ sức gợi lên kí ức một thời.

Danh sách ứng cử và thống kê kết quả bầu cử Quốc hội khóa I (6-1-1946) được viết tay cẩn thận, nắn nót từng dòng, từng chữ được tận dụng từ mặt sau của tờ áp phích tuyên truyền, cổ động bầu cử.

Hòm phiếu của khu phố 6 và 7 (thị xã Thanh Hóa) trong lần Tổng tuyển cử đầu tiên.

Chiếc hòm phiếu của Khu phố 6 và 7 (thị xã Thanh Hóa lúc bấy giờ) vốn là chiếc rương gỗ mượn của gia đình ông Lâm Quang Đồng ở phố Lớn, sau đó nhờ ông Lê Gia Trinh (hàng xóm với ông Đồng và là thợ giày da có tiếng trong phố có chữ viết đẹp và khéo tay) trang trí thành hòm phiếu phục vụ bầu cử.

Hòm phiếu được dán giấy màu đỏ bên ngoài, mặt trước dán hình Quốc huy của Nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa và dòng chữ số ghi ngày 6-1-1946, bên trong hòm dán giấy màu vàng, trong góc nhỏ có dán miếng giấy nhỏ màu trắng ngà ghi lại tên người trang trí hòm phiếu…

Những hiện vật theo năm tháng đã cũ sờn nhưng không khí phấn khởi, mừng vui và ý nghĩa lớn lao của cuộc tổng tuyển cử đầu tiên ấy vẫn như còn vẹn nguyên trong kí ức của nhiều người.

Trên từng con đường làng, ngõ phố, cờ hoa rực rỡ, từng dòng người hòa vào nhau mừng vui, rôm rả. Dường như, chẳng ai bảo ai cùng cố gắng sửa soạn cho mình thật tươm tất, đẹp đẽ. Ngày tổng tuyển cử đầu tiên của Nước Việt Nam dân chủ cộng hòa ấy đã thực sự trở thành ngày hội lớn. Lần đầu tiên trong đời, cử tri được hưởng quyền lợi chính trị lớn lao, ý nghĩa như thế. Tại Thanh Hóa, 96% tổng số cử tri trong toàn tỉnh đã đi bỏ phiếu, bầu ra 15 đại biểu Quốc hội khóa I, Nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa.

Kết quả tổng tuyển cử ở Thanh Hóa đã góp phần vào kết quả chung của Cuộc tổng tuyển cử trên phạm vi cả nước - sự kiện trọng đại, mở đầu cho quá trình xây dựng chế độ dân chủ mới, đặt những “viên gạch” đầu tiên cho lịch sử hình thành và phát triển Quốc hội.

Hương Thảo