Cảnh giác với “việc nhẹ, lương cao” qua mạng xã hội

Từ khi dịch COVID-19 xảy ra, nhiều lao động bị mất việc chính là cơ hội “nở rộ” các hình thức tuyển dụng việc làm online. Cũng như hiện nay, khi thời điểm Tết Nguyên đán cận kề, “đánh trúng” nhu cầu tìm việc làm thêm, việc thời vụ phục vụ nhu cầu chi tiêu dịp tết, trên mạng xã hội tiếp tục “bùng nổ” các lời mời chào công việc online hấp dẫn.

Người dân có thể tra cứu các tình huống lừa đảo điển hình tại Cổng không gian mạng quốc gia tại địa chỉ: https://khonggianmang.vn.

Vào mạng xã hội facebook và hàng loạt trang tuyển dụng thời vụ hiện nay, người xem có thể dễ dàng bắt gặp nhiều lời mời chào công việc khá đa dạng hấp dẫn, như trực điện thoại, trông coi kho bãi, bảo vệ, dọn dẹp, bốc dỡ hàng, đứng dây chuyền nhà máy, nhân viên siêu thị... Mức thu nhập được quảng cáo tại những trang rao việc trên các trang mạng xã hội có thể dao động từ 200.000 đồng đến 500.000 đồng/ngày. Một số việc gắn mác “việc nhẹ, lương cao”, có thể làm online, mất ít thời gian và phù hợp cả với nhân viên văn phòng, học sinh, sinh viên và người làm nội trợ. Tuy nhiên, người tham gia cần xem xét, xác minh kỹ và thận trọng với những chiêu trò “móc túi” khi chưa tham gia vào công việc đã yêu cầu nộp các khoản tiền đặt cọc.

Thông qua thông tin tuyển dụng qua facebook, chị Nguyễn Thị L., trú tại Phường Đông Sơn, TP Thanh Hóa được giới thiệu 1 công việc khá đơn giản, “ít chất xám, thu nhập cao”. Theo đó, chị L. được giới thiệu làm cộng tác viên cho website tienve.com. Công việc nghe chừng rất đơn giản là ngồi xem các video, tiền sẽ tự chảy vào tài khoản. Nội dung các video theo chia sẻ thường là ca nhạc, tiểu phẩm hài hoặc phim truyện, thời lượng các video thường từ 5 - 7 phút, có video lên tới hàng tiếng đồng hồ. Chủ website cam kết cứ xem 10 giây thì được 50 đồng. Mỗi ngày, trang này cung cấp hàng trăm video mới để người tham gia có tài khoản xem. Tuy nhiên, để sở hữu một tài khoản trên website này, chị L. phải chuyển khoản trước 750.000 đồng để kích hoạt. Cũng theo chủ website, bên cạnh việc xem video, người dùng còn có thể kiếm tiền bằng cách mời thêm người vào hệ thống. Theo đó, cứ giới thiệu được thêm 1 người mở tài khoản thì người mới sẽ được 10.000 đồng và người giới thiệu được 70.000 đồng.

Sau khoảng một tuần “cày” video thấy đủ 750.000 đồng tiền vốn, chị L. làm lệnh rút tiền như hướng dẫn từ khi được mời tham gia. Tuy nhiên, lệnh rút của chị L. bị “treo” hàng tuần không được xử lý. Chị L. liên hệ với số điện thoại trên website để chất vấn thì “thuê bao không liên lạc được”. Lên mạng tìm hiểu, chị L. mới phát hiện có cả nghìn người bị lừa cùng với một thủ đoạn.

Theo khuyến cáo của cơ quan công an, không chỉ bị lừa tiền đặt cọc và mất thời gian, sau khi tham gia các công việc có tính chất lừa đảo này, người tham gia khi cung cấp số điện thoại còn bị gọi điện, dụ dỗ vào các hình thức tuyển dụng việc làm kết hợp đầu tư trá hình, đa cấp biến tướng qua các nền tảng xã hội. Nghiêm trọng hơn, nếu từng cung cấp giấy tờ tùy thân, có nguy cơ sẽ bị ăn cắp thông tin cá nhân, thông tin tài khoản ngân hàng để thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản từ xa qua không gian mạng.

Thực tế trong thời gian gần đây, Công an tỉnh Thanh Hóa cũng đã liên tục khuyến cáo người dân khi nhận được nhiều đơn trình báo về việc bị lừa đảo, chiếm đoạt tài sản khi tham gia làm công việc cộng tác bán hàng thông qua các lời mời chào việc làm trên mạng xã hội. Thủ đoạn chủ yếu là các đối tượng nhắn tin hoặc sử dụng tài khoản mạng xã hội để đăng tin tuyển cộng tác viên mua bán hàng, tăng tương tác giao dịch trên các sàn thương mại điện tử như Shopee, Lazada, Tiki... Người tham gia sẽ được yêu cầu thanh toán đơn hàng trước rồi sẽ được nhận lại tiền gốc cộng thêm chiết khấu “hoa hồng” từ 10% đến 20% giá trị đơn hàng. Để tạo lòng tin cho những người mới tham gia, các đối tượng thực hiện “quy trình” thanh toán rất uy tín với những đơn hàng nhỏ ban đầu. Khi đã được tin tưởng và đánh vào lòng tham của các cộng tác viên, số lượng đơn đặt hàng tăng lên với số tiền lớn, các đối tượng này sẽ giở chiêu trò chiếm đoạt tài sản.

Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng thuộc Bộ Công Thương cũng đã đưa ra cảnh báo người dân cần nâng cao cảnh giác với các hình thức mời chào tham gia kiếm tiền trực tuyến thông qua việc xem video, đọc báo hoặc các hình thức tương tự, nhưng phải nộp tiền để kích hoạt tài khoản. Với số tiền đóng từ 200.000 đồng đến 700.000 đồng mỗi lượt đăng ký, những kẻ lừa đảo sẽ thu về số tiền rất lớn. Thực tế, nếu người tham gia tỉnh táo, sẽ không khó để nhận ra các “biểu hiện điển hình” của các hình thức này, như quảng cáo các công việc đơn thuần, ít chất xám, mất ít thời gian nhưng... thu nhập hấp dẫn; không yêu cầu bằng cấp, độ tuổi, nộp hồ sơ hay kích hoạt tài khoản bị thu phí. Nếu có một trong các biểu hiện này thì chắc chắn là một “nhà tuyển dụng” lừa đảo.

Được biết, ngày 1-4-2022 Google đã hợp tác cùng Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia Việt Nam (NCSC) ra mắt website: dauhieuluadao.com. Mỗi người dân nên thận trọng, cảnh giác trước những lời chào mời thiếu thực tế, cùng các đơn vị, cơ quan chức năng chung tay “làm sạch rác tuyển dụng”, hướng tới xây dựng cộng đồng việc làm trực tuyến an toàn, thiết thực. Website: dauhieuluadao.com sẽ cung cấp các tình huống lừa đảo điển hình, giúp người dân nhận biết các phương thức lừa đảo phổ biến hiện nay tại Việt Nam và trên thế giới, cũng như những “nguyên tắc vàng” để hành xử, ngăn chặn. Website cũng được NCSC tích hợp vào Cổng không gian mạng quốc gia tại địa chỉ https://khonggianmang.vn để người dân dễ dàng sử dụng và tra cứu khi cần thiết.

Tùng Lâm