Nhiều chuyển biến sau phân cấp quản lý trật tự xây dựng

Với sự vào cuộc đồng bộ có hiệu quả của ngành chức năng và các cấp chính quyền, công tác quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn tỉnh đã có nhiều chuyển biến tích cực. Đáng chú ý, nhiều huyện, thị xã, thành phố đã quyết liệt trong kiểm tra, phát hiện và kiên quyết xử lý vi phạm.

Phường Đông Thọ (TP Thanh Hóa) xử lý công trình vi phạm. Ảnh: Đỗ Đức

Trong bối cảnh tình trạng nhiều dự án, công trình và nhà ở riêng lẻ xây dựng không phép, sai phép, sai mặt bằng quy hoạch và thiết kế đô thị được duyệt, vi phạm chỉ giới xây dựng; một số dự án, công trình vi phạm trật tự xây dựng chậm được phát hiện, xử lý;... UBND tỉnh đã ban hành Chỉ thị số 12/CT-UBND về việc tăng cường công tác quản lý quy hoạch xây dựng, quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn tỉnh. Tiếp đó, Quyết định số 26/QĐ-UBND quy định về quản lý trật tự xây dựng; phân cấp quản lý trật tự xây dựng và tiếp nhận hồ sơ thông báo khởi công xây dựng đối với các công trình trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa (gọi tắt là Quyết định 26 – PV) được UBND tỉnh ban hành, đã tạo thêm khung hành lang pháp lý, cụ thể hóa nhiệm vụ, trách nhiệm của từng cấp, ngành trong công tác quản lý Nhà nước về quy hoạch, xây dựng nói chung và trật tự xây dựng nói riêng.

Để Quyết định 26 đi vào thực tiễn, phát huy vai trò trong đời sống xã hội, trong 2 năm qua, Sở Xây dựng đã phối hợp tổ chức nhiều lớp tập huấn nghiệp vụ, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ về công tác cấp phép xây dựng, quản lý quy hoạch, trật tự xây dựng cho cán bộ, công chức làm công tác chuyên môn. Riêng năm 2023, đã có 8 lớp được tổ chức tại các huyện: Nông Cống, Bá Thước, Vĩnh Lộc, Hà Trung, Quan Hóa, Hậu Lộc, Thọ Xuân và Cẩm Thủy. Bên cạnh đó, Thanh tra Sở Xây dựng đã thực hiện kiểm tra trách nhiệm trong công tác quản lý quy hoạch và xử lý vi phạm trật tự xây dựng đối với UBND cấp xã và cấp huyện tại một số địa phương trong tỉnh. Các đoàn thanh tra, kiểm tra của Sở Xây dựng cũng đã phối hợp với UBND các huyện, UBND các xã tiến hành kiểm tra đối với nhiều dự án đầu tư xây dựng và công trình nhà ở riêng lẻ.

Một công trình vi phạm tại phường Quảng Châu (TP Sầm Sơn) bị xử lý vi phạm hành chính.

Qua công tác thanh tra, kiểm tra, tập huấn đã giúp UBND cấp huyện, cấp xã nâng cao nhận thức, ý thức và trách nhiệm được giao, phát huy được hiệu lực, hiệu quả của việc phân cấp trong công tác quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn tỉnh. Đồng thời đã chấn chỉnh quản lý, kiến nghị xử lý các trường hợp vi phạm, góp phần đảm bảo cho hoạt động xây dựng trên địa bàn tỉnh ngày càng đi vào nền nếp, hạn chế các trường hợp vi phạm xảy ra.

Từ đó, các địa phương trong tỉnh đã vào cuộc khẩn trương, tập trung thực hiện các giải pháp nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý Nhà nước về quy hoạch xây dựng. Trong đó đã tập trung kiểm tra, phát hiện và xử lý nghiêm các công trình vi phạm trật tự xây dựng. Tổng hợp báo cáo của UBND các huyện, thị xã, thành phố cho thấy, trong năm 2023, các địa phương đã tiến hành kiểm tra 4.229 công trình. Qua kiểm tra phát hiện 126 trường hợp vi phạm, ban hành 115 quyết định xử phạt vi phạm hành chính với tổng số tiền trên 5,428 tỷ đồng. Nhiều địa phương được đánh giá là tích cực thực hiện công tác kiểm tra, xử lý, như: TP Thanh Hóa kiểm tra 1.323 công trình, xử phạt 32 trường hợp với hơn 1,3 tỷ đồng, thị xã Nghi Sơn kiểm tra 1.091 công trình, xử phạt 35 trường hợp với trên 1,4 tỷ đồng; thị xã Bỉm Sơn kiểm tra 82 công trình, xử phạt 3 trường hợp 390 triệu đồng; TP Sầm Sơn kiểm tra 689 công trình, xử phạt 4 trường hợp vi phạm 300 triệu đồng;...

Tại TP Sầm Sơn, sau khi phát hiện vi phạm qua kiểm tra, ngoài ban hành quyết định xử phạt hành chính, UBND thành phố đã kiên quyết yêu cầu chủ sở hữu tháo dỡ hạng mục công trình sai phạm. Đồng thời yêu cầu UBND cấp xã thực hiện giám sát, ngăn chặn tình trạng tái vi phạm xảy ra. Điển hình là việc xử lý các công trình trạm trộn bê tông không phép trên địa bàn phường Quảng Châu.

Ở nhiều huyện, phòng kinh tế và hạ tầng, UBND cấp xã đã tăng cường công tác quản lý, kiểm tra, phát hiện và xử lý các vi phạm về trật tự xây dựng. Đáng chú ý, nhiều huyện chưa thực hiện cuộc kiểm tra nào trong năm 2022 - năm đầu tiên thực hiện phân cấp quản lý theo Quyết định 26, thì năm nay đã tiến hành kiểm tra, phát hiện và xử lý vi phạm. Ví như, huyện Đông Sơn đã tiến hành kiểm tra 163 công trình, xử phạt 5 trường hợp với 320 triệu đồng; huyện Cẩm Thủy kiểm tra 50 công trình...

Trên thực tế, công tác quản lý trật tự xây dựng vẫn còn những hạn chế nhất định, vẫn còn địa phương chưa thực hiện kiểm tra thường xuyên, liên tục và kiên quyết xử lý vi phạm; vẫn còn 2 huyện chưa tiến hành kiểm tra công trình xây dựng trên địa bàn quản lý... Song theo báo cáo từ Sở Xây dựng, tỷ lệ công trình vi phạm trên tổng số công trình được kiểm tra so với năm 2022 đã giảm từ 4,08% xuống còn 2,65%. Cụ thể là năm 2022 toàn tỉnh kiểm tra 4.061 công trình, phát hiện 195 trường hợp vi phạm (tỷ lệ vi phạm 4,08%); năm 2023, kiểm tra 4.229 công trình, phát hiện 112 trường hợp vi phạm (tỷ lệ vi phạm 2,65%). Đây là con số chứng minh trật tự xây dựng trên địa bàn tỉnh đã có nhiều chuyển biến tích cực, rõ nét, sau thực hiện phân cấp theo Quyết định 26 của UBND tỉnh.

Chánh Thanh tra Sở Xây dựng Mai Văn Tuấn khẳng định: Thực hiện phân cấp theo Quyết định 26, nhận thức về quyền hạn, trách nhiệm trong quản lý trật tự xây dựng trong cấp ủy, chính quyền các địa phương đã được nâng cao. Từ đó hầu hết các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh đã chủ động thực hiện đồng bộ, quyết liệt nhiều giải pháp, tăng cường công tác kiểm tra, phát hiện và xử lý nghiêm công trình vi phạm. Thông qua đó đã tạo chuyển biến tích cực, rõ nét về công tác quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn tỉnh.

Bài và ảnh: Đỗ Đức