Loại cây hội tụ đủ yếu tố “ngũ hành” được lựa chọn nhiều trong dịp Tết

Cây quất đã trở nên vô cùng quen thuộc đối với người dân Việt Nam đặc biệt là trong những dịp Tết đến Xuân về. Theo quan niệm từ rất lâu cho rằng, cây quất ngày tết tượng trưng cho một năm thuận buồm xuôi gió, sức khỏe dồi dào, mang lại sự sung túc, no đủ cho cả gia đình trong năm mới. Vậy cây quất ngày Tết có nguồn gốc từ đâu? Ý nghĩa như thế nào? Hãy cùng Báo Thanh Hóa tìm hiểu ngay sau bài viết dưới đây.

Truyền thuyết về cây quất

Truyền thuyết kể rằng từ rất lâu, ở một ngôi làng nọ có người bạn rất thân với nhau. Thư thích thơ văn, nhạc họa, Mộc thì thích nuôi trồng và tìm hiểu về thiên nhiên, người cuối cùng là Quân thích võ nghệ, đao kiếm và cũng là người có hoàn cảnh khó khăn nhất từ nhỏ đã bị câm điếc nhưng lại đánh võ rất giỏi nên được mọi người gọi là “Quất roi”.

Qua vài năm thì đất nước lâm nguy, bị giặc xâm lăng, dù đã cố gắng đoàn kết với nhau để chống giặc nhưng do kẻ thì quá mạnh nên không thể đối phó được. Chính lúc đó, Quất roi đã nhờ hai người bạn của mình nói rõ với tướng lĩnh mong muốn xung phong ra trận đánh giặc. Sau khi Quất roi ra trận đánh với quân giặc 3 ngày liền và đã giành được chiến thắng. Khi trở về yết kiến nhà vua thì vua đã ban thưởng cho Quất roi một giống cây quý cành lá xum xuê, nở hoa trắng ngà, quả khi chín thì có màu cam và dặn rằng: “Nếu muốn sung túc phú quý thì hãy hái quả xuống, nếu muốn xua đuổi tai ương, thì hãy bẻ cành mà trồng xuống đất”.

Năm sau đó, ở làng Quất roi bị tuyết phủ khắp mọi nơi, trời trở lạnh đến thấu xương, hoa màu, động vật và ngay cả người dân trong làng đều bị ảnh hưởng rất nghiêm trọng. Lúc này Quất roi nhớ đến câu nói của nhà vua và đã ngắt cành của cây thần, để trồng ở khắp nơi. Quả nhiên, sau đó trời quang đãng, không còn lạnh giá mưa tuyết, từ cây cối, động vật, con người đều được hồi sinh, phát triển mạnh mẽ. Và đến bây giờ mỗi dịp tết đến xuân về thì mọi người đều trồng loại cây này trước cửa nhà với hy vọng một năm được an lành, thịnh vượng và cũng như để tưởng nhớ đến Quất roi, mọi người gọi đó là cây Quất.

Ý nghĩa của cây quất ngày tết

Theo âm Hán Việt “Quất” được phát âm gần giống với từ “Cát” trong cát tường như ý được hiểu là gặp nhiều may mắn và an lành.

Quất có tên khoa học là Citrus japonica ‘Japonica’, loại cây rất phổ biến ở Việt Nam. Người miền Nam gọi cây quất là tắc, còn Tây Nam Bộ gọi là hạnh. Đây là một loại cây tương đối dễ trồng, ra hoa quanh năm và được trồng quanh năm. Cây quất sinh trưởng nhanh, phân nhiều cành, tán lá đa dạng, cũng có mùi thơm giống như tranh, cam. Cành lá xum xuê, quả có màu vàng đều mang ý nghĩa thể hiện sự trù phú, tượng trưng cho một năm thuận buồm xuôi gió.

Trong phong thủy, quất cảnh chưng Tết là một trong số rất ít loại cây tụ hội đầy đủ các yếu tố ngũ hành. Đó chính là kim (có hoa màu trắng) sinh thủy (lá xanh đậm), thủy sinh mộc (chính là thân cây), mộc sinh hỏa (quả khi đã chín), hỏa sinh thổ (đất trồng), thổ sinh kim (hoa màu trắng). Chính vì vậy cây quất phù hợp với tất cả mọi người và những điều tốt đẹp đều sẽ đến với gia chủ trong năm mới.

Mẹo trang trí cây quất ngày Tết để thêm may mắn trong năm mới

Cây quất ngày tết theo quan niệm dân gian chính là đại diện cho sự sung túc ấm no, hạnh phúc. Chính vì vậy bạn cần biết chọn cây quất, chăm sóc chúng để có một năm thật nhiều may mắn nhé.

Ngoài việc trồng cây quất ở trong nhà bạn có thể treo một số đồ trang trí cho cây quất thêm nổi bật hơn tạo không khí vui tươi, ấm cúng cho một năm mới an lành và hạnh phúc. Mỗi một món đồ đều sẽ mang một ý nghĩa tốt đẹp trong năm mới như trang trí bằng phong bao lì xì đỏ sẽ tượng trưng cho sự may mắn; câu đối, câu chúc tết nhiều ý nghĩa cho một năm tốt lành; treo đèn lồng đỏ mang nét văn hóa Á Đông; hay như treo đồng xu vàng thì sẽ tượng trưng cho tài lộc mang đến phú quý, thịnh vượng đến cho gia chủ. Bên cạnh đó bạn cũng có thể trang trí thêm đèn nháy cho cây quất trong ngày tết để tạo không khí cho không gian ngôi nhà bạn.

Khi chọn quất làm cây cảnh nên chọn những cây nhiều quả, cành lá xum xuê càng tốt bởi theo phong thủy quả càng sai thì tài lộc càng nhiều. Khi quất ra hoa cũng là lúc thủy sinh mộc đây chính là hiện thân của sinh khí mang đến may mắn, thành công trong công việc đặc biệt là những người kinh doanh buôn bán. Bên cạnh đó quất trĩu quả cũng là biểu tượng cho sức khỏe, bình an, trường thọ và sự may mắn trong tình duyên.

Mọi nhà thường trồng cây quất ngày tết với hy vọng sẽ có một năm may mắn cho gia đình, sẽ có một khởi đầu mới thật nhiều tài lộc. Đặc biệt những cây quất có gốc to, thân ngắn chẻ làm nhiều nhánh nhỏ, thể hiện sự sum vầy của gia đình trong năm mới.

Không chỉ dùng để trang trí, làm đẹp cho ngôi nhà bạn trong những ngày đầu năm, cây quất ngày tết còn được sử dụng như một vị thuốc để chữa các loại bệnh như chữa ho, phong hàn; cung cấp vitamin C, A, B2, chất xơ, mangan, sắt; cải thiện các bệnh về đường tiêu hóa; chữa nấc nghẹn; các bệnh về mắt...

* Bài viết có sử dụng một số tư liệu sưu tầm.

Lan Phương