Hiệu quả ứng dụng công nghệ trong làm hầm bảo quản hải sản trên tàu cá

Thời gian qua, nhằm giảm tổn thất sau khai thác, ngư dân các huyện Hậu Lộc, Hoằng Hóa, Quảng Xương, thị xã Nghi Sơn và TP Sầm Sơn, đã đầu tư ứng dụng làm hầm bảo quản hải sản trên tàu cá bằng vật liệu Polyurethane (PU). Hầm bảo quản hải sản làm bằng vật liệu cách nhiệt dưới dạng bọt xốp PU, lót hầm bằng inox, sẽ giúp khắc phục các nhược điểm ở hầm truyền thống. Bọt xốp PU khi phun sẽ bám chặt vào vách ngăn và mặt trong của vỏ tàu ngăn không cho thấm nước, giữ lạnh tốt.

Ngư dân phường Quảng Tiến (TP Sầm Sơn) ứng dụng công nghệ PU trong làm hầm bảo quản hải sản trên tàu cá.

Ngư dân Nguyễn Minh Thành, xã Hoằng Trường (Hoằng Hóa), chủ tàu cá TH-90295TS, có chiều dài 20m, với công suất 400CV chuyên khai thác ở ngư trường Vịnh Bắc bộ, cho biết: Đầu tư ứng dụng công nghệ hầm bảo quản hải sản trên tàu cá bằng vật liệu PU có độ kín cao, giữ nhiệt tốt, nước và không khí bên ngoài không thẩm thấu vào hầm được, nên bảo quản sản phẩm tốt. Qua thực tế sử sụng hầm PU có nhiều ưu điểm hơn so với hầm bảo quản truyền thống và tiết kiệm được 30% lượng đá hao hụt, kéo dài thời gian bảo quản, làm tăng chất lượng hải sản sau khai thác. Hầm bảo quản sản phẩm bằng PU bảo quản lạnh được 15 ngày mà chất lượng hải sản vẫn đảm bảo. Mặc dù, ứng dụng công nghệ PU làm hầm bảo quản sản phẩm có nhiều ưu điểm, nhưng do chi phí cao nên ngư dân chưa áp dụng rộng rãi.

Để khuyến khích ngư dân ứng dụng công nghệ vật liệu mới trong đóng mới hầm bảo quản sản phẩm khai thác cho các tàu cá và tàu làm hậu cần nghề cá chuyên hoạt động vùng khơi xa, HĐND tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 81/2017/NQ-HĐND ngày 7-12-2017 về hỗ trợ nâng cấp, làm mới hầm bảo quản hải sản bằng vật liệu PU cho tàu cá. Qua đó, các ngành có liên quan của tỉnh và các địa phương ven biển đã thực hiện hỗ trợ kinh phí cho 39 tàu cá ứng dụng công nghệ PU trong bảo quản sản phẩm hải sản khai thác. Hiện nay, toàn tỉnh có 1.153 tàu cá chiều dài từ 15m trở lên chuyên khai thác hải sản vùng khơi, đây là những tàu cá thường xuyên hoạt động dài ngày trên ngư trường Vịnh Bắc bộ và vùng biển xa bờ các tỉnh miền Trung. Tuy nhiên, theo đánh giá của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, tổn thất sau khai thác hải sản của ngư dân ở các địa phương ven biển còn cao, ước tính khoảng 20-25% giá trị sản phẩm. Phương thức bảo quản sản phẩm sau khi khai thác của ngư dân phổ biến là dùng nước đá xay, ướp muối truyền thống cùng với công nghệ cấp đông lạc hậu, thời gian lên cá và vận chuyển chậm dẫn đến hao hụt lớn sau khai thác, gây lãng phí nguồn lợi và hiệu quả kinh tế thấp. Ngoài ra, việc chấp hành của ngư dân về đảm bảo an toàn thực phẩm trong sơ chế và bảo quản sản phẩm khai thác còn hạn chế. Trong khi điều kiện kinh tế của ngư dân còn khó khăn, đa số các tàu sử dụng hầm bảo quản được đầu tư và áp dụng bằng các vật liệu truyền thống là bọt xốp được cố định bằng gỗ, không đảm bảo cho việc bảo quản và nâng cao chất lượng sản phẩm cho những chuyến biển dài ngày.

Trong hoạt động khai thác xa bờ, ngoài các yếu tố trang thiết bị, ngư lưới cụ hiện đại thì việc bảo quản hải sản sau khai thác trên biển là rất quan trọng, quyết định hiệu quả của chuyến đi biển. Vì vậy, để ngư dân nâng cao hiệu quả khai thác, cần có chính sách và giúp ngư dân tiếp cận được các nguồn vốn hỗ trợ đầu tư nâng cấp và làm mới hầm bảo quản bằng vật liệu mới cho các tàu dịch vụ và tàu khai thác xa bờ. Nhất là đối với tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên chuyên hoạt động khai thác hải sản xa bờ, góp phần giảm chi phí bảo quản cho các chuyến đi biển, góp phần nâng cao đời sống cho ngư dân.

Bài và ảnh: Hải Đăng