Hợp tác để môi trường sống tốt hơn

Dự thảo nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường do Bộ Tài nguyên và Môi trường soạn thảo đã đề xuất sẽ phạt nguội đối với một số vi phạm trong lĩnh vực bảo vệ môi trường. Đây là hành lang pháp lý cần thiết để thúc đẩy cộng đồng chung tay bảo vệ môi trường sống, cải tạo cảnh quan xanh, sạch hơn.

Ảnh minh họa.

Phạt nguội là cụm từ đã quen với người tham gia giao thông. Thông qua các thiết bị ghi hình ghi lại hình ảnh vi phạm của người tham gia giao thông, lực lượng chức năng căn cứ vào đó để xử phạt.

Phạt nguội trong lĩnh vực môi trường cũng thế. Theo dự thảo nghị định, cho phép cơ quan chức năng dựa trên nền tảng công nghệ với hình ảnh ghi lại vi phạm của người dân đối với môi trường để xử phạt. Chỉ có điều khác là phạt nguội trong lĩnh vực giao thông dựa trên hệ thống camera giám sát do Nhà nước đầu tư, thì việc phát nguội trong lĩnh vực môi trường lại khuyến khích người dân cung cấp hình ảnh người vi phạm. Bởi rất khó để có thể trang bị và vận hành được đầy đủ camera ở các khu dân cư, mà chỉ có thể dựa vào những chiếc camera an ninh do người dân lắp đặt để phát hiện những vi phạm trong bảo vệ môi trường. Điều này không đáng ngại vì hiện nay gần như khu dân cư nào cũng có camera an ninh do người dân lắp đặt. Vấn đề còn lại là phải xây dựng được văn hóa, thói quen cung cấp hình ảnh vi phạm của người dân.

Nhiều người thường bất bình trước vi phạm của người khác, nhưng lại không có nhiều người dám đứng ra tố cáo bởi lo lắng mất tình nghĩa hoặc có thể xảy ra xung đột và nhiều hậu họa khác. Một chế tài cần thiết cho công tác bảo vệ môi trường, nhưng có nguy cơ bị kìm hãm bởi sự bàng quan, vị kỷ trong lối sống, ứng xử.

Vấn đề đặt ra là, nếu dự thảo luật được hiện thực hóa thì cần phải có cơ chế để khuyến khích người dân cung cấp thông tin, hình ảnh. Phải xây đựng được lối sống trách nhiệm, thói quen đấu tranh với cái sai, thì mới có nhiều người dám đứng ra cung cấp thông tin về hành vi sai trái và đấu tranh với nó.

Đồng thời với xây dựng thái độ cung cấp thông tin từ người dân, cũng cần phải có chế tài xử lý những hành vi mà người vi phạm không tự giác nộp phạt.

Trong lĩnh vực giao thông, người bị phạt nguội nếu không nộp phạt sẽ không được đăng kiểm phương tiện... Trong lĩnh vực bảo vệ môi trường cũng cần phải có quy định ràng buộc như là nêu tên người vi phạm trên phương tiện thông tin đại chúng, thông báo trong khu dân cư mà người vi phạm sinh sống và nơi công tác...

Nhiều người muốn có môi trường sống tốt, nhưng chính họ lại đang có sự tính toán. Người dân phải vượt lên sự ích kỷ của bản thân thì mới có thể hướng tới một môi trường sống tốt được. Phạt nguội đã phát huy tác dụng trong lĩnh vực giao thông, nếu người dân hợp tác, đón nhận, thì phạt nguội chắc chắn cũng sẽ phát huy trong lĩnh vực môi trường.

Hạnh Nhiên