Khơi dậy niềm đam mê, tinh thần chủ động, sáng tạo của học sinh ở Trường THCS Dân tộc nội trú Lang Chánh

Với phương châm “Học đi đôi với hành”, nhiều năm qua, Trường THCS Dân tộc nội trú Lang Chánh đã triển khai sâu rộng hoạt động nghiên cứu khoa học trong học sinh (HS). Qua đó, thúc đẩy phong trào tự học, tìm tòi, nghiên cứu khoa học ở mỗi HS, từng bước nâng cao chất lượng giáo dục trong tình hình mới cũng như khuyến khích các em ứng dụng các kiến thức đã học một cách sáng tạo để giải quyết các vấn đề của cuộc sống.

Học sinh Trường THCS Dân tộc nội trú Lang Chánh trong giờ thực hành thí nghiệm.

Để thúc đẩy hoạt động nghiên cứu khoa học trong các nhà trường, ban giám hiệu, các tổ chức đoàn thể trong trường đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, khuyến khích giáo viên, HS tham gia phong trào viết sáng kiến, nghiên cứu khoa học. Đồng thời, chỉ đạo tổ chuyên môn, giáo viên định hướng nội dung nghiên cứu phù hợp với thực tiễn, năng lực, sở trường của mỗi HS để các em được thực hành, vận dụng hiệu quả những kiến thức đã học vào thực tiễn. Từ năm học 2014-2015 đến nay, nhà trường liên tục có dự án nghiên cứu khoa học của HS tham gia cuộc thi khoa học kỹ thuật dành cho HS trung học cấp huyện, cấp tỉnh và đạt giải cao. Tính đến năm học 2021-2022, nhà trường đã có 8 dự án nghiên cứu khoa học của HS tham gia đạt giải cấp tỉnh, trong đó có 1 nhất, 2 nhì, 3 ba, 2 khuyến khích và 2 dự án dự thi cấp quốc gia đạt giải khuyến khích.

Tiêu biểu như năm học 2014-2015, dự án “Dàn phơi thông minh” đạt giải nhì cấp tỉnh; năm học 2016-2017, dự án “Kính dành cho người khiếm thị” đạt giải nhất cấp tỉnh; năm học 2017-2018, dự án “Thiết bị hỗ trợ pin mặt trời chuyển động theo ánh nắng” đạt giải nhì cấp tỉnh. Năm học 2018-2019 học sinh nhà trường đạt 1 giải ba cấp tỉnh với dự án “Cải tiến máy lọc RO để lọc nước biển thành nước ngọt”; năm học 2021-2022 đạt 1 giải ba cấp tỉnh với dự án “Trạm truyền thanh di động”... Thầy giáo Lê Gia Kỳ, Hiệu trưởng Trường THCS Dân tộc nội trú Lang Chánh, cho hay: “HS nhà trường rất hào hứng với hoạt động nghiên cứu khoa học và tham gia cuộc thi khoa học kỹ thuật dành cho HS trung học các cấp. Từ hoạt động này các em biết vận dụng kiến thức đã học để giải quyết các vấn đề đặt ra trong thực tiễn cũng như nâng cao kỹ năng thuyết trình, phản biện. Đây cũng là một trong những tiền đề để mỗi thầy cô giáo, mỗi em HS đổi mới phương pháp giảng dạy, học tập, đổi mới cách đánh giá kết quả học tập; tăng cường tổ chức các hoạt động giáo dục trải nghiệm sáng tạo theo định hướng phát triển năng lực và phẩm chất của HS. Qua đó, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục trong nhà trường”.

Không giấu được niềm vui khi sáng kiến nghiên cứu khoa học của mình giành giải trong cuộc thi khoa học kỹ thuật dành cho HS trung học cấp tỉnh trong năm học vừa qua, em Vi Lê Tường Vy chia sẻ: “Em rất vui và tự hào khi dự án của mình đạt giải ở cuộc thi cấp tỉnh. Chúng em thực hiện ý tưởng dựa trên kiến thức đã học trong sách giáo khoa và kết nối với nhu cầu đời sống. Điều em vui nhất là từ hoạt động nghiên cứu khoa học em cũng như các bạn không chỉ kiểm chứng được lý thuyết mà những kiến thức đã học, kinh nghiệm mãi mãi ở lại với mình”. Không chỉ Vy, nhiều HS khác của Trường THCS Dân tộc nội trú Lang Chánh cho biết, các em tìm được nhiều niềm vui, niềm đam mê trong học tập nhờ vào những hoạt động nghiên cứu khoa học. Nhiều phụ huynh HS cũng nhận thấy được sự tiến bộ của con em mình khi các em tham gia vào hoạt động nghiên cứu khoa học và tích cực ủng hộ nhà trường.

Từ phong trào nghiên cứu khoa học, không ít thành quả đã được ứng dụng vào thực tiễn nhà trường, địa phương và mang lại hiệu quả thiết thực như hệ thống “Dàn phơi thông minh”; hệ thống “Trạm truyền thanh di động”... Kết quả này cũng cho thấy, phong trào nghiên cứu khoa học trong HS ở Trường THCS Dân tộc nội trú Lang Chánh đã đạt được mục đích, yêu cầu đặt ra là phát huy khả năng sáng tạo của HS; tìm kiếm những ý tưởng khoa học, mới lạ, độc đáo, những sáng kiến và giải pháp cụ thể, thiết thực; tạo ra sân chơi trí tuệ, khoa học, bổ ích cho HS sáng tạo. Cũng qua phong trào đã khai thác hiệu quả tiềm năng của đội ngũ giáo viên, nhất là giáo viên có năng lực, kinh nghiệm hướng dẫn HS nghiên cứu khoa học; đưa nội dung hướng dẫn HS nghiên cứu khoa học vào sinh hoạt tổ, nhóm chuyên môn; giáo viên trao đổi, thảo luận về vấn đề thời sự, những vấn đề nảy sinh từ thực tiễn trong quá trình học tập, sinh hoạt lớp, chào cờ, hoạt động ngoại khóa, hoạt động trải nghiệm, sáng tạo để định hướng, hình thành ý tưởng về dự án nghiên cứu cho HS. Đặc biệt, thành công trong phong trào nghiên cứu khoa học của HS không chỉ là số lượng các dự án mà là sự nhiệt tình, tính chủ động, niềm đam mê, tìm tòi, sáng tạo được khơi dậy ở mỗi HS, từ đó góp phần nâng cao giáo dục trong nhà trường.

Bài và ảnh: Phong Sắc