Trải nghiệm du lịch cộng đồng bản Báng

Bản Báng thuộc vùng đệm của Khu Bảo tồn thiên nhiên Pù Luông, thuộc xã Thành Sơn (Bá Thước). Từ lâu, thiên nhiên đã ban tặng cho nơi này cảnh sắc tuyệt vời của vùng sơn cước, cùng với nét văn hóa độc đáo của đồng bào các dân tộc Thái đã tạo nên một điểm du lịch cộng đồng lý tưởng cho du khách gần xa. Đến bản Báng một lần, để rồi, không chỉ trải nghiệm vẻ đẹp của quê hương, xứ sở, mà còn thêm yêu, thêm quý đất và người miền núi xứ Thanh.

Vẻ đẹp hấp dẫn của ruộng bậc thang ở bản Báng.

Đường vào bản Báng quanh co uốn lượn tựa như tranh vẽ. Đây là cung đường với cảnh quan thiên nhiên đặc sắc bởi những thửa ruộng bậc thang xanh mướt, những cánh rừng nguyên sinh ngút ngàn. Và thấp thoáng đâu đó dưới những thung sâu là những nếp nhà sàn truyền thống nằm yên bình, ẩn chứa trong đó là cả những hồn cốt đậm đà bản sắc dân tộc Thái. Chính vẻ hoang sơ, kỳ vĩ, tươi đẹp hiếm thấy của bản Báng đã khiến cho dân phượt và bao du khách phải háo hức tìm đến nơi này.

Bản Báng có diện tích tự nhiên 45,54 ha, có 176 hộ dân, với 681 khẩu. Bản không chỉ có nguồn tài nguyên du lịch tự nhiên phong phú, đa dạng, cảnh quan đẹp, trù phú mà còn có nhiều tài nguyên du lịch nhân văn đậm đà bản sắc văn hóa. Đến với bản Báng, du khách được hướng dẫn viên địa phương giới thiệu về đời sống sinh hoạt của người dân trong bản, khám phá hệ sinh thái phong phú của rừng Pù Luông. Đồng thời, tham gia trải nghiệm vào các hoạt động lao động sản xuất cũng như đời sống sinh hoạt hàng ngày của người dân bản địa. Đặc biệt, nghề dệt thổ cẩm với sự khéo léo của người phụ nữ Thái đã làm ra các sản phẩm vô cùng tinh xảo mà vẫn giữ được bản sắc dân tộc, là món quà lưu niệm cho du khách. Từ văn hóa nhà sàn truyền thống, trang phục, ẩm thực, cho đến tập tục sinh hoạt, tín ngưỡng, lễ hội... đều toát lên những nét độc đáo. Những món ăn phong phú, đa dạng, được chế biến rất đặc trưng từ những nguyên liệu gần gũi, sẵn có từ núi rừng, suối khe tại địa phương. Tùy từng thời điểm, từng mùa trong năm mà có các món ăn khác nhau, nhưng một số món ăn thông dụng và ưa thích nhất của người Thái vẫn là: Cá nướng, cơm lam, thịt lợn hấp, gà nướng, ốc đá, xôi nếp nương, rượu men lá... Sau khi thưởng thức ẩm thực của người dân bản địa, du khách sẽ hòa mình vào không khí tưng bừng trong đêm lửa trại. Cùng ngất ngây trong men rượu cần và điệu xòe, điệu khặp của các thiếu nữ Thái trong trang phục dân tộc, làm mê đắm lòng người.

Với những tiềm năng, lợi thế ít nơi nào sánh được, thời gian qua, bản Báng đã được đầu tư hàng tỷ đồng từ các nguồn vốn để làm đường giao thông từ tuyến đường tỉnh 521C đi bản Báng thuận lợi; có hệ thống điện, nước, thông tin liên lạc đảm bảo, nhà vệ sinh công cộng đạt chuẩn, bãi để xe quy mô hơn 1.000m2, có biển chỉ dẫn, bảng thuyết minh đến các điểm tham quan, dịch vụ bằng hai thứ ngôn ngữ Việt và Anh... Hiện các công trình này đã hoàn thiện và được đưa vào sử dụng, cơ bản đáp ứng nhu cầu phục vụ khách du lịch. Bên cạnh đó, bản đã hình thành 8 cơ sở lưu trú, với quy mô 50 phòng nghỉ, công suất phục vụ ăn nghỉ tối đa 40.500 lượt khách/năm. Tại đây cũng có các dịch vụ mua sắm, mặt hàng kinh doanh chủ yếu là nông sản địa phương, hàng lưu niệm. Bản có đội bảo vệ, cứu hộ, cứu nạn thường trực đảm bảo tình hình an ninh trật tự trong khu vực điểm du lịch. Bộ phận thông tin hỗ trợ, đường dây nóng sẵn sàng tiếp nhận và giải quyết kịp thời phản ánh, kiến nghị của khách du lịch. Hệ thống thu gom và xử lý nước thải, rác thải sinh hoạt, hệ thống các trang thiết bị phòng, chống cháy nổ theo quy định đảm bảo an ninh, an toàn cho du khách... Đó chính là những điều kiện thuận lợi để du khách đến với bản Báng tham quan nghỉ dưỡng ngày càng đông.

Ngày 22-1-2020, bản Báng, xã Thành Sơn (Bá Thước) được UBND tỉnh công nhận là điểm du lịch cộng đồng. Sau khi được công nhận, UBND huyện Bá Thước, UBND xã Thành Sơn có trách nhiệm thực hiện và chỉ đạo thực hiện việc quản lý, khai thác, phát triển điểm du lịch cộng đồng bản Báng theo đúng quy định của Nhà nước. Đảm bảo giữ gìn, phát triển tài nguyên du lịch, vệ sinh môi trường và an ninh trật tự, an toàn cho du khách. Tạo điều kiện thuận lợi cho khách du lịch đến tham quan; đảm bảo sự tham gia của cộng đồng dân cư vào các hoạt động du lịch. Theo quy hoạch đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt, địa phương đã khoanh vùng bảo vệ di tích, xây dựng các công trình hạ tầng phục vụ du lịch. Sản phẩm du lịch hiện đang khai thác chủ yếu ở bản Báng là du lịch sinh thái kết hợp với du lịch cộng đồng.

Bản Báng giờ đây đang trở thành một điểm du lịch hấp dẫn, với hệ thống nhà sàn truyền thống thoáng mát, sạch sẽ, ngăn nắp, các bungalow ấm áp tiện lợi cho du khách đến nghỉ dưỡng. Trong những nếp nhà sàn truyền thống, với vài chiếc gối tựa, du khách có thể đắm mình trong hương sắc của núi rừng, tận hưởng những phút giây yên bình cho lòng thư thái. Bản Báng cùng với hệ thống các bản của người Thái như: Bản Đôn, bản Kho Mường, bản Hang, bản Hiêu, bản Kịt... đang tạo thành tour du lịch nội vùng của huyện Bá Thước. Song, vẫn cần có sự đầu tư nhiều hơn nữa để bản Báng phát huy tốt tiềm năng, lợi thế, tương xứng với một điểm du lịch cộng đồng vừa mới được công nhận.

Bài và ảnh: Ngọc Anh