Đẩy mạnh chế biến sâu để nâng cao giá trị nông sản

Với tiềm năng, lợi thế riêng có, tỉnh Thanh Hóa đã phát triển khoảng 200 sản phẩm nông nghiệp, trong đó có 12 nhóm sản phẩm chủ lực. Những năm gần đây, tỉnh đã và đang khuyến khích các địa phương xây dựng vùng sản xuất nông nghiệp tập trung gắn với chế biến, tiêu thụ nông sản theo chuỗi giá trị. Đồng thời, có những cơ chế, chính sách để hỗ trợ, thu hút doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, nhất là lĩnh vực chế biến, góp phần nâng cao giá trị, sức cạnh tranh của sản phẩm nông sản.

Sản xuất sản phẩm tinh bột củ sen An Nhiên tại hộ gia đình anh Trần Văn Dũng ở xã Yên Định.

Sau một thời gian nghiên cứu, nhận thấy địa phương có tiềm năng phát triển nghề trồng sen, năm 2018 anh Trần Văn Dũng ở thôn Hoạch Thôn, xã Định Tăng (cũ), nay là xã Yên Định đã quyết định chuyển đổi 2ha đất trồng lúa của gia đình sang trồng sen. Không chỉ trồng theo phương thức truyền thống, anh Dũng đã học hỏi, tích lũy kiến thức và đầu tư lắp đặt hệ thống máy móc sản xuất theo dây chuyền khép kín gồm 8 máy các loại: máy thái; máy nghiền củ; máy nghiền mịn; máy sấy lá, củ; máy hút chân không; máy sao chè; máy sấy bột; máy thu hoạch củ sen; đồng thời sửa chữa khu nhà xưởng đảm bảo công tác vệ sinh an toàn thực phẩm.

Hiện gia đình anh đã sản xuất các sản phẩm: củ sen tươi hút chân không, trà củ sen, bột củ sen và trà lá sen mang thương hiệu An Nhiên Farm. Việc đầu tư lắp đặt hệ thống máy móc sản xuất theo dây chuyền khép kín đi vào chế biến sâu đã giúp nâng cao giá trị sản phẩm so với bán thô như trước đây. Nhờ đó, gia đình anh đã có sản phẩm bột củ sen được công nhận sản phẩm OCOP 3 sao.

Khi thương hiệu An Nhiên Farm được người tiêu dùng trong và ngoài tỉnh biết đến, anh Dũng đã liên kết với một số hộ dân tại các huyện Thọ Xuân, Vĩnh Lộc (cũ) để liên kết cung ứng giống sản xuất và thu mua toàn bộ sản phẩm đảm bảo chất lượng như hoa, ngó sen, củ sen... cho người dân. Đến nay, sau hơn 6 năm sản xuất, anh Dũng đã mở rộng vùng nguyên liệu trồng sen lên khoảng gần 50ha.

Gần 10 năm trở lại đây, thương hiệu miến gạo Thăng Long đã trở nên thân thuộc không chỉ với người dân trong tỉnh, mà còn trở thành một thương hiệu mạnh trên thị trường. Đây là sản phẩm chủ lực của HTX Dịch vụ sản xuất miến gạo Thăng Long, xã Thăng Bình. HTX được thành lập năm 2019, với 37 thành viên chính thức và liên kết sản xuất với hàng trăm thành viên tại địa phương. Để tạo việc làm cho người lao động và phát triển nghề truyền thống, HTX đẩy mạnh chế biến lúa, gạo thành sản phẩm miến mang thương hiệu OCOP 4 sao.

Nói về hiệu quả việc phát triển sản xuất sản phẩm chế biến từ gạo, Giám đốc HTX Dịch vụ sản xuất miến gạo Thăng Long Trương Hữu Hoa, cho biết: “Từ khi được công nhận là sản phẩm OCOP 4 sao cấp tỉnh, thương hiệu miến gạo Thăng Long càng được nhiều người biết đến. Bình quân mỗi tháng, HTX cung ứng cho thị trường gần 100 tấn sản phẩm. Chúng tôi không chỉ phát triển mạnh nghề truyền thống, mà còn là một trong những hình thức để chế biến sâu nhằm đẩy mạnh tiêu thụ, nâng cao giá trị cho sản phẩm lúa, gạo địa phương”.

Được biết, để hình thành được nguồn nguyên liệu ổn định, chất lượng cho chế biến, HTX dịch vụ sản xuất miến gạo Thăng Long đã liên kết với các HTX dịch vụ nông nghiệp trong và ngoài xã quy hoạch vùng trồng 240ha giống lúa Khang Dân và Kim Cương 98, bảo đảm cung ứng đủ 1.400 tấn lúa nguyên liệu. Nhờ đó, HTX tạo việc làm ổn định, thường xuyên cho hàng trăm lao động với mức thu nhập bình quân từ 6 đến 8 triệu đồng/người/tháng”.

Theo thống kê, tỉnh Thanh Hóa hiện có khoảng 1.400 doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp. Trong đó, có khoảng 250 doanh nghiệp, HTX chế biến, kinh doanh lâm sản; 30 doanh nghiệp chế biến nông sản, 80 doanh nghiệp chế biến thủy, hải sản. Cùng với đó, có hàng trăm hộ dân, HTX, chủ cơ sở sản xuất cũng hưởng ứng, đầu tư vào khâu chế biến để đa dạng hóa sản phẩm nông sản, phát triển thị trường và nâng cao hiệu quả kinh tế cho sản xuất nông nghiệp.

Thực tế sản xuất cho thấy, việc chế biến sâu, chế biến tinh không chỉ là giải pháp căn cơ để gia tăng hiệu quả sản xuất nông sản cũng như thu nhập của người dân, mà còn xây dựng một nền sản xuất chuyên nghiệp, hiện đại. Do đó, tỉnh đã và đang khuyến khích doanh nghiệp, HTX chuyển dịch theo hướng chế biến sâu, chế biến tinh, góp phần hình thành và phát triển ngành chế biến nông sản theo hướng liên kết chuỗi giá trị từ các khâu sản xuất - chế biến - tiêu thụ, xây dựng được những sản phẩm chất lượng, giá trị gia tăng cao, hướng đến thị trường xuất khẩu.

Bài và ảnh: Lê Thanh