Chuyển biến trong giảm nghèo ở xã Quan Sơn

Xác định giảm nghèo bền vững là nhiệm vụ trọng tâm và xuyên suốt trong chiến lược phát triển, xã Quan Sơn đã chủ động tìm hướng đi phù hợp trong điều kiện địa bàn miền núi còn gặp nhiều khó khăn.

Mô hình chăn nuôi gà theo hướng an toàn sinh học tại xã Quan Sơn giúp nhiều hộ dân vươn lên thoát nghèo.

Để công tác giảm nghèo đạt hiệu quả cao, xã đã thành lập ban chỉ đạo giảm nghèo, phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên, từng tổ chức chính trị - xã hội và từng thôn, bản. Ban chỉ đạo duy trì chế độ họp định kỳ, đặc biệt là các cuộc họp rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo theo giai đoạn và hàng năm, nhằm đánh giá đúng thực trạng, xác định rõ nguyên nhân và đề ra giải pháp phù hợp cho từng trường hợp. Quy trình rà soát được thực hiện công khai, dân chủ, có sự tham gia giám sát của cộng đồng để đảm bảo tính minh bạch và chính xác. Trên cơ sở danh sách được rà soát, xã xây dựng kế hoạch hỗ trợ theo nhóm đối tượng, ưu tiên hộ nghèo thiếu sinh kế, hộ neo đơn, hộ bị ảnh hưởng bởi thiên tai. Đồng thời, xã đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người dân thay đổi tư duy, nâng cao ý thức tự lực; lồng ghép nguồn lực từ các chương trình mục tiêu quốc gia, hỗ trợ vay vốn, đào tạo nghề, tạo việc làm. Nhờ sự vào cuộc đồng bộ đó, công tác giảm nghèo của xã ngày càng đi vào chiều sâu. Kết quả, nhiệm kỳ vừa qua giá trị sản xuất toàn xã đạt hơn 500 tỷ đồng, tăng gần 1,5 lần so với năm 2020; thu nhập bình quân đầu người đạt 41 triệu đồng.

Đáng chú ý nhất là chương trình an sinh xã hội được triển khai mạnh mẽ. Với việc xây mới và sửa chữa 287 căn nhà cho hộ nghèo, cận nghèo, hộ chính sách, đã giúp hàng trăm gia đình có nơi ở ổn định, an toàn, qua đó khích lệ họ mạnh dạn hơn trong việc làm ăn, phát triển kinh tế. Nhờ vậy, tỷ lệ hộ nghèo bình quân giảm trên 5%/năm - một con số thể hiện hiệu quả của cách làm đúng hướng.

Bên cạnh kết quả đạt được, xã còn gặp phải một số khó khăn, hạn chế đó là tỷ lệ hộ nghèo và cận nghèo vẫn chiếm tới 53,1%; sản xuất nông - lâm nghiệp manh mún, thiếu liên kết; thanh niên thiếu việc làm; nguy cơ tái nghèo hiện hữu mỗi khi thiên tai, dịch bệnh ập đến.

Không chỉ khách quan từ điều kiện tự nhiên, mà chủ quan còn đến từ việc triển khai chính sách đôi lúc chưa quyết liệt, sự thiếu sâu sát của một bộ phận cán bộ và tư tưởng trông chờ, ỷ lại ở một số hộ nghèo.

Để khắc phục, xã xác định giải pháp then chốt là tiếp tục củng cố vai trò lãnh đạo của cấp ủy, chính quyền; khơi dậy ý chí thoát nghèo trong người dân; triển khai hiệu quả các chính sách hỗ trợ về y tế, giáo dục, nhà ở, nước sạch, thông tin - truyền thông; đồng thời kết hợp hỗ trợ sinh kế sau khi người dân có chỗ ở mới. Trong định hướng phát triển, xã xác định rõ nhiệm vụ trọng tâm là phát triển sản xuất nông - lâm nghiệp theo hướng bền vững, gắn với chế biến, tiêu thụ và từng bước hình thành chuỗi giá trị. Từ lợi thế về đất đai, khí hậu và tiềm năng bản địa, xã sẽ tập trung phát triển các vùng trồng rừng tập trung, mở rộng diện tích cây dược liệu, thúc đẩy mô hình nuôi ong, du lịch cộng đồng, chăn nuôi theo hướng hàng hóa.

Bên cạnh phát triển sản xuất, xã chú trọng đào tạo nghề và tạo việc làm, coi đây là chìa khóa để giảm nguy cơ tái nghèo. Việc thúc đẩy xuất khẩu lao động, hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp không chỉ mở ra cơ hội có thu nhập cao, mà còn góp phần hình thành lớp lao động trẻ có tư duy mới, sẵn sàng quay về đóng góp cho quê hương. Mỗi lao động có việc làm ổn định chính là một hộ có cơ hội thoát nghèo và mỗi hộ thoát nghèo là một mắt xích vững chắc trong sự phát triển của toàn xã.

Giảm nghèo cũng được gắn chặt với mục tiêu xây dựng xã Quan Sơn đạt chuẩn NTM vào năm 2030. Trong đó, người dân đóng vai trò trung tâm - là chủ thể trong xây dựng kết cấu hạ tầng, trong phát triển sinh kế và trong giám sát hiệu quả đầu tư. Khi người dân hiểu rõ vai trò của mình, họ sẽ chủ động đổi mới cách làm, mạnh dạn tham gia vào các mô hình kinh tế mới, cùng nhau gìn giữ cảnh quan, văn hóa và trật tự thôn bản. Cùng với đó, ủy ban MTTQ và các đoàn thể tiếp tục được giao trọng trách quan trọng trong công tác tuyên truyền, vận động thay đổi nhận thức, khơi dậy tinh thần tự lực, loại bỏ tư tưởng trông chờ. Đội ngũ làm công tác giảm nghèo phải thật sự gần dân, sát dân, hiểu dân để kịp thời tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ đúng đối tượng, đúng thời điểm. Bên cạnh đó, phong trào “Chung tay vì người nghèo - không để ai bị bỏ lại phía sau” sẽ tiếp tục được lan tỏa, tạo động lực tinh thần cho những người nghèo đang nỗ lực vươn lên.

Với những giải pháp đồng bộ và cách tiếp cận phù hợp, công tác giảm nghèo ở Quan Sơn đang từng bước mang lại kết quả rõ rệt, góp phần nâng cao đời sống Nhân dân và tạo chuyển biến tích cực trong phát triển kinh tế - xã hội của xã.

Bài và ảnh: Trần Hằng