Chợ phiên văn hóa du lịch Thạch Lập - hương sắc núi rừng

Dù thời gian hoạt động chưa lâu, song mô hình chợ phiên văn hóa du lịch Thạch Lập, xã Thạch Lập đã và đang tạo dựng được hương sắc riêng của phiên chợ vùng cao. Đây không chỉ là hướng đi góp phần cải thiện đời sống tinh thần cho người dân, mà còn tạo thêm sản phẩm thu hút du khách khi đến với du lịch cộng đồng làng Lập Thắng.

Những tiết mục văn nghệ mang đậm sắc màu văn hóa truyền thống dân tộc Mường tại chợ phiên văn hóa du lịch Thạch Lập, xã Thạch Lập.

Thực hiện chủ trương phát triển du lịch cộng đồng gắn với bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa truyền thống, xã Thạch Lập đã tổ chức khai trương chợ phiên văn hóa du lịch Thạch Lập vào dịp đầu năm 2025 tại điểm du lịch cộng đồng làng Lập Thắng. Phiên chợ có khoảng 10 gian hàng, mỗi gian hàng đều có một nét thú vị riêng, từ các mặt hàng truyền thống như váy, áo thổ cẩm đến những sản phẩm nông sản đặc trưng của địa phương.

Một trong những nét độc đáo ở chợ phiên văn hóa du lịch Thạch Lập chính là sự đa dạng, phong phú của các sản vật bản địa. Trước ngày họp chợ, bà con trong xã đều dành thời gian chuẩn bị hàng hóa để bán. Người gói ghém những chiếc bánh ú, bánh mật, bánh chưng dẻo thơm, người lại gùi theo bao gạo nếp mới, mấy mớ rau rừng, nải chuối chín vàng hay ít bưởi, cam trong vườn...

Đến với chợ phiên Thạch Lập, bà Phạm Thị Oanh chỉ mang theo chục quả trứng gà và vài mớ rau rừng. Bà phấn khởi chia sẻ: "Dù có vài bó rau hay quả trứng, con gà tôi cũng dành mang đến phiên chợ để bán. Đến đây, tôi còn được gặp gỡ mọi người, thăm hỏi sức khỏe và thỉnh thoảng, chợ còn có cả du khách nước ngoài nữa nên đông vui lắm!".

Không giống như các phiên chợ họp hàng ngày, chợ phiên văn hóa du lịch Thạch Lập chỉ họp vào thứ 7 hàng tuần nên bà con nơi đây rất háo hức. Người đến với chợ phiên cũng đa dạng độ tuổi, từ trẻ nhỏ đến người già, không khí tấp nập từ sáng đến đêm. Tất cả tạo nên một bức tranh chợ phiên đậm đà hương sắc núi rừng, vừa mang ý nghĩa kinh tế, văn hóa, vừa góp phần quảng bá hình ảnh quê hương tới du khách gần xa.

Ngày nay, đời sống đồng bào Mường nơi đây đã được cải thiện đáng kể. Đến với chợ phiên văn hóa du lịch Thạch Lập, du khách không chỉ được thưởng thức các món ăn đặc sản địa phương mà còn được hòa mình vào không gian văn hóa Mường qua những tiết mục đặc sắc do các câu lạc bộ văn hóa, văn nghệ trên địa bàn xã biểu diễn. Các “nghệ sĩ” tham gia biểu diễn tại phiên chợ không phải ai xa lạ mà chính là những người dân địa phương. Họ là thành viên của các câu lạc bộ văn hóa, văn nghệ trên địa bàn xã. Ban ngày, họ là nông dân quen với việc đồng áng, nương rẫy, là các tiểu thương bán hàng trong chợ với mớ rau, con cá; là viên chức, công chức đang đương chức hoặc đã nghỉ hưu... Ban đêm, họ khoác lên mình bộ trang phục rực rỡ sắc màu truyền thống, trở thành những nghệ sĩ hết mình phục vụ du khách và bà con.​ Những điệu múa, bài hát ca ngợi Đảng, Bác Hồ, quê hương, đất nước, sự đổi mới và phấn đấu vươn lên của đồng bào dân tộc thiểu số vùng cao, tất cả đều mang đậm sắc thái văn hóa bản địa, khiến du khách phương xa vô cùng thích thú.

Dù những động tác múa hay câu hát chưa được nhuần nhuyễn, gãy gọn và chuẩn mực như ca sĩ chuyên nghiệp, nhưng ai có mặt trong phiên chợ cũng cảm nhận được sự cống hiến hết mình của các nghệ sĩ bản làng. Chính niềm đam mê và tình yêu mãnh liệt dành cho văn hóa, văn nghệ truyền thống đã “truyền lửa” cho những người nông dân chân chất của núi rừng.

Trong ánh đèn rực rỡ, giữa tiếng cười nói rộn ràng và hương vị nồng nàn của núi rừng, phiên chợ đã góp thêm một nét chấm phá độc đáo vào bức tranh du lịch cộng đồng ở Thạch Lập. Có thể thấy, việc tổ chức và duy trì được mô hình chợ phiên văn hóa du lịch Thạch Lập đã khẳng định sự cần thiết và đúng đắn, không chỉ góp phần nâng cao thu nhập cho người dân, mà còn đáp ứng nhu cầu trải nghiệm của du khách, trở thành điểm hẹn của tình người, của sắc màu văn hóa miền sơn cước. Tin rằng, với sự quan tâm, đầu tư và đồng lòng của chính quyền cùng người dân địa phương, chợ phiên văn hóa du lịch Thạch Lập sẽ trở thành điểm đến hấp dẫn, níu chân du khách gần xa.

Bài và ảnh: Hà Hồng