Nâng cao chất lượng bình xét danh hiệu gia đình văn hóa

Nghị định 122/2018/NĐ-CP của Chính phủ quy định xét tặng danh hiệu “Gia đình văn hóa” gồm 31 tiêu chí. So với Thông tư 12/2011/TT-BVHTTDL ngày 10-10-2011 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch thì tại Nghị định 122/2018/NĐ-CP đặt ra nhiều tiêu chí cụ thể hơn nhưng cũng khó hơn cho các địa phương khi triển khai, thực hiện...

Tham gia thể dục thể thao thường xuyên góp phần hoàn thiện các tiêu chí về bình xét danh hiệu “Gia đình văn hóa”.

Năm 2018, xã Trường Giang (Nông Cống) đạt tỷ lệ gia đình văn hóa là 79%. Đây là một con số chưa phải là cao, chính vì vậy trong năm 2019, xã sẽ phải phấn đấu với tỷ lệ gia đình văn hóa là trên 85% vì trong năm 2019, xã Trường Giang sẽ về đích nông thôn mới. Tuy nhiên để đạt được con số 85% là điều không dễ dàng, nhất là trong năm 2019, việc bình xét danh hiệu “Gia đình văn hóa” phải thực hiện theo Nghị định 122/2018/NĐ-CP. Theo ông Ngô Khắc Vang, công chức văn hóa xã Trường Giang thì có 2 tiêu chí khó cho việc bình xét đó là tiêu chí về bảo hiểm y tế (BHYT) và tiêu chí về nước hợp vệ sinh. Ông Vang cho biết: Tỷ lệ BHYT của xã chưa được 70% và tỷ lệ các hộ dùng nước hợp vệ sinh cũng mới chỉ dừng ở 30%. Riêng nước hợp vệ sinh thì người dân đang chủ yếu dùng máy lọc nước cá nhân.

Vấn đề đặt ra là để cả 2 tiêu chí BHYT và nước hợp vệ sinh đạt trên 85% mà theo như kế hoạch xã Trường Giang đã đề ra thì giải pháp tối ưu nhất đó là đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động để người dân tham gia BHYT và dùng máy lọc nước nhiều hơn. Nếu bảo đảm được 2 tiêu chí khó này thì sẽ đẩy tỷ lệ gia đình văn hóa cao hơn chứ không tụt lùi và như vậy sẽ góp phần hoàn thiện các tiêu chí nông thôn mới.

Hiện trên địa bàn huyện Nông Cống, tỷ lệ gia đình văn hóa toàn huyện là 86,93%. Tuy nhiên, theo ông Trần Văn Phượng, Trưởng Phòng Văn hóa - Thông tin UBND huyện thì: Có khả năng khi áp dụng theo Nghị định 122, tỷ lệ gia đình văn hóa sẽ giảm xuống vì thực tế các địa phương trên địa bàn có sự phát triển không đồng đều, vì vậy 2 tiêu chí về BHYT và nước hợp vệ sinh đang có nhiều xã gặp khó khăn.

Tại xã Nga Bạch (Nga Sơn), năm 2018 tỷ lệ gia đình văn hóa ở xã này đạt 79%. Năm 2019, xã phấn đấu đạt trên 85% nhưng cũng như xã Trường Giang thì xã Nga Bạch cũng gặp không ít những khó khăn khi thực hiện Nghị định 122/2018/NĐ-CP, trong đó khó nhất vẫn là tiêu chí về BHYT. Với tiêu chí này, Nga Bạch mới dừng ở con số khiêm tốn là 70% số hộ tham gia. Ông Dương Thế Khanh, Chủ tịch UBND xã Nga Bạch, cho biết: Nghị định 122 ra đời, khó cũng có khó và những tiêu chí khó như BHYT buộc phải đạt vì không chỉ ảnh hưởng đến tỷ lệ gia đình văn hóa mà còn ảnh hưởng đến việc về đích nông thôn mới.

Giải pháp đối với xã Nga Bạch trong tiêu chí BHYT đó là phải có sự vào cuộc mạnh mẽ của các đoàn thể và đối với các đối tượng khó khăn thì xã hỗ trợ 30% và hỗ trợ ngay từ đầu để các hộ này hiểu rõ hơn về giá trị của thẻ BHYT và khi đã hiểu về tác dụng của chiếc thẻ BHYT thì họ sẽ tham gia đầy đủ hơn. Nếu chỉ hỗ trợ 3 hay 6 tháng thì việc các đối tượng khó khăn này tiếp cận với chiếc thẻ bảo hiểm sẽ ngắn hơn do đó sẽ ảnh hưởng đến việc tham gia BHYT.

Nghị định 122/2018/NĐ-CP có 3 nhóm với 24 tiêu chí (Thông tư 12/2011/TT-Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch có 3 nhóm với 11 tiêu chí) và có nhiều điểm mới. Tiêu chuẩn đạt “Gia đình văn hóa” nêu trong nghị định quy định cụ thể hơn, khó thực hiện hơn, như tiêu chí: Các thành viên trong gia đình tham gia BHYT và được chăm sóc sức khỏe, hay như tiêu chí: Có công trình phụ hợp vệ sinh... Mỗi tiêu chí là một yêu cầu mà ở đó là sự cố gắng nỗ lực không chỉ của một cá nhân mà là cả một tập thể để cùng nâng cao hơn tỷ lệ gia đình văn hóa, chất lượng bình xét gia đình văn hóa...

Bài và ảnh: Mai Phương