Trung tâm Hòa giải, đối thoại huyện Tĩnh Gia - nơi giải quyết hiệu quả các tranh chấp

Một ngày cuối tháng 5, chúng tôi đến Trung tâm Hòa giải, đối thoại huyện Tĩnh Gia đúng lúc các hòa giải viên (HGV) đang cùng nhau trao đổi các vụ việc “hàn gắn rạn nứt, kiến tạo hòa bình” cho các cặp vợ chồng gửi đơn ra tòa.

Các hòa giải viên, đối thoại viên củaTrung tâm Hòa giải, đối thoại huyện Tĩnh Gia trao đổi nội dung các vụ án cần hòa giải.

Cầm trên tay hồ sơ vừa mới hòa giải thành công, HGV Nguyễn Quốc Đạt cho biết: Sau gần 6 tháng làm việc, ông và đồng nghiệp đã giải quyết 158 vụ việc hôn nhân gia đình, trong đó hòa giải thành đoàn tụ 23 vụ việc. Vụ việc ông nhớ nhất là có một đôi vợ chồng trẻ lấy nhau được một thời gian nhưng chưa có con. Gia đình nhà chồng cho rằng cô con dâu không có khả năng sinh đẻ nên tạo áp lực bắt con trai bỏ vợ. Cũng vì lý do không có con cộng với áp lực từ gia đình nên anh chồng suốt ngày dằn vặt vợ, dẫn đến mâu thuẫn và đưa đơn ra tòa xin ly hôn.

Nghe đôi vợ chồng trẻ non nớt trình bày, nhận thấy họ vẫn còn yêu thương nhau nhưng chỉ vì lý do chưa có con mà phải chia tay khiến HGV Nguyễn Quốc Đạt không khỏi xót xa. Bằng kinh nghiệm trong nghề, ông đã phân tích, giải thích và gợi mở những điều tốt đẹp phía trước, thậm chí tìm những địa chỉ chữa vô sinh có uy tín giới thiệu cho đôi vợ chồng trẻ để họ đến khám và điều trị; đồng thời họ có thêm thời gian suy nghĩ với mục đích giúp họ giữ tình yêu và mái ấm gia đình. Kết quả là đôi vợ chồng trẻ đã thống nhất rút đơn để vợ chồng được đoàn tụ, cùng nhau xây dựng gia đình hạnh phúc.

Bộc bạch về nghề, HGV Nguyễn Quốc Đạt cho biết: Làm hòa giải không đơn giản chỉ làm vì nghề mà còn phải có cái tâm, phải thấu hiểu với hoàn cảnh của đương sự, kiên nhẫn khuyên nhủ, giải thích, đặt mình vào vị trí là người bạn hoặc người thân để nghe họ chia sẻ thì mới đi đến thành công được.

“... Ngoài ra, mỗi HGV phải am hiểu pháp luật. Từ đó giúp các bên tìm ra được những giải pháp tốt nhất để giải quyết các mâu thuẫn, tranh chấp mà tự họ chưa làm được” - HGV Lê Duy Vẽ cho biết thêm. Đơn cử như vụ án dân sự, bên khởi kiện là Công ty CP Xây lắp K. kiện Công ty CP Xây dựng công nghiệp và Dân dụng D. nợ hơn 8,6 tỷ đồng. Trước khi khởi kiện ra tòa, Công ty CP Xây lắp K. đã đòi nợ Công ty CP Xây dựng công nghiệp và Dân dụng D. nhiều lần nhưng không thành. Vì vậy, Công ty CP Xây lắp K. kiện ra tòa với mục đích thu hồi số tiền gốc và lãi 10 tỷ đồng. Qua quá trình nghe các bên trình bày, HGV Lê Duy Vẽ đã phải mất rất nhiều thời gian, công sức nghiên cứu hồ sơ, tìm các văn bản luật phân tích cho nguyên đơn và bị đơn hiểu bản chất vấn đề; phân tích cái được và cái thiệt khi giải quyết bằng văn bản tại tòa. Do đó, không có gì bằng 2 bên hòa giải và tự thỏa thuận lại số tiền gốc và lãi, đi đến thống nhất và viết giấy hẹn trả nợ đúng hạn.

Trên đây là 2 trong số hàng trăm vụ việc mà các HGV, đối thoại viên của Trung tâm Hòa giải, đối thoại huyện Tĩnh Gia đã thụ lý trong vòng 6 tháng qua. Theo báo cáo kết quả hòa giải của trung tâm từ tháng 11-2018 (khi bắt đầu thành lập) đến ngày 9-5-2019, trung tâm đã thụ lý 206 vụ việc, trong đó có 161 vụ việc đưa ra hòa giải. Số vụ việc được hòa giải, đối thoại thành, rút đơn khởi kiện là 132 vụ, qua đó góp phần làm giảm áp lực trong công tác thụ lý, giải quyết tranh chấp tại tòa án. Hòa giải, đối thoại có hiệu quả sẽ giảm lượng án phải xét xử. HGV Nguyễn Quốc Đạt cho biết, hiện nay Tòa án Nhân dân huyện Tĩnh Gia có 3 thẩm phán, trung bình mỗi năm trên 500 vụ án xét xử, trong đó hôn nhân gia đình trên 300 vụ. Vì vậy, áp lực xử án rất lớn, hòa giải thành giúp giải quyết các tranh chấp trên tinh thần đoàn kết, hàn gắn các rạn nứt giữa người dân với người dân, giữa người dân với cơ quan Nhà nước; rút ngắn thời gian giải quyết tranh chấp, khiếu kiện; góp phần quan trọng vào việc ổn định tình hình an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội tại địa phương. Quyết định công nhận hòa giải, đối thoại thành công được các đương sự tự nguyện thi hành nhanh sẽ giảm áp lực xét xử cho tòa; kết quả giải quyết sẽ nhanh hơn và những quan hệ tranh chấp cũng trở nên nhẹ nhàng, không căng thẳng như trong phiên tòa. Đồng thời, người khởi kiện sẽ đỡ tốn án phí, thời gian và chi phí đi lại...

Với những kết quả đạt được và lợi ích thiết thực tại Trung tâm Hòa giải, đối thoại huyện Tĩnh Gia đem lại, thời gian tới, trung tâm rất cần sự tham gia, góp sức của cấp ủy đảng, chính quyền, cơ quan, đoàn thể chính trị - xã hội trong việc phối hợp với toà án nhân dân đẩy mạnh công tác tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng để người dân được biết mục đích, nội dung hoạt động của các trung tâm hòa giải, đối thoại, từ đó có sự phối hợp nhịp nhàng hơn giữa các HGV và đương sự, góp phần nâng cao chất lượng công tác hòa giải; tiết kiệm thời gian, chi phí, công sức của các cơ quan tiến hành tố tụng, cơ quan hành chính Nhà nước và của công dân.

Bài và ảnh: Tô Dung