Tạo sự gắn kết cộng đồng từ trò chơi dân gian

Kéo co được biết đến như một trò chơi dân gian truyền thống, thường có mặt trong các lễ hội, sự kiện sinh hoạt cộng đồng thu hút nhiều người tham gia. Đây là trò chơi hấp dẫn, không chỉ dừng lại ở việc rèn luyện thể chất mà còn giúp nhấn mạnh bài học về giá trị của mỗi cá nhân trong tập thể và sự gắn kết để tạo nên sức mạnh đoàn kết của một tập thể hoặc cả cộng đồng.

Trò chơi dân gian kéo co được tổ chức tại sân vận động xã Triệu Lộc (Hậu Lộc) thu hút nhiều người dân tham gia thi đấu và cổ vũ.

Tại Thanh Hóa, trò chơi kéo co không chỉ có dân tộc Kinh, mà ở nhiều dân tộc khác cũng duy trì với nhiều hình thức đa dạng, phong phú trong cách chơi. Trong các lễ hội cổ truyền, trò chơi kéo co thường có trong phần hội, thể hiện tinh thần tập thể, tính kỷ luật, sức mạnh đoàn kết của cả cộng đồng, ý chí vươn lên giành chiến thắng, rèn luyện thể chất, sức mạnh dẻo dai, sự khôn khéo và sức chịu đựng của con người, giúp con người phát triển toàn diện về trí, đức, tài, nghệ. Mỗi khi diễn ra các trận thi đấu của môn kéo co thì không khí sẽ trở nên vô cùng náo nhiệt, tạo thành tâm điểm, thu hút sự chú ý của rất nhiều người.

Mặc dù là một trò chơi mang tính cạnh tranh, nhưng kéo co không đặt nặng vấn đề thắng thua mà quan trọng là tinh thần đoàn kết, niềm vui và gắn kết cộng đồng. Để tham gia kéo co, người chơi cần tôi luyện qua các bài tập thể lực. Đây là môn thể thao tập thể, bởi vậy đòi hỏi toàn đội phải có sự phối hợp ăn ý giữa các vị trí để tạo nên sức mạnh chung cho toàn đội. Các vận động viên của đội kéo co cũng giống như đang trên một chiếc thuyền chải, đội hình được sắp xếp cân bằng và phối hợp một cách nhịp nhàng, ăn ý nhất để cùng nghiêng, cùng giật... mới có thể chiến thắng.

Theo kinh nghiệm của một số người đã từng tham gia thi đấu nhiều năm, để có thể giành được chiến thắng, đội tham gia cần phải đoàn kết và kết hợp với kỹ thuật kéo chuẩn. Ngoài cách đứng trụ, tư thế kéo, người chơi cần kẹp dây thừng vào nách thật chặt, người hơi ngả về phía sau một chút và chân mở rộng hơn vai sao cho cảm giác thoải mái nhất. Trong quá trình thi đấu, cần phải nắm dây thừng thật chắc để giúp tạo điểm ma sát lớn giữa tay và dây, nhằm tránh trường hợp dây thừng bị trơn trượt khỏi tay hoặc bị xước da bàn tay trong thi đấu... Và một điều hết sức quan trọng là cần sắp xếp đội hình hợp lý, bố trí cân đối sẽ giúp toàn đội tạo ra lực kéo lớn nhất, tạo thành một khối thống nhất để không bị đánh bại và cơ hội giành chiến thắng khi thi đấu sẽ cao hơn...

Kéo co không chỉ là trò chơi dân gian rèn luyện sức khỏe mà còn đem lại niềm vui, tinh thần tập thể, đoàn kết, sự thoải mái cho người chơi. Trò chơi ra đời gắn liền với đời sống sinh hoạt của cư dân nông nghiệp làng xã, thể hiện cách ứng xử giữa con người với nhau trong xã hội qua hình thức biểu diễn và quy trình thực hành. Trò chơi kéo co được duy trì và phát triển từ thế hệ này sang thế hệ khác với quy mô khác nhau, rèn luyện sức khỏe, đoàn kết cộng đồng, góp phần hình thành nên sự kiên cường, dẻo dai và ý thức vươn lên giành chiến thắng trong trò chơi cũng như trong cuộc sống. Để phát huy giá trị của trò chơi kéo co truyền thống cần duy trì và phổ biến rộng rãi trong lễ hội dân gian, nâng cao tuyên truyền trong các tầng lớp Nhân dân, tích cực truyền dạy cho thế hệ trẻ... trên địa bàn tỉnh để trò chơi này ngày càng khẳng định vị thế trong đời sống xã hội, góp phần tôn vinh nền văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc.

Bài và ảnh: Trần Hằng