Những hệ lụy của việc Chính phủ Mỹ đóng cửa đối với nền kinh tế

Chính phủ liên bang Mỹ đang tiến gần đến nguy cơ đóng cửa khi hai đảng Cộng hòa và Dân chủ không thể tìm được tiếng nói chung về ngân sách và các khoản trợ cấp y tế, giữa bối cảnh nền kinh tế lớn nhất thế giới vốn đã chịu nhiều sức ép.

Người lao động xếp hàng chờ xin việc tại Hội chợ việc làm ở Uniondale, New York (Mỹ). (Ảnh: Reuters/TTXVN)

Tối 30/9 (theo giờ địa phương), Thượng viện Mỹ đã bác bỏ cả hai dự luật do hai đảng đề xuất nhằm duy trì hoạt động của Chính phủ trước thời hạn ngân sách hết hiệu lực vào 0 giờ ngày 1/10.

Với tỷ lệ bỏ phiếu 55-45, dự luật tạm thời của đảng Cộng hòa - vốn nhằm kéo dài chi tiêu hiện tại đến ngày 21/11 để có thêm thời gian đàm phán ngân sách cả năm, không đạt đủ 60 phiếu ủng hộ cần thiết.

Một đề xuất thay thế của đảng Dân chủ, bao gồm gia hạn trợ cấp y tế theo Đạo luật chăm sóc sức khỏe giá cả phải chăng (Obamacare) và ngăn Tổng thống Donald Trump thu hồi các khoản chi đã được phê duyệt, cũng không được thông qua.

Lãnh đạo phe thiểu số tại Thượng viện Chuck Schumer và lãnh đạo phe thiểu số Hạ viện Hakeem Jeffries cảnh báo việc không gia hạn trợ cấp liên bang cho chương trình Obamacare có thể khiến hàng triệu người Mỹ mất quyền tiếp cận bảo hiểm y tế.

Nếu Chính phủ chính thức đóng cửa từ 0 giờ 01 phút sáng 1/10, hàng trăm nghìn nhân viên liên bang làm công việc “không thiết yếu” sẽ buộc phải nghỉ việc tạm thời không lương, trong khi các nhân viên “thiết yếu” vẫn phải tiếp tục làm việc nhưng không được trả lương.

Các dịch vụ như bưu chính, an sinh xã hội, Lầu Năm Góc hay Bộ An ninh Nội địa sẽ vẫn hoạt động, nhưng nhiều dịch vụ khác có thể bị gián đoạn hoặc đình trệ, từ việc đóng cửa các công viên và bảo tàng quốc gia, kiểm tra y tế bị trì hoãn, đến thời gian chờ giải quyết hồ sơ an sinh kéo dài hơn.

Tổng thống Donald Trump cảnh báo có thể tiến hành cắt giảm nhân sự vĩnh viễn, một biện pháp chưa từng có trong các đợt đóng cửa trước đây.

Phát ngôn này đã khiến hai tổ chức công đoàn lớn là Liên đoàn Nhân viên Chính phủ Mỹ và Liên đoàn Nhân viên Bang, Hạt và Thành phố Mỹ đệ đơn kiện chính quyền Tổng thống Trump lên tòa án liên bang tại San Francisco, cáo buộc Văn phòng Quản lý và Ngân sách vi phạm pháp luật khi đe dọa sa thải hàng loạt.

Việc đóng cửa Chính phủ sẽ gây thêm áp lực cho nền kinh tế Mỹ, nhưng phần lớn các chuyên gia nhận định rằng ngay cả khi tình trạng này kéo dài, tác động của nó tới tổng thể nền kinh tế cũng sẽ ở mức hạn chế.

Theo dữ liệu của Văn phòng Ngân sách Quốc hội (CBO), ngay cả đợt đóng cửa kéo dài nhất lịch sử (35 ngày vào 2018-2019) cũng chỉ khiến Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) Mỹ giảm khoảng 0,4%.

Trong đợt đóng cửa năm 2013, khoảng 40% nhân viên dân sự phải nghỉ việc tạm thời. Nếu con số tương tự lặp lại, tăng trưởng kinh tế Mỹ có thể giảm khoảng 0,15% mỗi tuần. Tuy nhiên, lần này, các rủi ro có thể lớn hơn do bối cảnh kinh tế đã yếu đi đáng kể. Lạm phát đã tăng liên tục kể từ tháng 4/2025, trong khi thị trường lao động đang suy yếu nhanh chóng.

Đầu tháng 9/2025, Cục Thống kê Lao động Mỹ thông báo số việc làm được tạo ra thực tế thấp hơn 911.000 so với dự tính trước đó, còn báo cáo tháng 8/2025 cho thấy nền kinh tế chỉ tạo thêm 22.000 việc làm.

Nếu chính phủ đóng cửa, báo cáo việc làm tháng 9/2025 - dự kiến công bố vào ngày 4/10, sẽ bị trì hoãn. Điều này có thể gây khó khăn cho Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) trong việc đưa ra quyết định lãi suất vào cuộc họp tháng 10./.

Theo TTXVN