Nhiều thiệt thòi cho người lao động nếu nhận BHXH một lần

Do tác động tiêu cực của đại dịch COVID-19 đến thị trường lao động, hiện nay, tình trạng người lao động (NLĐ) mất việc làm nhận BHXH một lần có xu hướng gia tăng. Theo các chuyên gia, nếu NLĐ nhận BHXH một lần chỉ để giải quyết nhu cầu trước mắt, thì đây là lựa chọn khiến họ chịu nhiều thiệt thòi về quyền lợi.

Tình trạng người lao động mất việc làm nhận BHXH một lần có xu hướng gia tăng do tác động của đại dịch COVID-19.

Số người đề nghị giải quyết chế độ BHXH một lần trên địa bàn tỉnh ngày càng tăng. Cụ thể trong 4 tháng đầu năm 2021, BHXH tỉnh đã giải quyết cho 9.317 người hưởng BHXH một lần, tăng 40% so với cùng kỳ năm trước. Một số địa phương có số người thanh toán BHXH một lần gia tăng trong 4 tháng đầu năm như: Huyện Thạch Thành 715 người, huyện Ngọc Lặc 695 người, thị xã Nghi Sơn 643 người, huyện Hoằng Hóa 550 người... Việc nhận BHXH một lần sẽ gây nhiều thiệt thòi cho NLĐ, khi họ sẽ bỏ lỡ cơ hội được hưởng lương hưu để trang trải cuộc sống, cũng như được hưởng chế độ BHYT để chăm sóc sức khỏe khi về già. Theo tính toán, nếu cùng một thời gian đóng BHXH thì tổng lợi ích bằng tiền khi hưởng lương hưu hằng tháng sẽ cao hơn nhiều khi hưởng BHXH một lần. Bên cạnh đó, việc NLĐ đăng ký nhận BHXH một lần không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của họ, mà còn làm ảnh hưởng tới tình hình kinh tế - xã hội, cũng như việc bảo đảm an sinh xã hội.

Theo bà Đỗ Thị Dung, Trưởng Phòng Chế độ BHXH, BHXH tỉnh Thanh Hóa, có nhiều nguyên nhân khiến NLĐ chọn hưởng BHXH một lần. Trong đó, do ảnh hưởng của dịch COVID-19, bắt đầu từ năm 2020, nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn, số NLĐ phải ngừng việc, nghỉ việc tăng. Do đó sau 1 năm nghỉ việc, đến năm 2021 là thời điểm đủ 12 tháng nghỉ việc để thanh toán BHXH một lần. Thêm nữa đa số NLĐ thanh toán BHXH một lần là những người còn trẻ, chưa có thói quen tích lũy. Họ coi khoản tiền trợ cấp BHXH một lần được nhận sau mỗi lần nghỉ việc là một khoản tiền tiết kiệm đương nhiên phải lấy để bù đắp cho cuộc sống khi chưa tìm được việc làm. Là đơn vị tổ chức thực hiện chính sách, chúng tôi thực sự cảm thấy rất tiếc cho NLĐ khi lựa chọn phương án nhận BHXH một lần. Thay vì thanh toán BHXH một lần thì NLĐ nên bảo lưu thời gian đã đóng và đợi có điều kiện tiếp tục tham gia BHXH.

Để hạn chế việc nhận BHXH một lần, giúp NLĐ không rời lưới an sinh, BHXH tỉnh đã chỉ đạo BHXH các huyện, thị xã, thành phố thực hiện các giải pháp, như tăng cường công tác truyền thông để các chính sách, quy định liên quan đến BHXH đến gần với NLĐ hơn nữa. Từ đó, góp phần giúp NLĐ nhận thức và có cái nhìn đúng đắn, toàn diện về các chính sách an sinh xã hội mà Nhà nước muốn hướng tới và đem lại cho người dân thông qua các chính sách, chế độ về BHXH; tuyên truyền đi kèm với hướng dẫn giải thích cho NLĐ thấy được tính nhân văn của việc bảo lưu thời gian để khi già được hưởng lương hưu. Cụ thể, tại bộ phận một cửa, khi tiếp nhận hồ sơ đề nghị hưởng BHXH một lần, cán bộ BHXH đều có tư vấn cho NLĐ và trước khi giải quyết, cán bộ xét duyệt một lần nữa gọi điện để đề nghị NLĐ nên suy nghĩ lại, việc thanh toán BHXH một lần, nhất là những người đã có thời gian đóng BHXH trên 10 năm; rà soát lại những người đã thanh toán BHXH một lần mà trong khoảng thời gian 12 tháng sau khi nghỉ việc NLĐ vẫn có thời gian tham gia BHXH để thu hồi tiền BHXH một lần và cộng dồn thời gian tham gia BHXH...

Bài và ảnh: Nam Hà (BHXH tỉnh)