Nhà Trắng đóng băng ngân sách một số bang

Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đã quyết định đóng băng khoản ngân sách trị giá 26 tỷ USD dành cho các bang do đảng Dân chủ lãnh đạo, thực hiện lời cảnh báo sử dụng cuộc khủng hoảng đóng cửa chính phủ để gây sức ép chính trị và mở rộng quyền kiểm soát đối với ngân sách liên bang.

Tổng thống Donald Trump đã tận dụng việc chính phủ đóng cửa như một cơ hội để tái cơ cấu lực lượng lao động liên bang và trừng phạt những người bất đồng. Ảnh: Truth Social

Trong số này, 18 tỷ USD vốn dành cho các dự án giao thông công cộng tại New York và 8 tỷ USD cho các dự án năng lượng xanh tại 16 bang như California và Illinois sẽ bị đình lại.

Trên mạng xã hội Truth Social, Tổng thống Trump viết: “Chúng ta có thể tiết kiệm hàng tỷ USD”, cho thấy quyết tâm biến việc đóng cửa chính phủ vừa diễn ra từ ngày 1/10/2025 thành công cụ để “trừng phạt” phe đối lập và tái định hình cách chi tiêu hơn 7.000 tỷ USD ngân sách liên bang.

Ông Trump ngày 2/10 tuyên bố sẽ tiến hành các đợt cắt giảm nhân sự liên bang quy mô lớn, trong bối cảnh chính phủ liên bang bước sang ngày thứ hai phải đóng cửa một phần.

Ông Trump cho biết, sẽ gặp Giám đốc Văn phòng Quản lý và Ngân sách (OMB) Russell Vought để bàn về việc cắt giảm nhiều cơ quan liên bang mà ông cho rằng do đảng Dân chủ kiểm soát, đồng thời cân nhắc liệu các biện pháp cắt giảm này sẽ tạm thời hay vĩnh viễn.

Trong khi đó, Phó Tổng thống J.D. Vance cho rằng, việc cắt giảm nhân sự là điều không mong muốn nhưng khó tránh khỏi.

Về phần mình, lãnh đạo phe Dân chủ vốn chiếm thiểu số tại Thượng viện, ông Chuck Schumer cho rằng việc sa thải hàng loạt nhân viên sẽ không có cơ sở hợp lý.

Cuộc khủng hoảng lần này đã làm gián đoạn hàng loạt hoạt động quan trọng như nghiên cứu khoa học, giám sát tài chính và xử lý môi trường. Khoảng 750.000 công chức liên bang bị buộc nghỉ việc tạm thời, trong khi các lực lượng như quân đội và tuần tra biên giới vẫn phải làm việc mà không có lương.

Nếu tình trạng này kéo dài, Chính phủ Mỹ sẽ buộc phải sa thải thêm nhân sự ngoài con số khoảng 300.000 người đã nằm trong kế hoạch cắt giảm trước cuối năm nay - một diễn biến chưa từng có trong các cuộc đóng cửa chính phủ trước đây.

Vân Bình

Nguồn: Reuters, The Washington, AP