Mỹ xoay trục chiến lược: tái thiết Gaza cân nhắc giải giáp Hamas

Ngày 15/11, truyền hình Israel đưa tin, Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump được cho là đang cân nhắc điều chỉnh kế hoạch hòa bình tại Gaza bằng cách tạm gác yêu cầu giải trừ vũ khí Hamas để thúc đẩy tiến trình tái thiết, giữa lúc các cuộc đàm phán với Israel rơi vào bế tắc và cuộc bỏ phiếu quan trọng tại Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc sắp diễn ra.

Mỹ xoay trục chiến lược tái thiết Gaza cân nhắc giải giáp Hamas. Ảnh: Bloomberg

Động thái trên được cho là đang làm gia tăng bất đồng với Tel Aviv, trong bối cảnh Israel cảnh báo Hamas đã khôi phục năng lực và kiên quyết phản đối mọi giải pháp tạm thời không đi kèm phi quân sự hóa Gaza.

Theo báo cáo của truyền hình Israel, chính quyền Tổng thống Trump đang xem xét việc loại bỏ giai đoạn trong kế hoạch hòa bình vốn kêu gọi triển khai một lực lượng ổn định quốc tế tới Gaza để giải giáp Hamas, nhằm có thể xúc tiến quá trình tái thiết vùng lãnh thổ này. Lệnh ngừng bắn hiện tại, được duy trì từ đầu tháng 10, mới chỉ ở giai đoạn đầu tiên, khi các cuộc đàm phán về những bước tiếp theo vẫn bế tắc do còn tồn tại bất đồng xung quanh việc giải trừ vũ khí của Hamas và tương lai quản trị Dải Gaza. Sự thay đổi hướng đi này khiến các cuộc đàm phán giữa Washington và Israel về tương lai của Gaza lâm vào bế tắc.

Theo nguồn tin an ninh Israel, việc khôi phục Gaza mà chưa tiến hành giải giáp Hamas “đi ngược lại tinh thần của kế hoạch Trump," vốn đặt điều kiện tiên quyết là phi quân sự hóa Dải Gaza trước khi tái thiết.

Kế hoạch hòa bình do Tổng thống Trump công bố hồi tháng 9/2025 bao gồm ba giai đoạn: triển khai Lực lượng Ổn định Quốc tế để giám sát ngừng bắn và giải trừ vũ khí của Hamas; thiết lập cơ chế quản trị dân sự tạm thời; và sau cùng là chương trình tái thiết Gaza với sự tài trợ của Mỹ, các nước Arab Vùng Vịnh và Liên minh châu Âu.

Tuy nhiên, các quan chức Israel cảnh báo rằng việc tái thiết sớm mà không bảo đảm giải giáp hoàn toàn Hamas có thể dẫn đến việc nhóm này “tái vũ trang và củng cố quyền kiểm soát," làm suy yếu mục tiêu an ninh của cả Israel lẫn Mỹ.

Trong một diễn biến liên quan cùng ngày, Ai Cập và Palestine đã kêu gọi Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc thông qua nghị quyết thúc đẩy nhà nước Palestine, trong bối cảnh Hội đồng Bảo an chuẩn bị bỏ phiếu cho một dự thảo nghị quyết do Mỹ soạn thảo liên quan vấn đề này.

Trong cuộc điện đàm diễn giữa Ngoại trưởng Ai Cập Badr Abdelatty và Phó Tổng thống Palestine Hussein Al-Sheikh, hai bên cho biết bất kỳ nghị quyết nào sắp tới của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc về Gaza đều phải đáp ứng nguyện vọng của người Palestine về quyền tự quyết và một nhà nước độc lập. Hai quan chức cũng nhấn mạnh, nghị quyết này sẽ giúp chấm dứt cuộc xung đột Gaza và mở ra con đường hướng tới một nền hòa bình công bằng và toàn diện.

Ngoại trưởng Ai Cập Badr Abdelatty và Phó Tổng thống Palestine Hussein Al-Sheikh. Ảnh: Qatar News

Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc dự kiến ​​bỏ phiếu vào ngày 17/11 cho dự thảo nghị quyết do Mỹ soạn thảo, ủng hộ kế hoạch Gaza của Tổng thống Donald Trump - kế hoạch đã nhận được sự nhất trí tại Hội nghị thượng đỉnh hòa bình diễn ra vào tháng 10/2025 tại Ai Cập.

Lê Hà

Nguồn: The Times of Israel. Qatar News.